GPS 332 GPŚ 32-33 2017 | Page 23

redakcja @ glospowiatusredzkiego. pl kulturalnie 23

redakcja @ glospowiatusredzkiego. pl kulturalnie 23

Koszuty – muzealna perełka regionu część druga

Powracamy do naszego Muzeum Ziemi Średzkiej „ Dwór w Koszutach”, którego barokowy budynek jest nie tylko nieocenionym źródłem historycznym dla obecnych i przyszłych pokoleń, ale także miejscem, gdzie można po prostu przenieść się w czasie. By jednak miało ono tak magiczną moc i pozostawało historycznym dziedzictwem naszego regionu przez długie lata, wymagane są sukcesywne prace remontowe.
Przypomnienie W pierwszej części cyklu( wydanie 372 z dnia 26 lipca 2017 r.) wspomnieliśmy o tym, że w otwartym muzeum wystrój każdego kąta bardzo dokładnie oddaje charakter życia ziemiańskiego z XIX i XX wieku. Pierwszego remontu dokonali tam Maria i Witold Kosińscy na przełomie XIX i XX wieku. Co ważne, rozbudowali oni dworek, nie niszcząc
Już od chwili wejścia do muzealnych ogrodów odwiedzających zadziwia architektura zabytkowego dworku, którego fasadę udało się zachować w jej pierwotnym kształcie.
jego historycznego wizerunku. Po drugiej wojnie światowej mieszczące się w dworku spółdzielnia produkcyjna i szkoła znacznie zmieniły jego kształt. Jednak w 1966 roku za sprawą pierwszego kustosza, Franciszka Kosińskiego, i związanego z nim środowiska założono tam muzeum, stawiające sobie za cel gromadzenie eksponatów i wykonywanie prac konserwatorskich. Tadeusz Osyra, poprzedni dyrektor muzeum, także wykonał potrzebne remonty. Dokończył je po nim obecny dyrektor, Jacek Piotrowski. Ciekawostką jest, że od realiów ówczesnego ziemiaństwa wnętrze dworku różni się tylko ogrzewaniem. Wówczas ciepło zapewniały w nim kominki i piece ka-
�owe, a obecnie tę funkcję przejęło ogrzewanie gazowe.
Dach we dworku Każdy kolejny remont obiektu poprawia jego jakość. Istotnym momentem w pracach konserwatorskich była naprawa dachu, czyli wymiana więźby dachowej i pokrycia dachowego. Prace zrealizowano 4 lata temu. Projekt napraw wykonała �rma z Wrocławia, a nadzorował go prof. Jerzy Jasieńko, który jest w Polsce autorytetem wśród osób zajmujących się konserwacją zabytkowych konstrukcji drewnianych. Wówczas przeprowadzono też badania wytrzymałości obiektu. Postawiono sobie bowiem za cel, aby go nie obciążać i zachować jego charakterystyczny kształt architektoniczny. Wszystko zostało wykonane z wykorzystaniem specjalistycznej wiedzy inżynieryjnej oraz odpowiednich materiałów o wysokiej jakości. – Udało się pozyskać środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i razem z pieniędzmi gminnymi, w formie dotacji celowej, przeprowadzić te prace remontowe. W sprawach dotyczących zabytków dobór �rmy wykonującej remont ma ogromne znaczenie. Mieliśmy dużo szczęścia, ponieważ przedsiębiorstwo, któremu zleciliśmy to zadanie, zrobiło to bardzo dobrze i nie trzeba było zgłaszać żadnych poprawek gwarancyjnych, pomimo że konstrukcja dachowa i jej pokrycie to dość skomplikowana rzecz. Popełniony błąd lub jakieś
nieprzewidziane, szkodliwe skutki mogłyby okazać się niebezpieczne dla dworku – wyjaśnia dyrektor Jacek Piotrowski. – Na przyszły rok
zaplanowaliśmy już konserwację tego dachu – dodaje.
Elewacja urzeka bielą Kolejnym ważnym elementem prac konserwatorskich był remont elewacji. W pewnym momencie funkcjonowania dworku stał się on priorytetem, ponieważ wcześniejsze remonty
( z lat 60.) nie wnikały szczegółowo wgłąb tynków. – Nielikwidowanie starych tynków, a pokrywanie ich nowymi warstwami
n a- w i e r z c h n i skutkowało łuszczeniem się tworzywa i powstającymi zaciekami. To był dość nieefektowny widok. Staraliśmy się więc o do�nansowania, lecz z Ministerstwa nie mogliśmy pozyskać dotacji na zewnętrzny remont budynku( prócz remontu dachu) – tłumaczy dyrektor Jacek Piotrowski. – By nie obciążać
budżetu gminy, remont przeprowadziłem w dwóch etapach: w roku ubiegłym i bieżącym – dodaje. Metoda prac polegała na całkowitym usunięciu starego tynku i położeniu nowego. Pozwoliło to ocenić techniczny i historyczny stan murów dworku. – Jeżeli chodzi o mury obwodowe, to ich najstarsze fragmenty pochodzą z czasów rozbudowy dokonywanej przez Witolda Kosińskiego( przełom XIX i XX w.). Technologicznie zastosowano w różnych partiach elewacji inne materiały, a po otynkowaniu budynek został pomalowany odpowiednim kolorem bieli – wyjaśnia dyrektor Jacek Piotrowski.
Ciekawostka Malutkie odkrycie, będące źródłem wiedzy historycznej o wieku dworku, polegało na odnalezieniu drobnego fragmentu XVIII-wiecznego cokołu o wielkości około 1 m. Znajduje się on przy elewacji ogrodowej. Natomiast pierwotny, nieotynkowany cokół podczas remontu odsłonił się na odcinku rezalitu salonu.
W kolejnym wydaniu „ Głosu Powiatu Średzkiego” kolejna część opowieści o historii prac konserwatorskich w Muzeum Ziemi Średzkiej „ Dwór w Koszutach”. •
GOF
Zdjęcie: Muzeum Ziemi Średzkiej „ Dwór w Koszutach” napawa dumą mieszkańców naszego regionu.
Narodowe Czytanie
W sobotę 2 września w całej Polsce, także w Środzie, odbędzie się Narodowe Czytanie „ Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. „ Serdecznie zapraszam wszystkich Państwa do wspólnego czytania « Wesela »; do lektury, która wydobędzie różnorodność bohaterów, wyjątkową scenerię, bogactwo odniesień” – napisał w liście inaugurującym akcję prezydent Andrzej Duda. Organizatorem przedsięwzięcia w Środzie jest Starostwo Powiatowe. O szczegółach napiszemy w kolejnych wydaniach „ Głosu”.
• �� GOF

Rób zdjęcia

„ Ocalić od zapomnienia” to tytuł konkursu fotogra�cznego, którego organizatorem jest oddział dla dorosłych Biblioteki Publicznej w Środzie. Propozycja skierowana jest do osób dorosłych i młodzieży od 15 lat. Prace fotogra�czne – maksymalnie trzy zdjęcia – należy dostarczyć w formacie 15x21 cm do 15 września, właśnie do średzkiej biblioteki. Organizatorzy zachęcają, aby podczas wakacyjnych spacerów i podróży po powiecie średzkim uwieczniać ciekawe miejsca, zabytki lub pejzaże. • �� GOF
REKLAMA