Geopolitics Magazine September - October 2014 | Page 49

Geopolitics & Daily News Magazine
Η απόλυτη σιωπή του Τσακάλωφ, ο πρόωρος θάνατος του Σκουφά, η άρνηση του πολυγραφότατου Χρ.
Περραιβού (του καλύτερου, μετά τον Αναγνωσταρά 'αποστόλου' της Φιλικής) να ασχοληθεί με το θέμα,
καθιστούν το δύσκολο εγχείρημα δυσκολότερο. Παράλληλα, ο περιορισμός των γραπτών αναφορών του
Ι.Κ. στο γνωστό υπόμνημα του προς τον Τσάρο, υπόμνημα που λανθασμένα χαρακτηρίζεται ως
αυτοβιογραφία Καποδίστρια, εφόσον ουσιαστικά αποτελεί υπόμνημα παραίτησης από τη Ρωσική
Υπηρεσία, με σκοπό την ανάληψη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο της στήριξης του Ελληνικού αγώνα,
περιπλέκει το θέμα. Ευνόητο είναι δε, πως η καταλυτική επίδραση συγκρουόμενων πολιτικών,
γεωπολιτικών και ιδεολογικών προσανατολισμών, τόσο στην περίοδο των γεγονότων, όσο και στην
περίοδο καταγραφής της ιστορίας της Φιλικής και του '21, επιτείνουν τα προβλήματα.
Με τα παραπάνω δεδομένα και με ιδιαίτερο σεβασμό στη μέχρι σήμερα προσπάθεια γενεών ιστορικών να
φωτίσουν το θέμα, το παρόν κείμενο κατατίθεται, όχι ως προσπάθεια συνολικής ανασκευής αλλά ως μια
ανά-γνωση, ανα-θεώρηση, του ρόλου του Καποδίστρια στην προετοιμασία του '21 και της Φιλικής,
ανάγνωση και αναθεώρηση που κατά τη γνώμη μου οδηγεί σε νέα συμπεράσματα.
Στην προσέγγισή μου θα χρησιμοποιήσω τους ακόλουθους άξονες.
Ιστορικά παραβλεπόμενα και παράδοξα της συνάντησης Καποδίστρια ‒Ξάνθου.
Οι αντικρουόμενες ιστορικές καταγραφές της συνάντησης ως τεκμηρίωση της ανάγκης να
συμπεριληφθούν και άλλα ιστορικά γεγονότα, ικανά να φωτίσουν το ρόλο του Καποδίστρια στην
προετοιμασία και την έκρηξη του '21, τη στάση του απέναντι στη Φιλική και το έργο της
Ανάδειξη και συνδυαστική προσέγγιση των γεγονότων αυτών.
Λόγοι για τους οποίους ο Καποδίστριας όφειλε να είναι επιφυλακτικός απέναντι στο Ξάνθο αλλά
και απέναντι στη μέχρι και τη συνάντηση του με το Ξάνθο, διαχείριση της Φιλικής Εταιρείας.
Ιστορικά παραβλεπόμενα και παράδοξα γύρω από τη συνάντηση
Καποδίστρια-Ξάνθου.
Τα αίτια αναζήτησης αρχηγού, στο πρόσωπο του
Καποδίστρια, από την ηγεσία της
Κωνσταντινούπολης, όπως καταγράφονται, δεν
προκύπτουν από την ωριμότητα των συνθηκών για
την έκρηξη επανάστασης. Το αντίθετο μάλιστα: H
αδυναμία διασφάλισης στοιχειώδους συνοχής,
αντιμετώπισης σκανδάλων, εκρηκτικών εσωτερικών
συγκρούσεων, με επιστέγασμα τις πιεστικές,
υπερβολικές οικονομικές απαιτήσεις του Π.
Μαυρομηχάλη, όπως επίσης και η αξίωση του για
άμεση προσωπική επαφή της Αρχής μαζί του,
ανάγκασαν την ηγεσία της Κωνσταντινούπολης να
στραφεί στον Καποδίστρια38.
Την αδυναμία έλεγχου της κατάστασης μετά την
εκτέλεση του 3