De Londense burgemeester Boris Johnson laat zich graag roemen op het succes van zijn zogenoemde ‘Cycle Superhighways’ door te wijzen naar het stijgende aantal fietsers in de Britse hoofdstad. In werkelijkheid is echter het gemiddelde aantal ritten dat een fietser kan ondernemen voordat hij of zij een ernstig ongeluk meemaakt, tussen 2008 en 2011 gedaald van 400.000 naar 364.000. Bovendien blijkt uit onderzoek dat veruit de meeste fatale ongelukken waarbij voetgangers en fietsers zijn betrokken het resultaat zijn van een botsing met een vrachtwagen. Vrachtwagen mogen echter zonder beperkingen door de Londense binnenstad scheuren. Dit tot groot ongenoegen van actiegroepen ter bevordering van de fietsveiligheid. Burgermeester Johnson doet dergelijke claims echter af door te zeggen dat dit veelal het gevolg is van voetgangers die te veel met digitale apparaten bezig zijn en fietsers die niet genoeg reflecterende kleding dragen.
Het sentiment dat fietsers zelf verantwoordelijk zijn voor hun veiligheid (en dus ook het gebrek hieraan) wordt sterk gedragen in de Britse politiek. Fietsers zouden vaker een helm moeten dragen en ten alle tijd een reflecterend hesje aan moeten hebben. Met andere woorden: als je verongelukt als fietser in dat jouw eigen schuld! Deze redenering houdt echter geen enkele rekening met de gevaarlijke en machteloze positie van de fietser in het Londense verkeer. Bovendien is zij gestoeld op een verwerpelijke argumentatie die wij kennen uit de redenering dat vrouwen die zich te vrij kleden er om vragen, verkracht te worden.
Het Britse politieke bestel is op geen enkele wijze bereid de veiligheid voor fietsers structureel te verbeteren. Minister Goodwill van transport sprak zich op 1 december nog uit tegen de aanleg van fietspaden en wees erop dat hij liever zou zien dat fietsers minder Lycra zouden dragen. In London circuleren ook plannen om koptelefoons voor fietsers te verbieden en fietsers te verplichten om reflecterende kleding te dragen. Goedkope en makkelijke maatregelen die niets veranderen aan de zwakke positie van de fietser in het Britse verkeer. Maatregelen die het fietsen eerder ontmoedigen dan veiliger maken. Plannen om tijdens de spitsuren vrachtwagens te weren uit de binnenstad lijken aan dovemans oren gericht
en kunnen rekenen op een flinke “diesellobby”. Dit tot grote frustratie van actiegroepen en burgers die strijden voor veilige fietspaden en meer erkenning van fietsers als serieuze weggebruikers.
En wat is er geworden van de #bloodycyclist? Emma Way is inmiddels veroordeeld tot een fikse boete voor het doorrijden na een ongeluk en het niet melden van een misdaad. Bovendien hebben actiegroepen een Twitteraccount en website gestart onder de naam ‘Bloodycyclists’ waarmee ze meer bewustzijn en draagvlak willen creëren voor de gevaarlijke positie van de fietser in het Britse verkeer. Want waar we in Nederland gewend zijn geraakt aan goede en veilige fietspaden lijkt dat aan de andere kant van Het Kanaal nog ver weg.
Mark Noordzij is masterstudent Geo-communicatie en is in zijn vrije tijd een fanatieke amateurwielrenner. Twitter @MarkNGD.
7