Geopolitics Magazine January - February 2016 | Page 51

Πρώτον, η Ευρώπη, με το νέο πλαίσιο που θέσπισε για την ευρωπαϊκή οικονομική
διακυβέρνηση κατάφερε να καλύψει τα θεσμικά κενά της;
Αρχικά πρέπει να αναγνωρίσουμε πως έφτιαξε έναν μόνιμο μηχανισμό, δηλαδή έναν δανειστή ύστατης
προσφυγής, τον ESM. Έναν μηχανισμό, ο οποίος δύναται να αντιμετωπίσει προβλήματα και να διασώσει
χώρες σαν την Ελλάδα αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα επαρκές εργαλείο για την αντιμετώπιση
παρόμοιων προβλημάτων σε μία χώρα όπως η Ιταλία.
Επίσης, δεν κατάφερε όμως να δημιουργήσει μία κεντρική ευρωπαϊκή δημοσιονομική αρχή, όπου τα
κράτη θα έχουν μεν παραχωρήσει τη δημοσιονομική τους πολιτική αλλά θα μπορούν δε να ισοσκελίζουν
αυτό το κόστος μέσα από τα οφέλη της ομοσπονδοποίησης της ΕΕ, στηριζόμενα σε έναν κεντρικό
προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση και διόρθωση ενδεχόμενων ανισορροπιών.
Στα μεγάλα ερωτήματα, λοιπόν, περί του ποια Ευρώπη επιθυμούμε ή ακόμη καλύτερα πόση Ευρώπη
επιθυμούμε, η απάντηση, δυστυχώς, είναι πως δεν επιθυμούμε την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής
ολοκλήρωσης αλλά αρκούμαστε στην «έμμεση επιβολή» περισσότερου συντονισμού των οικονομικών
πολιτικών των επιμέρους κρατών-μελών.
Ένα ακόμη μεγάλο θεσμικό έλλειμμα είναι η
ανεπαρκής προστασία των κρατών-μελών έναντι των
κερδοσκοπικών αγορών. Το βασικό πρόβλημα της
αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ ήταν και είναι ο διαχωρισμός
μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής,
ένας διαχωρισμός μεταξύ κράτους και χρήματος, πολύ
κρίσιμος στην εμφάνιση ασύμμετρων διαταραχών.
Πιστεύαμε ότι οι αυτόματοι σταθεροποιητές αρκούν,
διαπιστώσαμε το αντίθετο. Παρά ταύτα δεν τολμήσαμε
την επαναφορά ενός πιο ενεργού ρόλου της
δημοσιονομικής πολιτικής. Τελικά όμως τι έχει σημασία
η αξιοπιστία ή η ανεξαρτησία, δεδομένου ότι το ευρώ
δεν είναι ένα εθνικό νόμισμα και η νομισματική
ολοκλήρωση δεν συνοδεύτηκε από μία αντίστοιχη
δημοσιονομική ολοκλήρωση....από ένα ευρωομόλογο
τουλάχιστον.
Το αποτέλεσμα είναι τα κράτη-μέλη να συνεχίζουν να αναζητούν κεφάλαια στις κερδοσκοπικές αγορές
και για να είναι αξιόπιστα και να μπορούν να δανείζονται να εφαρμόζουν πολιτικές λιτότητας. Άραγε
είναι κακό να είμαστε λιτοί; Μάλλον όχι αλλά δεν είναι και ότι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε υπό
συνθήκες ύφεσης.
Δεύτερον, η Ευρώπη έλυσε τα μεγάλα της προβλήματα;
Δημοσιονομικέ ς ατασθαλίες: ελλείμματα και δημόσιο χρέος.
Το μόνο που καταφέραμε να τιθασεύσουμε είναι τα δημο σιονομικά ελλείμματα, αφού από 6% το 20092010 φτάσαμε το 3% το 2014. Από την άλλη το δημόσιο χρέος, το οποίο ήταν περίπου στο 60% (ισχύει
το ίδιο για την ΕΕ των 27 και την Ευρωζώνη) το 2007, το 2015 ξεπέρασε το 92% του ΑΕΠ.
Για την κατάσταση αυτή αξίζει να σημειωθεί πως ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός ορισμένων κρατών
μελών δεν προήλθε από την ανεπαρκή τήρηση κανόνων αλλά από τη διάσωση του τραπεζικού
συστήματος. Ένα σύστημα πολύ μεγάλο για να να διασωθεί. Κάθε κράτος μέ λος δεν μπορούσε φυσικά
να διασώσει το τραπεζικό του σύστημα μόνο του από τη στιγμή που έχει απολέσει τη νομισματική του
πολιτική. Ένας ακόμη λόγος για τον οποίο πρέπει να είμαστε λιτοί.

Geopolitics.com.gr all rights reserved 2016

Page 49