Geopolitics Magazine March - April 2015 ( 8th Edition ) | Page 69
Geopolitics & Daily News Magazine
για τη στάθμιση του κινδύνου δε διαθέτει κάποιο μηχανισμό για τον υπολογισμό αυτού του κινδύνου.
(Eichengreen, 2011:3)
Τέλος τα δύο μεγάλα ερωτήματα που τίθενται είναι πρώτον είναι σαφές πως η παγκόσμια κοινότητα και
ιδιαίτερα όσοι ωφελήθηκαν και στήριξαν την ανάπτυξη τους στον ανεξέλεγκτο χρηματοπιστωτικό τομέα
αναγνωρίζουν την ανάγκη αλλαγής πλεύσης και αποτελεσματικής διακυβέρνησης του παγκόσμιου
χρηματοπιστωτικού συστήματος; Δεύτερον πώς μπορεί να ασκηθεί διακυβέρνηση χωρίς την απαραίτητη
διαφάνεια που λείπει αυτή τη στιγμή από το σύστημα; Δεν γίνεται να λύσουμε ένα πρόβλημα εάν δεν
έχουμε σαφή εικόνα της έκτασης του προβλήματος αυτού όπως δεν είναι δυνατό και να προβλέψουμε
μία κρίση όταν μεγάλα τμήματα του συστήματος παραμένουν σε ομιχλώδες τοπίο. Άρα η διαφάνεια θα
πρέπει να είναι ο πυρήνας του οικοδομήματος που θα χτιστεί διότι χωρίς αυτή η διακυβέρνηση θα είναι
αναποτελεσματική. Ίσως η δημιουργία ενός παγκόσμιου περιουσιοκρατικού κτηματολογίου, όπως
προτείνει ο Piketty (2014:646-654), που θα περιλάμβανε όλα τα περιουσιακά στοιχεία δηλαδή και τα
χρηματοπιστωτικά που παραμένουν στην αφάνεια, θα εξαφάνιζε τους φορολογικούς παραδείσους και θα
πρόσφερε την απαιτούμενη διαφάνεια σε παγκόσμιο επίπεδο.
Συμπεράσματα
Οι προσδοκίες μας σχετικά με τη νέα αρχιτεκτονική του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος
παραμένουν εξαιρετικά φειδωλές λόγω του ότι τα κέρδη που έχει αποφέρει η απορρύθμιση σε
συγκεκριμένους δρώντες του συστήματος είναι τόσο μεγάλα που δύσκολα θα αποδεχθούν την αλλαγή
του υπάρχοντος status quo και ας είναι για το καλό της ανθρωπότητας. Φυσικά δεν είναι μόνο δρώντες
όπως τα κερδοσκοπικά επενδυτικά ταμεία που επωφελήθηκαν από το χάος που επικρατούσε αλλά και
κράτη όπως οι ΗΠΑ τα οποία στήριξαν την ανάπτυξη τους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η κρίση του 2008 μετακύλησε τη
διακυβέρνηση του συστήματος από τις
“ορθολογικές”, “αυτορρυθμιζόμενες” και
“αποτελεσματικές” αγορές στην ανάγκη
δημιουργίας μίας δομημένης αρχιτεκτονικής
σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμως ο σχεδιασμός,
η εφαρμογή και η εποπτεία της νέας αυτής
αρχιτεκτονικής δεν είναι και το πιο εύκολο
εγχείρημα, διότι η ανάπτυξη του
χρηματοπιστωτικού τομέα από τη δεκαετία
του 1980 και μετά έγινε με τρόπο
ανεξέλεγκτο και χωρίς την ταυτόχρονη,
έστω ελάχιστη, ανάπτυξη ενός ρυθμιστικού
πλαισίου. Επίσης η διαδικασία προς τον
περιορισμό του χάους που έχει δημιουργηθεί και η εύρεση της αποτελεσματικότερης δομής παγκόσμιας
διακυβέρνησης του συστήματος είναι πολύ δύσκολη αν σκεφτεί κανείς πως βρισκόμαστε στο μεταίχμιο
μεταξύ υπαναχώρησης του ρόλου του κράτους και μετάβασης σε μία παγκόσμια διακυβέρνηση, γεγονός
που σημαίνει ότι πως η υπάρχουσα δομή είναι αναποτελεσματική αλλά και η μετάβαση στη νέα δομή
βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο.
Η μέχρι στιγμής προσπάθεια για τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος κρίνεται σημαντική
αλλά όχι επαρκής ενώ η νέα αρχιτεκτονική έτσι όπως έχει αρχίσει να διαμορφώνεται φαίνεται να
προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της σύγχρονης οικονομικής πραγματικότητας. Ύστερα όμως
από μία τέτοια μεγάλη κρίση θα περίμενε κανείς να έχουμε απορρίψει τη θεωρία περί φονταμεταλισμού
της αγοράς και να έχουμε προχωρήσει σε πιο ραγδαίες και ριζικέ