Gazeta Ubezpieczeniowa - wydanie elektroniczne nr 20/2014 | Page 2

www.gu.com.pl Gazeta Ubezpieczeniowa nr 20 (788) 20 maja 2014 MINĄŁ TYDZIEŃ 2 PODSUMOWANIE TYGODNIA 8–14 MAJA 2014 R. Marsz w stronę klienta Szczerze mówiąc, nie przepadam za coraz częściej stosowanymi w polskich ubezpieczeniach określeniami, takimi jak „prokliencki” czy „klientocentryczność”. Jeśli jednak uważnie przyjrzeć się najistotniejszym wydarzeniom ostatnich dni w branży asekuracyjnej, to pomijając fatalne brzmienie powyższych wyrażeń, całkiem nieźle oddawałyby one ich charakter. Szef nadzoru nie pozostawia złudzeń Wydarzeniem, które zdominowało ubiegły tydzień, był II Kongres Polskiej Izby Ubezpieczeń (czytaj na str. 24). Największe zainteresowanie rynku wzbudzały dwa akcenty sopockiego spotkania: wystąpienie przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego oraz decyzja w sprawie bezpośredniej likwidacji szkód. Z „Andrzej Jakubiak show” można się było dowiedzieć, jakie są plany KNF związane z przedsięwzięciami dotyczącymi sektora ubezpieczeniowego. Niestety, zawód spotkał tych, którzy liczyli, że szef Komisji będzie próbował zatrzeć złe wrażenie, jakie wywołały wytyczne dotyczące dystrybucji produktów ochronnych. Przewodniczący poprzestał na przeprosinach za wyznaczenie krótkiego terminu konsultacji, zapowiadając jednocześnie, że zalecenia wraz z Rekomendacją U będą przyjęte w połowie przyszłego miesiąca. Taka deklaracja najprawdopodobniej oznacza, że jeśli w wytycznych zostaną wprowadzone jakiekolwiek zmiany, to będą miały charakter kosmetyczny. Cała sprawa pozostawia po sobie uczucie głębokiego niesmaku. Trudno bowiem uniknąć wrażenia, że KNF potraktowała ubezpieczycieli „per noga”. A tego nic nie usprawiedliwia – nawet fakt, że w ostatnich latach swoimi niektórymi praktykami towarzystwa mocno zapracowały na fatalną opinię na swój temat. Zresztą... Można byłoby jeszcze „przełknąć” takie postępowanie Komisji, gdyby jej propozycja nie budziła żadnych (bądź niewiele) zastrzeżeń natury merytorycznej. A tak niestety nie jest, na co niedawno zwracała uwagę „Gazeta Ubezpieczeniowa”. „Tak” dla BLS Równie istotnym akcentem Kongresu było rozstrzygnięcie odnośnie do dalszych losów ogólnorynkowego projektu bezpośredniej likwidacji szkód. Walne zgromadzenie jaki do jego uczestników wystosowali „Przywiązani do polisy”. W wystąpieniu wręczonym szefowi PIU przez przedstawiciela organizacji znalazł się apel do Izby i KNF o podjęcie działań mających uchronić przed kryzysem, który ich zdaniem czeka rynek w związku z „aferą wokół polis z UFK”. Przekaz „Przywiązanych” został dodatkowo wzmocniony odwoływać od wyroku. Warto też przypomnieć, że od niedawna zaczęły się też pojawiać produkty, w których opłata likwidacyjna jest ustalona na poziomie kwotowym lub też wcale jej nie ma. Przy okazji wspomnianego powyżej orzeczenia w sprawie przeciwko AXA Życie po raz pierwszy ujawniono wynagrodzenie pośrednika za świadczenie usług agencyjnych Gotowość do dołączenia do wspólnej platformy rozliczeń w ramach modelu opracowanego przez PIU zgłosiło PZU SA, które rozlicza szkody po kosztach rzeczywistych. członków PIU ostatecznie zdecydowało o wdrożeniu ryczałtowego modelu BLS, wzorowanej na systemie obowiązującym w Belgii. Decyzja ta bardzo szybko spotkała się z akceptacją KNF. Co ciekawe, gotowość do dołączenia do wspólnej platformy rozliczeń w ramach modelu przez kolejny pozew zbiorowy. Tym razem 28 klientów Generali Życie wystąpiło o zwrot pieniędzy pobranych przez ubezpieczyciela z tytułu opłat likwidacyjnych. Jakby tego było jeszcze mało, rynek obiegła informacja o wyroku sądu, który w sprawie o opłaty nakazał przy sprzedaży polisy z UFK. Potwierdziło ono wcześniejsze spekulacje o bardzo wysokich prowizjach: z 900 tys. zł zapłaconej składki do kieszeni agenta trafiło bowiem 350 tys. zł. To, że kwota wynagrodzenia była tak wysoka, mogło jeszcze nie być tak To, że klienci rynku finansowego nie wiedzą, do jakiej instytucji mogą się zwrócić w razie problemów, jest efektem zarówno ich niskiego poziomu świadomości finansowej, jak i stopnia skomplikowania polskiego porządku prawnego w tej materii. W obu przypadkach klucz do poprawy sytuacji leży przede wszystkim w rękach prawodawcy. opracowanego przez Izbę zgłosiło PZU SA, które rozlicza szkody po kosztach rzeczywistych. Podobnej deklaracji nie złożyła UNIQA, ale pamiętając o oświadczeniach ubezpieczyciela dotyczących uczestnictwa w pracach PIU nad BLS, można zakładać również jej akces (czytaj na str. 4). Następny pozew grupowy Zupełnie nieoczekiwanym akcentem Kongresu był list otwarty, AXA Życie zwrot pieniędzy. Te dwa wydarzenia, wraz z wcześniejszymi werdyktami sądów, zdają się wskazywać, że szanse na wygraną grup powodów są