10
127
Hemşirelik Bilişimi
Doç. Dr. Nurten KAYA
GİRİŞ
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde bilişim
“insanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal
alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin
dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akla uygun bir
biçimde işlenmesi bilimi, enformatik” şeklinde
tanımlanmaktadır [1]. Bilişim sistemleri (BS);
veri, bilgi ya da işlenmiş bilginin rakam, sayı,
yazı, resim, ses ve görüntü biçiminde elde edilmesini, depolanmasını, düzenlenmesini, geri
çağrılmasını, istenilen formata dönüştürülmesini, bir yerden başka bir yere iletilmesini sağlayan, teknoloji, yazılım ve insan kaynaklarının
bir araya gelmesiyle oluşan bir bütün olarak
tanımlanabilir. Sağlık bilişimi ise bireylerin
sağlık düzeyini yükseltmek, bakım ve tedavi
hizmetlerini yerine getirmek için gerekli olan
sağlık bilgisinin oluşturulması, paylaşımı ve
kullanımını sağlayan, kavramlar, yöntemler,
beceriler ve araçların oluşturduğu bilim dalıdır. Sağlık bilişim sistemleri (SBS) koruyucu,
tedavi edici ve rehabilitatif sağlık hizmetlerinin
yönetimi ve sunumuna ilişkin her türlü bilginin
üretilmesi, iletimi ve etkin biçimde kullanılması
için kurulan donanım, yazılım, yöntem ve yönergeler bütününe verilen isimdir [2].
Değişen dünyada sağlık hizmetlerine olan
gereksinim artmakta, ayrıca sağlık alanındaki
bilgi miktarında büyük gelişmeler meydana
gelmektedir. Tüm bu faktörler bilgiye dayalı
sağlık bakımının etkin bir şekilde yerine getirilmesini güçleştirmektedir. SBS kullanımının bu
sorunların çözümüne ve sağlık hizmetlerinde
etkinlik ve verimliliğin arttırılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir [2].
Teknolojinin bir ürünü olan sağlık bilişimi,
tüm teknolojilerde olduğu gibi bazı risk ve maliyetleri içermektedir. Bu nedenle hemşireler
web tabanlı teknolojilerin sağlıklı/hasta bireyin
bakımının kalitesi üzerindeki etkilerini tanılamalı ve anlamalıdır. Hemşirelerin bu konudaki
sorumluluğu, diğer disiplinlere göre daha fazladır. Bu nedenle hemşirelerin teknoloji kullanımıyla ilgili bir sisteme ve/veya bir strateji
planına sahip olmaları gerekmektedir. Hemşire
yöneticiler ve uygulayıcılar yeni teknolojileri
değerlendirirken aşağıdaki kriterleri dikkate almalıdırlar:
127