Όταν οι Ιταλοί εισέβαλαν στην Αίγυπτο τον Σεπτέμβριο του 1940 , οι Βρετανοί θα μπορούσαν να διαθέσουν ακόμα λιγότερα για να βοηθήσουν την Ελλάδα . Ο Μουσολίνι πίστευε ότι οι Βρετανοί είχαν ξοφλήσει . Ήταν επίσης ενοχλημένος από τις επιτυχίες του Χίτλερ και την γερμανική πρόοδο στα Βαλκάνια , που τα θεωρούσε εντός της ιταλικής σφαίρα επιρροής και αποφάσισε να επιτεθεί στην Ελλάδα χωρίς να υπολογίζει τίποτα 34 . Ο Μουσολίνι είχε γίνει επικίνδυνα υπεραισιόδοξος , λόγω της αρχικής ιταλικής προέλασης στη Βόρεια Αφρική . Στην συνάντησή του με τον Χίτλερ στη Βρέμη είχε πήρε το ΟΚ για να επιτεθεί στους Βρετανούς στην Αφρική , αλλά όχι άδεια για να δημιουργήσει προβλήματα στα Βαλκάνια 35 . ' Ετσι τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα , επισκέφθηκε τον Μεταξά και του παρέδωσε ένα τελεσίγραφο που απαιτούσε από την Ελλάδα να επιτρέψει στον ιταλικό στρατό να καταλάβει " στρατηγικά σημεία της χώρας », χωρίς όμως να τα διευκρινίζει . Ο Μεταξάς απέρριψε το τελεσίγραφο με τα λόγια « Λοιπόν έχουμε πόλεμο » 36 και η απάντηση αυτή έγινε τμήμα του Ελληνικού εθνικού μύθου . Η ημέρα του " ΌΧΙ " εορτάζεται ως εθνική επέτειος κάθε Οκτώβριο από τότε . Η σαθρή ουδετερότητα είχε πάρει τέλος . Ήταν μία από τις πολύ λίγες στιγμές της ελληνικής ιστορίας , όπου οι άνθρωποι ρίχτηκαν ενωμένοι στον κοινό αγώνα και αγνόησαν τις πολιτικές τους διαφωνίες . Ο Μεταξάς δεν ήταν ποτέ πιο δημοφιλής όσο ανάμεσα στα πλήθη που τον επευφημούσαν και σίγουρα δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι απαρτίζονταν μονάχα από υποστηρικτές του 37 .
Θρίαμβος και τραγωδία
Αλλά ήταν η Βρετανία , που είχε το μεγαλύτερο πρόβλημα . Η πρώτη απάντηση του Τσόρτσιλ που ήταν : « Η Βρετανία θα κάνει ότι καλύτερό μπορεί ", δεν ήταν πολύ καθησυχαστικό στα αυτιά ενός αγωνιζόμενου συμμάχου . Όμως η Βρετανία ήταν ουσιαστικά σε πολιορκία από τον Άξονα και είχε περιορισμένους πόρους για να διαθέσει στην Ελλάδα 38 . Οι επιτυχημένες βρετανικές αεροπορικές επιθέσεις εναντίον του ιταλικού στόλου έδειξαν όμως ότι κάτι γινόταν 39 . Οι πρώτοι Βρετανοί στρατιώτες στην Ελλάδα ήταν το προσωπικό της RAF που έφτασε στις 2 Νοεμβρίου του 1940 , αλλά Αγγλο-Ελληνική συνεργασία ήταν πολύ δύσκολη 40 . Ο Μεταξάς θεώρησε τις δυνάμεις που η RAF έστειλε στην Ελλάδα ανεπαρκείς . Στις 15 Νοέμβριου του 1940 ο Μεταξάς αρνήθηκε να συμμετάσχει σε μια διάσκεψη των εξόριστων Συμμαχικών κυβερνήσεων , που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο 41 επειδή δεν ήθελε να προκαλέσει τον Χίτλερ καθώς γνώριζε ότι η ελληνική θέση ήταν επισφαλής .
Η Ελλάδα αναμενόταν να υποκύψει 42 αλλά αντ ' αυτού αντιστεκόταν σθεναρά και ο Στρατός της φαινόταν να έχει το πάνω χέρι στη σύγκρουση . Ο ελληνικό στρατός είχε εισχωρήσει στην Αλβανία και έγινε ενθουσιωδώς δεκτός από τους Έλληνες που ζούσαν εκεί . 43 Η πανίσχυρη ιταλική αυτοκρατορία είχε ταπεινωθεί από μικρή αγροτική χώρα . Υπήρξε μια σοβαρή κρίση στην ιταλική ανώτατη ηγεσία 44 , η οποία είχε ταπεινωθεί ζητώντας την γερμανική συνδρομή 45 . Για πρώτη φορά αποδείχθηκε ότι ο Άξονας δεν ήταν ανίκητος . Ενάντια σε όλες τις πιθανότητες οι Έλληνες είχαν σημειώσει την πρώτη νίκη κατά του Άξονα . Η Γαλλία του Βισύ και η Ισπανία άρχισαν να έχουν αμφιβολίες για συμμαχία με τον Χίτλερ και ο άλλοτε κραταιός Μουσολίνι θεωρήθηκε ως μια κωμική φιγούρα 46 αλλά ο Χίτλερ δεν θα δεχόταν την ταπείνωση του συμμάχου του .
Οι Έλληνες τόνιζαν ότι μάχονταν κατά της Ιταλίας και όχι κατά της Γερμανίας . Αρνήθηκαν να επιτρέψουν την RAF , να χρησιμοποιήσει τα βορινά ελληνικά αεροδρόμια , προκειμένου να αποφεύγουν να προκαλέσουν τους Γερμανούς . Επίσης , δεν επέβαλαν περιοριστικά μέτρα κατά των Γερμανών που
34 |
Plowman J War in the Balkans : The Battle for Greece and Crete 1940-1941 pp 11.12 |
35 |
Hasluck E . Lewis The Second World War p 125 |
36 |
Carr J . The defence and fall of Greece 1940-41 p 35 |
37 |
Carr J . The defence and fall of Greece 1940-41 p 38 |
38 |
AN ABRIDGED HISTORY OF THE GREEK-ITALIAN & GREEK-GERMAN WAR p27 |
39 |
Carr J . The defense and fall of Greece 1940-41 p59 |
40 |
Carr J . The defense and fall of Greece 1940-41 p59 |
41 |
Koliopoulos J . " Metaxas and the Greek foreign policy " from Higham R . Veremis Th . ( ed .), Aspects of Greece 1936- |
1940 : The Metaxas Dictatorship , Athens , Εliamep-Vryonis Center , 1993 p 100 & Document 20 Telegram no T32984 of Metaxas to |
Greek Ambassador in London rejecting the proposal AHD 1940-1941 Greek Diplomatic documents . |
42 |
Hasluck E . Lewis The Second World War p123 |
43 |
AN ABRIDGED HISTORY OF THE GREEK-ITALIAN & GREEK-GERMAN WAR p106 |
44 |
AN ABRIDGED HISTORY OF THE GREEK-ITALIAN & GREEK-GERMAN WAR p112 |
45 |
AN ABRIDGED HISTORY OF THE GREEK-ITALIAN & GREEK-GERMAN WAR p113 |
46 |
Hasluck E . Lewis The Second World War p126 |
Geopolitics . com . gr all rights reserved 2017 Page 34