RUBRIEK VAN
JAN DONIA
BERT VAN METEREN:
GEESTELIJK VADER
VAN GORKUM ALS
BEELDENSTAD
Op de dag voor Koningsdag werd op de Dalemwal in Gorinchem een mal onthuld van een sculptuur van de Japanse
beeldhouwer Hiroshi Mikami (1942-1992). Binnenkort krijgt het kunstwerk zijn definitieve structuur in gietbeton.
De ceremonie vond plaats om luister bij te zetten aan de koninklijke onderscheiding (lid Oranje Nassau) van Bert van
Meteren (87), de geestelijke vader van Gorinchem als beeldenstad met een internationale allure. Het werk van zijn
goede vriend Hiroshi werd hem aangeboden om in de toekomst geplaatst te worden op de Dalemwal of elders in de stad.
Van de kunstenaar bevindt zich op de Rivierdijk in Sliedrecht een marmeren ‘zuil’ uit 1979.
De halve wereldatlas
Ik behoor al heel lang tot het netwerk van Bert, zoals Hiroshi er bij
leven toe behoorde – hij logeerde enige tijd bij Bert in Arkel – en
zoals vele kunstenaars, kunstofficials en mensen op culturele
sleutelposities ertoe behoorden of nog steeds behoren. In
Duitsland, Servië, Polen, Italië, Scandinavië, enzovoort, kortom de
halve wereldatlas. En laten wij onze eigen twaalf provincies niet
vergeten; het Symposion van 2015 was een panorama van
honderden kunstwerken uit deze regio’s. Het is zeker curieus dat zo
veel intelligente mensen zo vaak gehoor gaven aan zijn soms
schijnbaar van realiteitszin gespeende verzoeken. Uit respect voor
zijn enthousiasme en idealisme, en omdat zij voelden dat het ergens
over ging. Vooral daardoor is de buitenruimte in Gorinchem een
bakermat geworden van het geometrisch constructivisme, de
stroming die voor Bert een haast religieuze beleving heeft.
Hoe het begon
In 2005, toen ik met hem het boek ‘Werken aan de toekomst van
een cultuurstad’ maakte, heb ik op straat aan willekeurige inwoners
gevraagd wat zij vonden van al die vierkanten, bollen en rechte
lijnen in hun stad. Zij zouden ze niet willen missen. Meest gegeven
antwoord: het hoort bij Gorkum. In dat jaar 2005 ben ik vaak met
hem over de Banneweg naar de stad gereden, langs een van de
meest intrigerende kunstwerken in de openbare ruimte in
Nederland. Een installatie van kruislings geplaatste aluminium
staven (120 cm lang) in de middenberm over een afstand van 236
meter. Een meesterwerk, vind ik, uit 1974 van de Franse kunste-
BURGEMEESTER GOVERT VELDHUIJZEN VAN GORINCHEM HEEFT
BERT VAN METEREN DE KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING OPGESPELD.