FEASIBILITY STUDY - TYRES RECYCLING - NEGRO CROWN - SARAJEVO FINAL GOOD 27.10.2019 BOSNIAN FEASIBILITY STUDY NE | Page 8

STUDIJA IZVODLJIVOSTI – POSTROJENJE ZA RECIKLAŽU GUMA „ECO&TYRES RECYCLING“
PRIKUPLJANJE, ZBRINJAVANJE I RECIKLAŽA GUMA I GUMENOG OTPADA
Evropske unije transponiranim kroz Federalni zakon o upravljanju otpadom i to prvenstveno u dijelu
koji se odnosi na prioritete i temeljna načela upravljanja otpadom.
U osnovne prioritete upravljanja otpadom, a radi postizanja cilja i pravodobnog sprečavanja
zagađivanja i smanjenja posljedica po zdravlje ljudi i okolinu, upravljanje otpadom obavljaće se na
način koji osigurava:
 Minimalno nastajanje otpada, a posebno svođenje opasnih komponenti takvog otpada na
minimum,
 Smanjenje nastalog otpada po količini, posebno uzimajući u obzir kretanje otpada,
 Tretiranje otpada na način kojim se osigurava povrat korisnog materijala iz njega,
 Spaljivanja ili odlaganja na odlagališta, na okolinski prihvatljiv način, onih vrsta gumenog
otpada koje se ne mogu upotrijebiti za proizvodnju sirovina za ponovnu upotrebu ili proizvodnji
energije.
Kao poseban dio ove studije izvodljivosti, biće Izrađena Studija uticaja na okolinu postrojenja
za reciklažu guma. Studija se zasniva na odredbama Zakona o zaštiti okoline („Sl.novine FBiH“, broj
33/03, 38/09), Zakona o upravljanju otpadom („Sl.novine FBiH“, broj 33/03, 72/09), Zakona o
prostronom planiranju i korištenju zemljišta na nivou Federacije Bosne i Hercegovine („Sl. Novine
FBiH“,broj 52/02, 02/06 i 72/07), na odredbama Pravilnika o pogonima i postrojenjima za koje je
obavezna procjena utjecaja na okolinu i pogonima i postrojenjima koji mogu biti izgrađeni i pušteni
u rad samo ako imaju okolišnu dozvolu, (Sl. Novine F BiH, br. 19/04) i Pravilnika o uslovima za rad
postrojenja za spaljivanje otpada („Sl. Novine FBiH“,broj 12/05). Prema navedenom pravilniku o
pogonima i postrojenjima za koje je obavezna procjena uticaja na okolinu i pogonima i postrojenjima
koji mogu biti izgrađeni i pušteni u rad samo ako imaju okolišnu dozvolu, samo dio planiranog pogona
vezanog za termičku obradu korištenih guma spada u ovu kategoriju.
U ovoj fazi razvoja preduzeća će se zadržati na tehnologijama koje ne utiču na zagađenje
okoline ni na koji način i primjenjivaće takozvane ambijentalne procese pri čemu se prerada odvija
na normalnoj temperaturi i neće ulaziti u termičku obradu dok se ne steknu uslovi tehnološkog
razvoja koji će omogućiti ovakav način prerade bez ikakvog lošeg ekološkog uticaja.
U svakom slučaju opšti cilj projekta je unapređenje zaštite životne sredine, čovjekove okoline
kroz recikliranje, pružanje usluga na prikupljanju čvrstog otpada, poboljšanje sanitarnih i zdravstvenih
uslova u Bosni i Hercegovini uz puno poštivanje zakonskih okvira.
3.3. Prva faza reciklaže otpadnih guma – razdvajanje komponenti
guma
Većina savremenih guma u zavisnosti od namjene (putničke, kamionske, agrogume ili OTR
gume) je sastavljena od slijedećih komponenti:
 Gumene komponente pogodne za recikliranje koja se sastoji od dijela prirodne i dijela
vještačke gume (prosječno težinski 70-80%),
 Čeličnih užadi i čelične žice kao unutrašnjih ojačanja gume (prosječno težinski 10-15%),
 Ostatak gume strukturalno pripada vezivnim materijalima, i tekstilnim platnima (samo kod
dijagonalnih guma)-(5-10%),
 Tekstilna vlakana (samo dijagonalne gume).
3.3.1. Odvajanje čeličnih sajli
Kao prva operacija koja dovodi do brzo unovčljivog gotovog proizvoda je proces izvlačenja
čeličnih sajli koje se nalaze kao ojačanje oko gume na mjestu gdje se guma montira na felgu. Dva
su standardna proces koja se primjenjuju. Prvi je da se čelične sajle u posebnoj opremi izvlače
direktno iz guma, a drugi je da se prvo gumeni dio s čeličnom sajlom odvoje od bokova pneumatika
i nakon toga se na drugoj mašini gumeni ostaci odvajaju od sajle.
Preduzeće je u završnoj fazi izrade vlastite mašine za čupanje čeličnih užadi za velike
damperske gume. Mašina za čupanje (Engl. Debeader) biće mobilna pa će biti moguće na samim
odlagalištima na kojima se gume budu preuzimale, odrađivati ova operacija.
Strana 8
RECLAIMING – RECYCLING – REUSING - REFUELING