BÖLÜM
1
NÖROANATOMİYE GİRİŞ
Bütün canlı organizmalar, iç ve dış dünyalarından gelen fiziksel ve kimyasal uyarılara
karşı yanıt verebilme yeteneğine sahiptir. Bu yanıt/yanıtlar canlının gelişmişlik düzeyine
göre farklılıklar göstermekle beraber temel mekanizmalar benzerdir. İnsan ve gelişmiş
omurgalılarda, psişik uyarılar da değişik yanıtlar ortaya çıkarır.
Primitif organizmalarda uyarı - yanıt fonksiyonu duyu hücreleri tarafından
gerçekleştirildiği halde, diferansiye olmuş organizmalarda duyu hücresi ile effektör yapı (kas
hücresi, bez vb.) arasına bir de sinir hücresi ilave olmuştur. Gelişmiş organizmalarda çok
sayıdaki uyarıları alan algılayıcı (reseptör) yapılar ile effektör organlar arasında çok iyi
organize olmuş bir sinir sistemi ortaya çıkmıştır. Sinir sistemi, organizmanın tüm sistemlerini
bütünleştirerek, canlının tek bir varlık halinde fonksiyon görmesini sağlar. Sinir sistemi,
uyarı iletimi yanında, bu uyarıya uygun yanıtı hazırlayan, uyarıları ve yanıtları hafızalayan
- öğrenen, bunlar çerçevesinde ileri sonuçlar çıkarabilen bir sistemdir. Sistemin temel
elemanları nöronlar olup, birçok nöron ilgili görevleri başarabilmek için karşılıklı sayısız
bağlantılara sahiptir.
SİNİR SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ
Sinir sistemi, fonksiyonel ve morfolojik olarak bir bütün olmasına karşın, topografik
ilkeler ve etkilediği organ gruplarına göre bölümlere ayrılır.
Vücudumuzdaki istemsiz çalışan kalp, düz kaslar ve bezlerin çalışmalarını düzenleyen
sinir sistemi bölümüne VİSSERAL SİNİR SİSTEMİ (systema nervosum autonomicum,
viscerale, vegetativa), çizgili kaslar gibi isteğimiz dahilinde çalışan yapıların kontrolünü
sağlayan sinir sistemi bölümüne de SEREBRO - SPİNAL SİSTEM (systema nervosum
1