ÖNSÖZ
Günümüzde teknoloji ve bilişim tüm alanlarda
olduğu gibi, sağlık alanlarında da yaygın olarak
kullanılmaktadır. Bu yolla, profesyonel sağlık hizmetlerini tanımlamak, bilgileri kayıt altına almak,
bilgilere kolay erişimi sağlamak, bilgileri yönetmek,
saklamak ve etkili iletişim sağlayarak bakım kalitesini arttırmak amaçlanır. Halen, Türkiye’de sağlık kurumlarında kullanılan elektronik sağlık kayıt (ESK)
sistemleri içinde hemşirelik bilgi sistemlerinin
kullanımı oldukça azdır. Yanı sıra, ESK sistemleri
içinde hemşirelik uygulamalarını tanımlayan hemşireliğe özgü kavramların kullanımı da sınırlıdır. Bu
nedenle, hemşirelik işlevlerini ortaya koyan, hemşireleri görünür kılan “Hemşirelik Bilgi Sistemleri”nin
sağlık kayıtlarına eklenmesi gündeme gelmiştir. Bu
sistemler hemşirelik bilimini, bilgisayar bilimi ile
birlikte kullanma esasına dayalıdır. Hemşirelik uygulamalarını ve sonuçlarını hemşirelik kavramları
ile kayıt altına alır ve paylaşılmasını sağlar.
Anabilim Dalımız, hemşirelik uygulamalarını
uluslar arası ortak dil ile tanımlayan ve bakımın sonuçlarını kayıt altına alan “Omaha Sistemi”ni Türk
diline uyumlaştırmış, güncelleştirmiş ve elektronik
ortamda kullanımını sağlamıştır. On yılı aşan bir
süredir hemşirelik eğitiminde, hemşirelik uygulamalarında ve araştırmalarda kullanmaktadır. Yanı
sıra, Anabilim Dalımız bu sistem ile ilgili bilgi ve
danışmanlık desteği sağlayan “The Minnessota
Omaha System Users Group” liderleri ve üyeleri ile
iletişim ağı içinde çalışmaktadır.
“Omaha Sistemi: Hemşirelikte Bilgi Yönetimi”
kitabı, beş bölümden oluşur. İlk bölüm Omaha Sistemi modeli, geliştirilmesi, kullanım alanlarını;
İkinci bölüm Omaha Sistemi’nin sağlık / hemşirelik
bilişimi ile ilişkisini açıklar. Üçüncü bölüm Omaha
Sistemi’nin temel yapısını oluşturan bileşenlere;
Dördüncü bölüm bu bileşenlerin kullanımını vaka
çalışmaları ile açıklayan örneklere odaklıdır. Beşinci bölümde Minnesota Omaha Sistemi Kullanıcılar
Grubu tarafından hazırlanan “Problem Değerlendirme Ölçeği Puanlama Rehberi” sunulmuştur. Bu
kitap, aynı zamanda “Nightigale Notları” Hemşirelik
Bilişim Programı kullanıcıları için kaynak olarak
hazırlanmıştır. Bu bilgilerin hemşirelikte lisans ve
lisansüstü eğitim yapan öğrencilere ve alanda çalışan meslektaşlarımıza yeni bir görüş, dinamik bilgi,
daha fazla sorumluluk ve güven sağlayacağı inancını taşımaktayız.
Meslektaşlarımızın kendi birimlerinde, hemşirelik bilişim programlarını kullanma ve becerilerini
geliştirme konusunda istekli, inançlı ve ısrarlı olmalarını diliyorum. Böylece, hemşirelik problemlerini
belirleme, bakım becerilerini düzenleme, yönetme,
kontrol etme ve değişimleri yorumlama aşamalarında karar verme ve bilgilerin paylaşımı kolaylaşacaktır. Geçmişten günümüze, Omaha Sistemi kod
ve kavramlarının Türkçe’ye kazandırılması sırasında emeği geçen, katkıda bulunan tüm meslektaşlarıma ve öğrencilerime teşekkür ederim. Kitabın,
Omaha Sistemi’ni kullanmak isteyen akut ve kronik bakım, evde bakım, aile sağlığı, okul sağlığı, iş
sağlığı ve diğer alanlarda çalışanlara, eğitimcilere ve
öğrencilere ışık tutmasını diliyorum.
Prof. Dr. Semra ERDOĞAN
İstanbul Üniversitesi
Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi
Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı
Emekli Öğretim Üyesi, Eylül 2016
xi