4
47
Sağlık Bilişim Sistemlerinde
Yazılım Geliştirme
Prof. Dr. Adem KARAHOCA Araş. Gör. Ayça KURNAZ Yard. Doç. Dr. Dilek KARAHOCA
GİRİŞ
Bu bölümde, sağlık bilişim sistemleri ve elemanları ile uygulamaları incelenmektedir.
Ayrıca, ikinci kısımda sağlık bilişim sistemi yazılımlarının geliştirilmesinde kullanılan yaşam
döngüsü ele alınmaktadır.
SAĞLIK BİLİŞİM SİSTEMLERİ
Sağlık Bilişim Sistemleri (SBS), sağlık verilerinin
toplanıp işlenerek sağlık ve hizmet politikaları
belirleme, bölgesel ve probleme yönelik sağlık
durumlarının analizi (örneğin belli bir coğrafi
bölgedeki yenidoğan ölüm oranları gibi), riskleri ve olası tedavi süreçlerini belirleme ve toplum sağlığını koruma faaliyetlerinin nedensel
ilişkilerle gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılan
tüm bilişim sistemleri olarak tanımlanabilir. Bu
ve benzeri tanımlamalar bir çok kaynakta bulunmaktadır. Örnek olarak, sağlık bilişim sistemleri sağlık sisteminin tüm düzeylerinde sağlık
yönetimi kararlarının geliştirilmesini sağlayan
bilgilerin üretilmesi amacıyla düzenlenmiş bir
dizi bileşen ve prosedür, diğer bir çalışmada
ise sağlık süreçlerinin iletişim ve işlemleri için
temel temin eden, elektronik altyapıya sahip
sağlık hizmeti uygulamaları ve teknolojileri olarak tanımlanmıştır [1,2]. Sağlık Bilişim Sistemlerinde bilginin önemi büyüktür. Karar alma,
politika geliştirme, varolan durumun değerlendirilmesi gibi aşamalarda istatistiksel olarak
değerlendirilmiş verilerin sonucunda elde edilmiş sağlık bilgileri kullanılmaktadır. Bu bilgiler
doğum-ölüm oranları, sosyo-ekonomik durum,
maliyetler, sağlık bilgi sistemleri, çevresel faktörler ve coğrafi konum şeklinde örneklendirilebilir [3]. Sağlık verilerinin doğru, güvenilir ve
zamanında edinimi hem hastanın güvenliği
hem de hastanenin işlemesi açısından oldukça
önemlidir. Bir hastanın laboratuvar sonuçlarının doğruluğu ve iletiminin hızlı olması müdahale için ne kadar önemliyse, hastanenin malzeme kontrolünden maliyet analizlerine kadar
olan tüm bilgiler de hastanenin işleyebilmesi
için o kadar önem taşımaktadır. Ülkemizde
sağlık hizmetlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi
için Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen farklı
e-Sağlık uygulamaları mevcuttur. Verilerin tek
47