EMTİA GÜNDEM Aralık 2013 | Page 22

4. Ekonomik Kalk?nma ve ??birli?i Örgütü (OECD) D??? Ülkelerin Talepleri ; Son y?llarda OECD d???ndaki geli?en ülkelerin petrol tüketimi h?zl? bir yükseli? göstermi?tir. Petrol tüketkimi OECD ülkelerinde 2000 ve 2010 y?llar? aras?nda azal?rken, OECD d??? ülkelerde yüzde 40’?n üzerinde art?? göstermi?tir. Çin, Hindistan ve Suudi Arabistan tüketimin en fazla artt??? ülkeler olmu?tur. 5. OECD Ülkeleri Talepleri ; OECD, Amerika, Avrupa’n?n büyük bir bölümü ve di?er geli?mi? ülkeler’den olu?maktad?r. 2010 y?l?nda dünya petrol tüketiminin yüzde 53’ünü gerçekle?tirmesine ra?men, tüketim art?? h?z? OECD d??? ülkelere nazaran çok daha dü?üktür. 2000 ve 2010 aras?ndaki dönemde OECD ülkeleri petrol tüketimi azalmas?na ra?men bu dönemde OECD d??? ülkelerde yüzde 40 art?? olmu?tur. Ekim ay?ndaki petrolde meydana gelen dü?ü?ün sebelerinden biri olarak, dünyada en büyük tüketici konumundaki ABD’de genel olarak tüketim yönündeki azalma ve Çin’de kredi musluklar?n?n s?k?lmas? nedeniyle talep yönlü endi?elerin körüklenmesinin rol oynad??? dü?ünülmektedir. 6. Bir ülkede günlük ne kadar petrol üretimi yap?laca?? üzerine etkiyi jeopolitik istikrar ve ileri teknoloji kullan?m? gibi faktörler yapmaktad?r. Ayn? zamanda üretim miktar?n? ambargolar, yapt?r?mlar, sabotajlar/sava?lar veya do?al afetler gibi sebepler de etkileyebilir. Ortado?uda gerginli?in artmas?, özellikle Suriye ile ba?lant?l? sava? senaryolar? petroldeki fiyat art??? konusunda önemli rol oynam??t?r. Devam?nda Rusya öncülü?ünde Suriye konusunda at?lan ad?mlar ile sava? senaryosunun arka planda kalmas?, petrolde önemli bir dü?ü? trendine girmesine neden olmu?tur. Petrol üretimindeki herhangi bir faktörün etkisi ile azalma ya?and???nda ise petrol fiyatlar? üzerinde güçlü bir etki yarat?lacakt?r. 7. Finansal Piyasalar Piyasa oyuncular? petrolü sadece fiziki olarak de?il vadeli ve türev i?lemleri ile de al?p satmaktad?r. Vadeli piyasalar, ürünün gelecekteki fiyat? ile ili?kili oldu?u için gelecekteki fiyata ilki?kin beklentiler spot fiyatlar? da etkilemektedir. Petrol piyasas?nda bireysel yat?r?mc?lar da dahil olmak üzere farkl? amaçlar? olan yat?r?mc?lar i?lem yapmaktad?r. Petrol piyasas?, bireysel yat?r?mc?lardan, kurumsal ?irketlere kadar farkl? amaçlar? olan geni? bir yelpazeye hitap eder. Örne?in petrol üreticileri, elindeki petrol sto?unu olas? bir fiyat dü?ü?üne kar?? korumak için k?sa pozisyon ile korumaya al?rken, akaryak?t ?irketleriyle miktarsal bazda pe?inen sözle?me yapan havayolu ?irketleri ise fiyatlar?n ileride artma olas?l???na kar??l?k vadeli veya türev piyasalarda petrol sözle?mesi uzun pozisyonu tutarak kendisini korur. Öte yandan bankalar, hedge fonlar ve hatta bireysel yat?r?mc?lar, fiziki petrol ile bir ilgileri olmamas?na ra?men fiyatlardaki de?i?imlerden kâr elde etme amac?yla bu piyasalarda i?lemde bulunabilirler. Son y?llarda yat?r?mc?lar enflasyon riskini önlemek veya portföyünü çe?itlendirmek ad?na yat?r?mlar?na enerji ve di?er emtialar? da eklemeye ba?lam??lard?r.