77
Eigenlijk zouden Henk Fraser en Henk van Stee dat eens aan Okoye moeten vertellen , want er is geen voetbalclub in Nederland waar zóveel theaterschoonheid onder de lat te zien is geweest als bij Sparta : Wim Landman , Tonny van Leeuwen , Pim Doesburg en Jan van Beveren .
Vorig jaar stierf de laatste , Pim Doesburg . De eerste , Wim Landman , zou in april 2021 honderd jaar geworden zijn . Van de andere twee werd Tonny van Leeuwen slechts 28 , terwijl Jan van Beveren zich later verbitterd aan het zicht van Nederland onttrok en in het Amerikaanse Dallas een handel in postzegels begon . Landman en Van Leeuwen stierven ook nog eens een tragische dood , zoals wel vaker helden ten onder gaan .
Het viertal keepte op Het Kasteel in twee perioden : 1949 – 1953 ( Landman ) en 1961 – 1980 ( de andere drie ). Doesburg het langst . Wel na een merkwaardig verlopen rivaliserende onderlinge heroïek . Eerst met de geleedpotige Van Leeuwen . Drie jaar later met a new kid on the block : Van Beveren . In de zestiger jaren had Sparta ineens drie nieuwe spectaculaire Wim Landmannen in huis . Toen , in het brillantinetijdperk , vond iedereen dat normaal . Pas nu , met het doordraaien van de tijd , ziet men met terugwerkende kracht de extravaganza ervan .
Okoye moest eens weten .
Tonny van Leeuwen en Pim Doesburg zijn middenoorlogskinderen en Jan van Beveren een babyboomer . Er zit vijf jaar tussen . Alle drie een identieke sobere opvoeding in een Nederland dat herrijst . Hun moeders maken nog hun eigen stoepje schoon . Alleen school en voetbal tellen . Er is niks anders . Van Leeuwen woont in Gouda , Doesburg in Nieuw Mathenesse vlak bij Het Kasteel en de geboren Amsterdammer Van Beveren in het voor hem veel te stille Drenthe .
Dat gemis haalt Van Beveren later in . Zodra hij op Het Kasteel het rijk alleen heeft , en Van Leeuwen inmiddels bij GVAV en Doesburg bij PSV keept , gaat hij op zoek naar de lach en met luisterlust naar de mooie verhalen . Hij vindt ze in Café Jan Linssen aan de Oude Binnenweg . Jan van Beveren komt er graag .
Na elke vrijdagtraining rijdt hij zijn auto de naastgelegen Jacobusstraat in , waar op de hoek een koopman staat met bloemen . Voor een kwartje houdt Ab Anjelier voor de Spartadoelman een plekje vrij . Daarna kan bij Jan Linssen het feest beginnen . De 20-jarige Jan van Beveren te midden van journalisten , parlevinkers , koppelbazen , voetballers , uitsmijters en katvangers . Hun gezamenlijke ideeënrijkdom is groot en hun humor verpletterend . Dat is even wat anders dan Drenthe .
Eén man voert bij Linssen de boventoon : Henk Kranendonk . De inner circle kort zijn naam af : Kraan . Een bohémien die op de pof leeft . In de rangorde van de havenrommelaars de gewiekste . ‘’ Hoog intelligent , geestig en tricky ’’, zei Coen Moulijn , ‘’ maar ’’, voegde Jan van Beveren eraan toe . ‘’ Je lachte je het lazarus .’’ In 1981 wordt Kraan gevonden in een sloot en als een onbekende zeeman begraven . Helden sterven een tragische dood . Zijn buurjongen in Nieuw Mathenesse was Pim Doesburg . De wereld is klein .
Van het drietal jonge prijsduiven op Het Kasteel is Pim Doesburg de enige Spartaan van kinds af aan . Op de dag dat hij zich in de zomer van 1955 aan de hand van zijn vader als lid aanmeldt bij administrateur Nederlof in het kantoortje aan de zijkant van de oude staantribune van Het Kasteel is hij 12 jaar . In de goal bij Sparta staat Andries van Dijk . Niveau : betrouwbare degelijkheid . Een clubkeeper . Geen show . Wel altijd een mascotte in zijn goal : een aapje . De omringende dames vonden hem een mooie man : vroeg grijs . Van Dijk is sinds 1954 de definitieve opvolger van Wim Landman . Pas zeven jaar later , in het seizoen 1961-1962 , voelt hij dat zijn jonge aanstaande opvolgers aan het stuiteren zijn . Van Leeuwen harder dan Doesburg . En toch zijn ze dan even oud : 19 jaar . Van Leeuwen wint en Van Dijk wordt getransfereerd naar Feyenoord om achter Eddy Pieters Graafland aanhoudend kansloos te zijn .
Pim Doesburg kijkt op de leeftijd van 12 jaar hoog op tegen Andries van Dijk . Maar hij heeft nog een groter idool . Dat is Wim Landman . Hem zien is het zondagscadeau voor de 7-jarige Doesburg , die dan nog geen lid van Sparta is . Een jongenstribunekaartje ingang Spaansebocht kost in die jaren vijftig cent . Zelfs als Landman in 1954 via het korte wilde profvoetbal bij Sportclub Rotterdam en de Flamingo ’ s bij de invoering van het betaalde voetbal in de goal belandt van het Haagse Holland Sport koopt Doesburg af en toe een treinkaartje en spoort naar Den Haag om op Houtrust de echte Zwarte Panter te zien . Landman is dan al 33 jaar . ‘’ Hij was de enige keeper met een Michelin-ster . Zijn concurrenten Kraak en De Munck konden niet aan hem tippen . Op de veldjes deed ik hem na . Huizenhoog heb ik tegen die man opgekeken ’’, zei Doesburg .
‘ Hoog intelligent , geestig en tricky ’
Tonny van Leeuwen heeft geen idool . Een beetje Frans de Munck zou hij later zeggen . Maar die naam valt voor Van Leeuwen slechts in de radioverslagen van het Nederlands elftal uit de mond van ir . Ad van Emmenes . Alles is dan nog ver weg . Ook de afstand die Van Leeuwen als puber drie dagen per week overbrugt tussen Het Kasteel en Gouda , waar hij woont . Hans de Koning , linkshalf van Sparta , heeft hem ontdekt bij de semiprofclub ONA en in handen gespeeld van assistent-trainer Piet de Visser . Snel daarna speelt Tonny van Leeuwen op een van de twee bijvelden van Het Kasteel in A1 . Velden waar nooit gras groeide . Doesburg moet met A2 genoegen nemen . Van Leeuwen heeft namelijk iets meer torso . Hij traint privé met halters in alle soorten en maten en ze zijn bekostigd door Heinz Michaelis van de dassenhandel . Er financieren op de achtergrond wel meer zakenlui uit de herenkledingbranche waarmee Sparta is omzoomd . Tien jaar eerder ritselen de briefjes van honderd aan de Crooswijkseweg in het pand van sokkenhandelaar Jaap Vollebregt , waar Sparta die avond zelfs twee internationals tegelijk aan de haak slaat . Van DCV uit Krimpen
Jan van Beveren en Pim Doesburg tijdens de training van het Nederlands elftal in Zeist .