Geopolitics Magazine March - April 2014 | Page 14

Geopolitics.com.gr Γράφει ο Βασίλης Γιαννακόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής Ταξίαρχος ε.α. Πολεμικής Αεροπορίας www.geostrategy.gr [email protected] Πριν και μετά την προσάρτηση της Κριμαίας Το Μάρτιο του 2013, ο διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (National Intelligence) των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζαίημς Κλάππερ, στην ετήσια έκθεσή του για τις παγκόσμιες απειλές μεταξύ άλλων ανέφερε: «Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, τόσο οι συμβατικές όσο και οι πυρηνικές, έχουν ως στόχο την αποτροπή και την ενίσχυση της γεωπολιτικής επιρροής της Μόσχας. Από τα τέλη του 2008, το Κρεμλίνο αναπτύσσει ένα ευρύ πρόγραμμα στρατιωτικής μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, προκειμένου την επόμενη δεκαετία να μειωθούν αριθμητικά, να καταστούν περισσότερο ευέλικτες και εκπαιδευμένες στα υψηλής τεχνολογίας οπλικά συστήματα. Ήδη, από το 2008, η επάνδρωση των ταγμάτων πεζικού και τεθωρακισμένων έχει μειωθεί περίπου κατά 60%, ενώ το υπουργείο Άμυνας προχώρησε και στη μείωση περίπου 135.000 θέσεων αξιωματικών (σήμερα, οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας αριθμούν λιγότερο από ένα εκατομμύριο, ενώ το 1986 ξεπερνούσαν τα 4,3 εκατομμύρια). Η χρηματοδότηση, η γραφειοκρατία και κάποια πολιτιστικά εμπόδια φαίνεται να δημιουργούν προβλήματα στις προσπάθειες της Μόσχας για εκσυγχρονισμό των συμβατικών, ασύμμετρων και πυρηνικών δυνατοτήτων της. Εντούτοις, οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις θα επιτρέψουν στη Ρωσία να ανατρέψει σύντομα τα μικρά γειτονικά κράτη και να παραμείνει κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στο μετασοβιετικό χώρο, αλλά δεν θα επιδιώξει να διεξάγει επιθετικές επιχειρήσεις κατά χωρών μελών του ΝΑΤΟ. Τουλάχιστον μέχρι οι ένοπλες δυνάμεις της να αποκτήσουν συμβατικά όπλα υψηλής τεχνολογίας, η πυρηνική αποτροπή θα παραμείνει το επίκεντρο του στρατηγικού αμυντικού της σχεδιασμού, ώστε να αντισταθμίσει την αδυναμία της έναντι των πιθανών αντιπάλων της με περισσότερες συμβατικές δυνατότητες». [1] Πέρα από το γεγονός ότι η εκτίμηση αυτή του Τζαίημς Κλάππερ χαρακτηρίζεται ως «προφητική», μας οδηγεί και σε ένα μείζον ερώτημα: «Η επιτυχία του Πούτιν στην Κριμαία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο της διεξαγωγής μιας νέας επιχείρησης των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων σε άλλες γειτονικές χώρες, όπως για παράδειγμα στην Υπερδνειστερία της Μολδαβίας ή ακόμη και στην ανατολική Ουκρανία, με πρόσχημα την προστασία των ρωσικής εθνικότητας πολιτών;». Εξάλλου, αφενός «τρώγοντας έρχεται η όρεξη», αφετέρου το ΝΑΤΟ και κυρίως οι ευρωπαϊκές χώρες μέλη του φαίνεται ότι έχουν αποδεχθεί πως «η Κριμαία είναι πλέον μια χαμένη υπόθεση». Στην παρούσα φάση, αυτό που προβληματίζει τη Δύση είναι η υψηλή πιθανότητα επέκτασης της κρίσης, τόσο στην ανατολική Ουκρανία όσο και στον περιφερειακό μετασοβιετικό χώρο, που δημιουργήθηκε στο δυτικό υπογάστριο της Ρωσίας μετά τη διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Ο Πούτιν, προκειμένου να προστατεύσει τη ρωσική εθνική ασφάλεια από τις επεκτατικές βλέψεις του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, αποφάσισε να ρισκάρει επικίνδυνα και να αποφασίσει την κατάληψη της χερσονήσου της Κ