dość spore. A to z kolei sprawia, że na pozór irracjonalnie brzmiące przestrogi stowarzyszenia nie są całkowicie pozbawione podstaw. Tym bardziej, że i niektóre towarzystwa przyznają (wprost lub pośrednio), że nie wszystkie zapisy w polisach z UFK są prawidłowe. I tak np. AXA postanowiła, że nie będzie się bulwersujące (wartość składek też była niemała), jak wysokość wskaźnika procentowego, według którego naliczano prowizję (prawie 40% sumy wpłat). Krytyczny raport NIK Innym istotnym wydarzeniem była publikacja raportu z kontroli, jakim inspektorzy Najwyższej Izby Kontroli poddali UOKiK, KNF, Rzecznika Ubezpieczonych i powiatowych rzeczników konsumentów (czytaj w „GU” nr 19 na str. 3). W dokumencie NIK przyznała, że wprawdzie wspomniane instytucje działały zgodnie z prawem, to jednak nieskutecznie chroniły klientów rynku finansowego. Zarzuty Izby trudno zakwestionować, ale na całą sprawę trzeba spojrzeć kompleksowo. Przykładowo: to, że klienci nie wiedzą, do jakiej instytucji mogą się zwrócić w razie problemów, jest efektem zarówno ich niskiego poziomu świadomości finansowej, jak i stopnia skomplikowania polskiego porządku prawnego w tej materii. W obu przypadkach klucz do poprawy sytuacji leży przede wszystkim w rękach prawodawcy. Podobnie jest w przypadku małej popularności ścieżki polubownego rozwiązywania sporów. Wprowadzenie obligatoryjności do korzystania z niej wprawdzie kłóci się z całą ideą, ale w imię wyższego dobra można się zdecydować na taki krok. Aktywny lider Na koniec warto też wspomnieć o ubiegłotygodniowej aktywności PZU SA. Ubezpieczyciel przede wszystkim opublikował raport finansowy za I kwartał. Wykazał w nim spadek przychodów i zysków, ale też obniżkę wartości wypłaconych odszkodowań i lepsze rezultaty z działalności lokacyjnej. Oprócz tego zakład ostatecznie zamknął przejęcie spółek medycznych Orlenu i Anwilu, dokonał zmian w polityce dywidendowej i kapitałowej, a także przekazał radzie nadzorczej swoją rekomendację dotyczącą premii dla akcjonariuszy (czytaj na str. 6). Artur Makowiecki [email protected] REGULACJA DZIAŁALNOŚCI INSTYTUCJI FINANSOWYCH Komentarz do Rekomendacji U Rynek finansowy, ze względu na swoją wagę, należy do obszarów gospodarki podlegających ścisłej regulacji i kontroli przeprowadzanej przez państwowe instytucje nadzoru. Instytucje nadzorcze, regulujące działalność podmiotów finansowych, mają bardzo duży wpływ na postrzeganie banków i ubezpieczycieli przez konsumenta. egulacja oznacza w dzisiejszej gospodarce działanie na rzecz konsumentów, docelowo mając na względzie dobre imię i wzrost zaufania do instytucji finansowych. Same prace zatem prowadzone są w dwóch kierunkach: zapewnienia stabilnego rozwoju rynku oraz ochrony dobra konsumenta. Z raportu European Insurance and Occupational Pensions Authority wynika, że kwestia ta nie jest w Europie nowa i dotyczy wielu krajów Unii Europejskiej, które różnie do niej podchodzą – czasami, jak Węgry, wcale jej nie podejmując. Oto kilka przykładów stosowanego podejścia: ● Francja – wprowadzono w tym zakresie regulacje ustawowe oraz kodeks konsumencki zakazujący sprzedaży wiązanej, R ● Irlandia – Bank Centralny wydał kodeks ochrony konsumenta, ● Włochy – zmieniono regulacje ustawowe, wprowadzono kodeks konsumencki i regulacje nadzoru, ● Holandia – wprowadzono wytyczne organów nadzoru i nakładane są kary administracyjne na podmioty udzielające konsumentom niewłaściwych porad, ● Portugalia – wprowadzono wytyczne organu nadzorującego, ● Hiszpania – zmieniono regulacje ustawowe (ustawa o kredycie konsumenckim) i wprowadzono regulacje organu nadzorującego (Bank Narodowy Hiszpanii), ● Wielka Brytania – wprowadzono regulacje organu nadzoru (CC), z których wynikały konkretne działania, m.in. wydanie podręcznika dotyczącego uczciwej oceny i zadośćuczynienia skargom. W Polsce trwają publiczne konsultacje Rekomendacji U skoncentrowanej na usługach bankowych, które zawierają w sobie powiązane usługi ubezpieczeniowe. Jak możemy przeczytać w liście przewodniczącego KNF, zaobserwowane zostały sytuacje, w których banki, łącząc funkcje ubezpieczającego i pośrednika ubezpieczeniowego, pobierały wynagrodzenie z tytułu obsługi transakcji w wysokości niekiedy nawet do 95% wartości składki opłacanej przez klienta, gdzie uprawnionym do roszczeń odszkodowawczych był bank. Przygotowany dokument ma przede wszystkim na celu określenie standardów współpracy pomiędzy bankami a zakładami ubezpieczeń w zakresie oferowania klientom produktów ubezpieczeniowych przez banki. Jego długoterminowym efektem jest wyznaczenie warunków dla stab ilnego rozwoju rynku bancassurance w kraju. Bartłomiej Wołoszyn menedżer w dziale odpowiadającym za obsługę banków i ubezpieczycieli, Microsoft