14 ..................................................................................... İslam ' da Şia
Batılı dillerde yayımlanan eserlerde Şia mezhebi fer ' i bir fırka olarak tanıtılmış , toplumsal ve siyasi birtakım çekişmeler sonucu ortaya çıktığı iddia edilmiş ve Teşeyyü mezhebinin ortaya çıkmasının dini sebeplerine fazla deyinilmemiştir . Şia mezhebi hakkında yaptıkları araştırmaların da büyük bir bölümünü İsmailiyye fırkası üzerinde yoğunlaştırmışlardır . Hatta " İsna Aşeriyye " ( On İki İmam Şiası ) mezhebi , İsmailiyye fırkasına verilen önem kadar dikkate alınmamıştır .
Şayet , Batı dünyasının tarihî geçmişi , Şia ' yı İsmailiyye ile sınırlamaya neden olmuştur . Batı şimdiye kadar iki defa İslam ' la iç içe olmuş ve müstakim olarak temasta bulunmuş ; Endülüs ( İspanya ) ve Sakliye ( Sisil ) de Araplarla , Doğu Avrupa ' da Türklerle , her ikisinde de Ehl-i Sünnet İslamı ' yla iç içe olmuşlardır . Şia mezhebiyle irtibat ve ilişkileri ancak , haçlı savaşlarından Filistin ' de bulunan İsmailiyye fırkasıyla ve Endülüs merkezinde bazı yerlerde kısa ve sınırlı olmuştur .
Batı dünyası yeni çağdan önce Teşeyyü alemiyle , bilhassa Şii İran ' la hiç irtibatta ( temasta ) bulunmamıştır ; İran kültürüyle de ilk defa Hindistan ' da tanışmıştır .
Her halükarda bu faktörler ve şayet batılıların akli yönünün ağırlıkta olduğu İslami öğretileri tahkir etmek için çaba harcamalarındandır ki , Teşeyyü mez-