Entertech Dergi - Sayı 1 Entertech Dergi - Sayı 1 | Page 25

da üretiliyor ama biz Türkiye’de üretebiliyoruz. Dünyada genelde karidesten üretilirken biz 2015 yılından bu yana makro ve mikro mantarlardan üretiyoruz. Kari- desten de üretim yapabiliyoruz. Önümüzdeki dönemde projenizi ve çalışmalarınızı nasıl geliştir- meyi düşünüyorsunuz? Ürünün farklı sektörlerde kul- lanımı olduğu için bununla ilgili Ar-Ge çalışmalarını yürütüyoruz. Şu anda Tübitak 1511 projemiz onaylandı. Bu da gıdayla ilgili bir çalışma olacak. Araştırma yapa- cağız. Bunun gibi çeşitli alanlarla ilgili Tübitak’ta açılan çağrılara uygun olarak üniversitelerde- ki hocalarımızla da birlikte farklı sektörlere uygun entegre çalış- maları yapmayı planlıyoruz. Projenin genel bütçesi 1 milyon TL. Ortaklı olarak proje verdik. Ya- nımızda bizim ürünümüzü dene- yecek olan bir Ar-Ge firması var. Onlarla bütçeyi bölüşeceğiz. Pro- jelerin yüzde 25’ini bizim karşıla- mamız gerektiği için bununla ilgili melek yatırımcı arıyorum. Büyük ölçekli üretim için tesis kurmamız gerekiyor. Bunun için de yatırımcı görüşmeleri yapıyoruz. Entertech ve Teknokent içe- risinde yer almak size neler kazandırıyor? Teknokent’e geldiğimden bu yana çok fazla destek ve yar- dım gördüm. Girişimcilik öze- linde çok sayıda eğitim aldık. Aynı zamanda benim gibi bi- yoteknoloji firmalarına sadece ofis değil laboratuvar ortamı da gerekiyor. Bu Teknokent’de onu da rahatlıkla bulabildik. Hem ortam hem de bilgi ola- rak çok yardım alıyoruz. Ya- tırımcı-girişimci buluşmaları sağlanıyor. Değişik fuarlara ve kongrelere katılmamız için bil- gilendirme ve teşvik yapılıyor. Başarılı bir girişimci olarak bu işe başlamış kişilere neler öne- rirsiniz? Sizce bir girişimciyi ba- şarılı kılan özellikler nelerdir? Girişimciler yılmadan yola de- vam etsinler. Hiç kolay bir süreç olmuyor. Ben üniversite biter bit- mez bu işe atıldım. Girişimcilik bizim ülkemizde biraz zor oluyor. Ben de çok zorlandım. Hem genç hem de kadın olarak bunu söyle- yebilirim. Özellikle yatırım kısmın- da çok zorluklar çekiyorsunuz. İşin teknik kısmıyla ilgili bilginiz olması durumunda projeyi ha- yata geçirebiliyorsunuz. Devlet desteği de alabiliyorsunuz. Fik- rinizi elle görünür somut bir hale getirebiliyorsunuz. Ancak bun- dan sonraki üretme, pazarlama, satma yayma kısmında birazcık sıkıntı yaşıyoruz. Burada bizim de eksiğimiz olabilir. Çok fazla eğitim almıyoruz bu konularda. Yatırımcıları bazı konularda ikna etmek çok zor oluyor. Biyoteknoloji sektörü, ilk başta fazla sermaye harcanıp geri dönüşü yavaş olan bir alan. Yazılım firması gibi değiliz. Yılmamak gerekiyor bu yüzden. Bazen sizin planladığınız doğrultunun dışına da çıkıyor işler. Ben bu pro- jenin 1 yıl önce bitmesi- ni planlamışken yeni onaylandı. Yatırımcı görüşmelerim devam ediyor. Ben üniversiteden mezun olunca başladığım için öz serma- ye olmadan bu işe giriştim. Bi- razcık daha zorlandım o yüzden. Cesaretli olmalısınız. Birkaç planı aynı anda yürütmeli girişimciler. Zorlu bir süreç oluyor. İşinizi ne kadar iyi bilirseniz bilin, bazen girişimci olamayabilirsiniz. Girişimcilik bence biraz ruhtan gelen bir şey. İçinizden gelmeli bu iş. Kendi ürettiğim bir fikri haya- ta geçirmeyi seven bir insanım. O yüzden de bu kadar peşinden gidiyorum. Çok planlı olmak ve her zaman sonrasını düşünmek gerekiyor. Özellikle de kadın girişimcilerin desteklenmesi gerektiğini düşü- nüyorum. Çünkü kadınların ken- dini piyasaya sokması da çok zor oluyor. Erkek egemen bir alan bu da. Kadın girişimci sayısı çok dü- şük. Kadınların da korkmadan bu alanları denemesi gerekiyor. Bazı danışmanlara ya da hocalara daha hızlı ulaşıyoruz. Entertech bünyesinde aldı- ğınız desteklerden bahseder misiniz? Teknokent bünyesinde oldu- ğumuz için maddi olarak da avantajlı oluyoruz. Vergisel olarak da çok avantajlı oluyor bizim için. Firma kurarken ya da Tübitak’tan aldığımız des- tekler var. Güncel birçok ko- nuda bilgilendirme yapılıyor. Diğer Ar-Ge firmalarıyla aynı çatı altında olduğumuz için onlarla işbirliği yapma şan- sımız da oluyor. Aynı binada farklı alanlarda çalışan firma- lar var. Bunlarla sürekli iletişim halinde olmak büyük bir fikir alışverişi sağlıyor. 2015 yılından bu yana Entere- tech’teyiz. 2018 yılında 1511 Öncelikli Alanlar projemiz onaylandı. Başka projeler de sunmayı hedefliyoruz. 23