TOP IN TOWN
COLUMN
RIEN VROEGINDEWEIJ
Idee 155
‘Lieve beste engel! Ik ben in Rotterdam. Hotel Weimer; gy kunt my hier
schryven’, schreef Multatuli op 15 juli 1860 aan zijn vrouw Tine in Brussel. Hij
schreef Weimer, met een e. Het zal ongetwijfeld Hotel Restaurant Weimar zijn
geweest, tot mei 1940 een aanzienlijk gebouw op de hoek van de Spaanse Kade
en het Haringvliet.
Eduard Douwes Dekker, schrijversnaam Multatuli, was op promotietoer voor
zijn pas verschenen boek Max Havelaar of de koffieveilingen der Nederlandse
Handelsmaatschappy. Het was niet zijn laatste verblijf in Rotterdam. In maart
1875 werd zijn toneelstuk Vorstenschool door het gezelschap van Le Gras, van
Zuylen & Haspels in de Nieuwe Rotterdamsche Schouwburg van Judels & van
Biene opgevoerd. Het stuk was een groot succes, de schrijver werd op het toneel
geroepen om zich te laten huldigen en geschenken in ontvangst te nemen. Hij
kreeg een bureau met stoel, een pendule en ander huisraad aangeboden. Een
maand later trouwde Eduard Douwes Dekker in het stadhuis van Rotterdam
met zijn tweede vrouw Maria Hamminck Schepel (Mimi).
Rien Vroegindeweij is dichter en schrijver
en ontving in 2006 de Erasmusspeld
Maar dat is allemaal niet de reden waarom er in Rotterdam, op de hoek van de
Van Oldenbarneveltstraat en de Mauritsweg, een meer dan levensgroot portret
van Multatuli hangt. Daar gaat een ander verhaal aan vooraf. In 1975 werd in de
Mauritsstraat 95b de boekwinkel W. Pieterse in Poëzie geopend. De W. stond
voor Woutertje, naar Mutatuli’s roman Woutertje Pieterse. Woutertje schreef
verzen voor Femke. Maar nu is hij groot en gaat in zaken. Een half jaar later
ontstond het idee voor het portret. Mathieu Ficheroux maakte het ontwerp en
reclameatelier Leo Mineur schilderde het aan de hand van een foto ter grootte
van een prentbiefkaart. De tekst is ontleend aan de Ideeën van Multatuli, idee
nummer 155: ‘Van de maan af gezien, zyn we allen even groot. Voor een weter
zou er geen verschil merkbaar zyn tussen de kennis van een kind, en van den
wysgeer die ’t meest en ’t zuiverst gedacht heeft.’
Het portret werd op 7 juni 1975 onder grote belangstelling schuin tegenover de
winkel onthuld. Het was een van de eerste voorbeelden van townpainting. De
drie dichters die de winkel hadden opgericht bleken na enige tijd toch meer
verstand van boeken dan van boekhouden te hebben. Woutertje Pieterse werd
onder toezicht van de Rotterdamse Kunststichting voortgezet door vrijwilligers.
Toen het pand in de Mauritsstraat werd afgebroken, verhuisde de winkel naar de
Van Oldenbarneveltstraat. Het portret verhuisde mee. In 1998 werd het geheel
gerestaureerd. In 2006 werd de poëziewinkel wegens gebrek aan belangstelling
en vermoeidheid van de vrijwilligers opgeheven. De boekenvoorraad werd
opgeslagen bij de Roteb en verdween per abuis in de papierversnipperaar.
Multatuli bleef alleen achter. Bij helder weer is hij vanaf de maan te zien.
P.S. Momenteel werkt kunstenaar Hans Citroen aan een gedenkteken voor de
staatsman Thomas Masaryk, die in 1917 in Hotel Weimar de onderhandelingen
startte met vertegenwoordigers van diverse Europese landen en de Verenigde
Staten van Amerika over de nieuw te vormen soevereine staat Tsjecho-Slowakije, waarvan hij de eerste president werd.
111