108
SCHILDER NIELS SMITS VAN
BURGST: OVERTUIGEND,
VERRASSEND EN AFWIJKEND
RUBRIEK VAN
JAN DONIA
Eeuwenoud geheim
krijgt nieuwe glans
Verf speelt de hoofdrol bij Niels Smits van Burgst (1970,
Maassluis). Olieverf. De mensen in zijn schilderijen - altijd
mannen, jongens - figureren in een mistig panorama,
vervaagd alsof zij niet uit de verf durven komen die hen
een onbestemde gestalte geeft. Het maakt dit werk
boeiend, misschien ook wel irritant. Wat wordt door de
verf verborgen, welke krachten of geheimen gaan schuil
achter de sluier die over deze voorstellingen ligt? Het heeft
geen zin om naar antwoorden te zoeken. Als de schilder ze
zou weten, hoefde hij zijn schilderijen niet meer te maken.
Niels Smits van Burgst treedt met de wapens van het
verleden - olieverf op linnen - het dagelijks leven van nu
tegemoet. En hij doet dat overtuigend, verrassend en
afwijkend.
NIELS SMITS VAN BURGST IN ZIJN ATELIER AAN DE BORGERSTRAAT. DE
TOEVOEGING “VAN BURGST” DATEERT UIT HET MIDDEN VAN DE 19DE
EEUW, TOEN EEN VOORVADER HET BRABANTSE LANDGOED BURGST
KOCHT EN DAT AAN ZIJN FAMILIENAAM MOCHT VERBINDEN.
Olieverf op linnen was eeuwenlang het materiaal en het geheim van
de schilder. In de hedendaagse beeldende kunst met zijn hang naar
fotografie, video en ICT lijkt het “oude”medium bijgezet in de
sarcofaag van de traditie. Maar dat is schijn. In veel ateliers heeft de
olie zich kunnen handhaven, tegen de bierkaai in. Daar hangt het
aroma van de eeuwenoude verflucht die deel uitmaakt van onze
geschiedenis. Dat is ook het geval in de grote werkruimte van Niels
Smits van Burgst in een atelierpand aan de Borgerstraat, op een
steenworp afstand van het Kasteel van Sparta. ‘Als de supporters
opgewonden raken, hoor ik hier de zangkoren’, zegt Niels.
Twee jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met zijn werk.
Sindsdien liet het mij niet los. Daarbij speelde ook een zekere
nieuwsgierigheid een rol. Hoe kan een kunstenaar overleven die
zich niets aantrekt van de geest van de tijd? Van trends die in de
mode zijn? Van media die de informatietechnologie ons aandragen?
Het antwoord: door kwaliteit te leveren, liefst hoge kwaliteit die
geen boodschap heeft aan de hype van het moment. Bij Niels is dat
duidelijk het geval.