Geopolitics Magazine January - February 2014 | Page 14
Geopolitics.com.gr
επίσης ανησυχεί για τον έλεγχο της ίδιας της κατάστασης της οικονομίας της. Μην ξεχνάμε πως
η οικονομία ήταν ο πολιορκητικός κριός για τη στρατηγική επέκταση της τουρκικής επιρροής
στην ευρύτερη περιοχή. Φαίνεται λοιπόν πως το “θαύμα” της τουρκικής οικονομίας άρχισε να
ξεφτίζει και μαζί μ' αυτό οι φιλοδοξίες της εξωτερικής τους πολιτικής.
Θα πρέπει να μη λησμονούμε, άλλωστε, το “θαύμα” της ελληνικής οικονομίας επί Σημίτη, το
θαύμα της πορτογαλικής, της ισπανικής, της ιρλανδικής, ακόμα και της αμερικάνικης
οικονομίας, που τόσο εύκολα κατέρρευσαν υπό το βάρος της χρηματοπιστωτικής κρίσης και
της φούσκα του κατασκευαστικού τομέα τους. Εξαίρεση δεν αποτελεί ούτε η δεύτερη
μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, η Ιαπωνία, που διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση χρέους
στην ιστορία της, αλλά ούτε και οι ευρωπαϊκές οικονομίες που στενάζουν, όσο και αν ο τύπος
επιλέγει να παραβλέπει το καθοδικό σπιράλ των οικονομιών τους. Ήδη η Γερμανία αριθμεί περί
των 1,5 εκατ. πολιτών στα όρια της ασιτίας, ενώ στη Βρετανία οι τράπεζες τροφίμων –
φιλανθρωπικές οργανώσεις που παρέχουν τρόφιμα σε άπορους – έχουν αυξηθεί κατά 600%
από την αρχή της κρίσης.
Στην οικονομία θαύματα δεν υπάρχουν, και η ιστορία το διδάσκει αυτό σε κάθε ευκαιρία. Η
Τουρκία πέρασε ήδη δύο σκληρές οικονομικές κρίσεις την προηγούμενη δεκαετία που την
οδήγησαν στα μονοπάτια του ΔΝΤ, αλλά και τέσσερις οδυνηρές χρεοκοπίες στη σύγχρονη
ιστορία της που οι περισσότεροι αγνοούν, οι σημαντικότερες στα τέλη του πρώτου αλλά και
στις αρχές του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου όπου απλά αρνήθηκε να πληρώσει τα χρέη της
με όλες τις επιπτώσεις. Είναι σημαντικό εδώ να τονιστεί ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι λόγοι
των τουρκικών χρεοκοπιών πρέπει να αναζητηθούν σε πολιτικούς παράγοντες - επαναστάσεις,
εμφύλιοι, δικτατορίες, εσωτερικές αναταραχές - οδηγούσαν στην αδυναμία πληρωμής, και όχι
στενά οικονομικοί παράγοντες.
Αλλά και πέρα από τις ολοκληρωτικές χρεοκοπίες, η τουρκική οικονομία από το 1950 και
ύστερα είχε να αντιμετωπίσει περίπου μία οικονομική κρίση ανά δεκαετία. Η χειρότερη
παρατηρήθηκε το 1970, όπου το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών απλά κατέρρευσε. Η
επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου ήταν, άλλωστε, ο κοινός παρονομαστής σε όλες τις
σύγχρονες τουρκικές κρίσεις. Κάθε κρίση ακολουθούνταν από μια περίοδο πιστωτικής
επέκτασης, γρήγορης ανάπτυξης της οικονομίας και αλματώδους αύξησης των εισαγωγών σε
βάρος των εξαγωγών. Παρά τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που
ακολουθούσαν και την απότομη υποτίμηση του νομίσματος, η χώρα α κολουθούσε μια συνεχή
πορεία προς μια νέα αναθέρμανση της οικονομίας – που κατά λάθος γινόταν υπερθέρμανση –
και νέα κρίση. Πράγμα που αυτούσιο συμβαίνει και σήμερα, χωρίς εξαίρεση.
Geopolitics.com.gr all rights reserved 2014
Page 13