45
EXPERT AAN HET WOORD
Exit-strategie
In de krant lees je met regelmaat over enorme bedragen die worden ontvangen bij de
verkoop van een onderneming. Sommige ondernemers dromen van dat soort
bedragen. De meeste ondernemers vinden het gewoon leuk om te ondernemen en
willen daarnaast prettig kunnen leven, zowel tijdens hun actieve carrière als daarna.
Hoewel maar een kleine groep ondernemers een exit nastreeft, met cijfers die je in de
krant zult tegenkomen, zouden meer ondernemers daarmee bezig moeten zijn.
Hoewel je wel eens hoort zeggen dat een ondernemer nooit ziek is en dus ook niet
dood gaat, is het een feit dat ook ondernemers niet het eeuwige leven hebben. Bij
veel ZZP'ers, maar ook bij een aantal ondernemers mét personeel, is de exit een
kwestie van stoppen met alle activiteiten en wordt er geen actieve onderneming of
goodwill overgedragen. Zo gaat de inzet gedurende de actieve periode verloren. Om
het tenietgaan van de waarde te voorkomen, zou je dus een onderneming moeten
opbouwen die ook zonder jou als ondernemer waarde heeft. De stresstest is hoe lang
je op vakantie kunt zonder dat de boel in het honderd loopt.
Misschien is het niet aan mij om ondernemers te wijzen op het belang van het werken
áán je onderneming in plaats van ín je onderneming. Maar ja, ik ben ook ondernemer
en het houdt mij ook bezig. Wat meer op mijn vakgebied ligt, is de juridische en
fiscale structuur, zowel binnen de onderneming als in de privésituatie. Daarbij is het
uiteraard ook nog relevant of een exit een overdracht naar één of meer kinderen is,
aan het management of aan derden.
Het begint bij het neerzetten van een vennootschapsstructuur waarbij verschillende
activiteiten niet allemaal in dezelfde vennootschap plaatsvinden. Om fiscale redenen
moet de structuur bij voorkeur zes jaar voor een eventuele exit goed staan. Zo’n
termijn is best lastig als je je realiseert dat een exit iets is dat veel ondernemers lijkt te
overkomen. Ook is het zaak om documentatie en besluitvorming goed op orde te
hebben. Dat betekent dus het vastleggen van processen. Dát goed documenteren en
vastleggen, blijkt niet iets te zijn waar de meeste ondernemers hun plezier uit halen.
De adviseurs van kopers zullen er echter wel naar kijken en dat betekent dat het van
invloed kan zijn op de prijs.
Naast de ondernemingsstructuur is ook de privésituatie van belang, niet alleen bij een
overdracht binnen familieverband. Veel ondernemers vinden het jammer als er te veel
belasting betaald wordt. Laten er nu voor een actieve ondernemer veel meer
manieren zijn om op een fiscaal vriendelijke manier vermogen over te hevelen naar
een volgende generatie. Ook hier moeten fiscale termijnen in acht genomen worden.
Om van alle mogelijkheden gebruik te kunnen maken, moeten er ruim acht jaar voor
de exit stappen genomen worden.
Alles bij elkaar is het zaak om vijftien jaar vóór de exit naar die exit toe te bouwen.
Niet alleen door het werken aan een organisatie die zo min mogelijk van jou
afhankelijk is, maar waarbij ook de structuur tijdig staat. Dat laatste betekent
aandacht voor goede adviseurs en aan de slag gaan met juridische zaken.
Leuker kan ik het niet maken, eigenlijk ook niet makkelijker, maar wel beter.
Peter Kooijman is notaris bij
Kooijman Autar Notarissen