EMLAK-KONUT-İNŞAAT Bizim Sakarya Sektörel Ek online dergi | Page 49

49 - KONUT - EMLAK - İNŞAAT
SEKTÖREL EK
Yapı Denetim
Nedir?
Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz yapı
denetim, yapımı devam eden binaları be-
lirlenen yönetmeliğe göre denetleme işle-
midir. Yapı denetim için kurulan şirketle-
rin görevleri, kimlerin bu alanda çalıştığı
ve görev yapan mühendislerin görevleri-
nin neler olduğunu sizler için inceledik.
Türkiye’nin bulunduğu konum
itibari ile deprem bölgesinde olması,
yapımı devam eden ve bitmiş bina-
ların eksik denetlenmesi veya hiç
denetlenmemesi sonucu, can ve mal
kayıplarının artışı, yapı denetiminin
yapılmasının önemini artırmıştır.
Kanunlarla belirlenen düzenlemeler
ile yapı eksikliklerinin giderilmesi ve
düzeltilmesi, kayıpların önlenmesi
adına yapı denetimi zorunlu hale
getirilmiştir. İnşa edilen her yapı-
nın denetlenmesi için yapı denetim
kuruluşları kurulmuştur. Yapı denetim
kuruluşları Çevre ve Şehircilik Ba-
kanlığı’ndan gerekli izinleri aldıktan
sonra yasanın belirttiği şekilde şartları
yerine getirerek yapı denetleme işine
başlamaktadır. Ciddi sorumlulukları
olan yapı denetim sisteminde yapı-
nın ruhsat, teknik, sanat ve sağlık
kurallarına uygunluğunu denetleme-
de, hatalı ve düzensiz yapılışından
doğacak kusurlardan yapı denetim
şirketi sorumludur. Yapının kullanım
izninden başlayarak, taşıyıcı sis-
temler için 15 sene, diğer kısımlarda
2sene boyunca kuruluş sorumluluğu
devam eder.
Yapı Denetimde üç taraf bulun-
maktadır. Bunlar
Q YAPI DENETİM ŞİRKETİ
Q YAPI SAHİBİ
Q MÜTEAHHİT
Yapı sahibi tarafından plan ve
projelerin hazırlatıldıktan sonra kanun
gereği bir müteahhitle anlaşmak
zorundadır. Veya yapının müteahhit-
liğini Yapı Sahibi Müteahhitlik vasıfla-
rına sahip ise kendiside üstlenebilir.
Daha sonra yapı sahibi Yapı Dene-
tim şirketi ile anlaşır. Yapı Denetim
Şirketi Yapı Sahibi adına Müteahhidi
denetler.
Yapı Denetim Kuruluşu
Görevlileri;
Yapı denetim denetçisi olmak için
kanunda meslekte fiili olarak 12 yıl
çalışmış ve bunu belgeleyen mimar
ve mühendisler, Çevre ve Şehirci-
lik Bakanlığı’na başvurarak yeterli
görüldüğü takdirde denetçi
belgesini alırlar. Her 5
yılda bir bu belge-
nin yenilenmesi
gerekmektedir.
Denetçi mimar
ve mühendis
dışında yar-
dımcı kontrol
mühendisi bu
kuruluşlarda
çalışmaktadır.
Yardımcı kont-
rol mühendisi,
denetçi mühendi-
se çalışmalarında
yardımcı olmaktadır.
Evraklarda denetçi
mühendis ve yardımcı kontrol
mühendisinin imzası bulunmaktadır.
Yapı Denetim Kuruluşunun
Görevleri
1) Yapı projesi, yapı sahibi tarafın-
dan yapı denetim kuruluşuna teslim
edilir. Denetçi mimar ve mühendisler
şartname ve mevzuata göre projede
bulunan mimari, statik, mekanik ve
elektrik uygulama ve hesaplarını
inceler. İncelenen projede eksik ve
hatalı durumlar varsa yapı sahibine
bildirilir ve gerekli düzenlemeleri
yapılması istenir. Eksiksiz olarak ta-
mamlanan proje denetçiler tarafından
onaylanır.
2) Proje onaylandıktan sonra, yapı
sahibi ve müteahhitten ilgili kurumun
istemiş olduğu belgeler temin edile-
rek ruhsat işlemi başlatılır. Gerekli
işlemlerin ardından ruhsat alma işi
tamamlanmış olur.
3) İnşaat için ruhsat alındıktan
sonra şantiye işlemlerine geçilir. Şan-
tiyeye getirilen demirlerden numune
alınarak laboratuvara gön-
derilir. Sonuçları olumlu
çıkarsa demirler
inşaatta kullanılır.
Olumsuz sonuç
çıktığı takdirde
yeni demir
temin edilmesi
istenir.
4) Temel
atma işle-
minde yapı-
nın yönü ve
ölçüleri kontrol
edilerek, doğru-
luğu kanıtlandıktan
sonra ilgili kurum
yetkilisi gelerek resmi
onayı vererek beton dökümü-
ne geçilebilir.
5) Yapı için hazırlanan kalıpların
ölçüsü, sağlamlığı projeye uygunluğu
kontrol edilir. Çürük ve hatalı kısımlar
değiştirilerek kalıp işlemi başlatılır.
Kalıp düzenlemesi yapılan yapının
demir döşeme işlemine geçilerek
tekrar kontrolü yapılır.
6) Kalıpların içine dökülecek
betonun kontrolü yapılır. Mikserden
alınan numuneler laboratuvara teste
gönderilir. Beton dökülmüş kısımlara
slamp deneyi ile kıvamı ölçülür. Ya-
pılan deneylerde belirlenen değer-
ler elde edilmez ise yeniden beton
dökümü yapılır.
7) Duvar örme işleminde, projeye
ve yönetmeliğe uygunluğa bakılır.
Boyut, dizilim ve yönüne göre projede
belirtilen şekilde kullanılacak malze-
melerin kontrolü yapılır.
8) İnşaatın son kısımların tamam-
lanması, elektrik tesisatı, ana elektrik
panosu, asansör, çatı, ısı yalıtımı, su
tesisatı, mekanik kısımlar denetlenir
ve uygunluğu kontrol edilir.
9) Yapı tamamlandıktan sonra iş
bitim belgesi düzenlenerek gerekli
onaylar alınır. Belediyenin yapı için
belirlediği koşullar yerine getirilerek
genel iskân belgesi düzenlenir. Genel
iskân alındıktan sonra ferdi iskân
belgesi alınabilir.
Yapı Denetim Ne Avantajlar
Sağlıyor?
Yapı Denetim Sistemi, hem yaşam
kalitemiz hem güvenliğimiz açısın-
dan son derece önemli avantajları
beraberinde getirmektedir. Bunlardan
en başta geleni can ve mal güvenli-
ğimizin eskisine göre çok daha etkin
biçimde sağlanmasıdır.
Yapı Denetim Sistemi sayesin-
de, yeni projeler ve yapılar çağdaş
standartları ve kuralları temel alarak
hazırlanır ve inşa edilir. Kontrolsüz
ve standart dışı yapılaşmanın önüne
geçilir. Denetimler gerektiği gibi ve
kurallara uygun biçimde gerçekleşti-
rilir. Yapılarda kullanılan malzemeye
ek olarak, proje çizimlerinden şan-
tiyede yapılan çalışmalara kadar
bütün işçilik de kanunlarda belirtilen
standartlara uygunluk açısından
denetlenir.
Yapı Denetim Sistemi, yapılar-
da ortaya çıkan hasarlar nedeniyle
zarara uğramış insanların haklarını
da korur, ortaya çıkabilecek zararın
tazminini sağlar.