Geopolitics Magazine March - April 2014 | Page 65

Geopolitics.com.gr Ασυμμετρία Το 2001 η Σαουδική Ακαδημία απένειμε το βραβείο Nobel στους George Akerlof, Michael Spence και τον Joseph Stiglitz για τις πολύχρονη εργασία τους πάνω στη λειτουργία των αγορών σε περιβάλλοντα ασύμμετρης πληροφόρησης “for their analyses of the Markets with asymmetric information” Για ποίο λόγο το εσωτερικό (μέσο εθνικό) επιτόκιο των χωρών στον τρίτο κόσμο είναι τόσο υψηλό. Γιατί οι άνθρωποι που θέλουν να αγοράσουν ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο προστρέχουν στις μάντρες αντί να πάνε απευθείας σε κάποιον ιδιώτη που πουλά ένα αυτοκίνητό κοντά στις προσδοκίες τους και συνήθως σε χαμηλότερη τιμή από την μάντρα; Γιατί οι εταιρίες διανέμουν κέρδη στους μετόχους οπότε και η συνολική φορολόγηση είναι σημαντικά υψηλότερη από την φορολογία των εταιρικών κερδών (25%) (Sciences 2001) ; Γιατί ενώ η Ιρλανδία δανείζεται με χαμηλότερο επιτόκιο παρότι δεν έχει εκλείψει ο κίνδυνος ή γιατί η L. Brothers κατέρρευσε ενώ την προηγούμενη μέρα η μετοχή βρίσκονταν στα ύψη; Ακόμη, γιατί ενώ από τις αρχές του 2010 οι κυβέρνηση της Ελλάδος είχε δηλώσει ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην οικονομία της χώρας (δημοσιονομικά) οι αγορές χρήματος συνέχισαν να δανείζουν για ακόμη 5 μήνες την χώρα με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια και στην συνέχεια κατέρρευσε συνολικά η πιστωτική αγορά εντός της ευρωζώνης; Αν και τα ερωτήματα αυτά μοιάζουν κοινότυπα, εντούτοις αποτελούν φαινόμενα που δημιουργούν ισχυρές προκλήσεις για την παραδοσιακή οικονομική θεωρία (mainstream Economics), μπορούν να εξηγηθούν στη βάση της λογικής/ρεαλιστικής αποδοχή του γεγονότος, ότι ορισμένοι παίκτες στην αγορά έχουν περισσότερα μερίδια πληροφορίας (Ι) ή πληροφορία που να έχει λιγότερο θόρυβο άρα έχουν καλύτερης ποιότητας πληροφόρηση έναντι των υπολοίπων παικτών στη συγκεκριμένη αγορά. The Markets of Lemon Η περίφημη εργασία του G. Akerlof που αφορά την αγορά των αυτοκινήτων «The Market of Lemons Market Quality and the Market Mechanism» αποτελεί ένα μνημείο συνεισφοράς στην οικονομική της πληροφορίας. Ο Akerlof πραγματεύεται το αυτονόητο : ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αυτός που πουλά ένα αυτοκίνητο, και πολύ περισσότερο, ένα ελαττωματικό αυτοκίνητο (Lemon) γνωρίζει πολύ περισσότερα για την κατάσταση (ελαττωματικό) και το είδος του ελαττώματος που έχει το όχημα από τους περισσότερους πιθανούς αγοραστές. Ο Akerlof χώρισε την αγορά αυτοκινήτου σε δυο τμήματα : αυτοκίνητα υψηλής ποιότητας και αυτοκίνητα χαμηλής ποιότητας. Αν ολόκληρη η αγορά του αυτοκινήτου είναι ίση με 1 για λόγους απλότητας υποθέτουμε ότι τα δυο είδη (υψηλής και χαμηλής ποιότητας) έχουν σταθερό μερίδιο της αγοράς λ και 1-λ αντίστοιχα (λ+1-λ=1) οι αγοραστές έχουν σχετικά την ίδια γνώμη για την αξία κάθε αυτοκίνητου (την ίδια εκτίμηση βάση των στοιχείων => διαθέτουν περιορισμένη πληροφορία) . Υποθέτουμε ότι εκτιμούν WL και WH την αξία των οχημάτων χαμηλής και υψηλής ποιότητας αντίστοιχα , προφανώς WL < WH . Από την άλλη, κάθε πωλητής γνωρίζει με ακρίβεια (έχει όλα τα στοιχεία => κατέχουν το σύνολο της πληροφορίας) και κατά συνέπεια γνωρίζει την αξία των αυτοκίνητων χαμηλότερης ποιότητας και VL και VH τα αυτοκίνητα υψηλής ποιότητας. Ο Akerlof απέδειξε ότι η εκτίμηση του αγοραστή για την αξία του αυτοκίνητου είναι σχεδόν πάντα, μεγαλύτερη από την πραγματική, την αξία δηλαδή που γνωρίζουν οι πωλητές (δηλαδή VL < WL < VH < WH) . Geopolitics.com.gr all rights reserved 2014 Page 63