14..................................................................................... İslam ' da Şia
Batılı dillerde yayımlanan eserlerde Şia mezhebi fer ' i bir fırka olarak tanıtılmış, toplumsal ve siyasi birtakım çekişmeler sonucu ortaya çıktığı iddia edilmiş ve Teşeyyü mezhebinin ortaya çıkmasının dini sebeplerine fazla deyinilmemiştir. Şia mezhebi hakkında yaptıkları araştırmaların da büyük bir bölümünü İsmailiyye fırkası üzerinde yoğunlaştırmışlardır. Hatta " İsna Aşeriyye "( On İki İmam Şiası) mezhebi, İsmailiyye fırkasına verilen önem kadar dikkate alınmamıştır.
Şayet, Batı dünyasının tarihî geçmişi, Şia ' yı İsmailiyye ile sınırlamaya neden olmuştur. Batı şimdiye kadar iki defa İslam ' la iç içe olmuş ve müstakim olarak temasta bulunmuş; Endülüs( İspanya) ve Sakliye( Sisil) de Araplarla, Doğu Avrupa ' da Türklerle, her ikisinde de Ehl-i Sünnet İslamı ' yla iç içe olmuşlardır. Şia mezhebiyle irtibat ve ilişkileri ancak, haçlı savaşlarından Filistin ' de bulunan İsmailiyye fırkasıyla ve Endülüs merkezinde bazı yerlerde kısa ve sınırlı olmuştur.
Batı dünyası yeni çağdan önce Teşeyyü alemiyle, bilhassa Şii İran ' la hiç irtibatta( temasta) bulunmamıştır; İran kültürüyle de ilk defa Hindistan ' da tanışmıştır.
Her halükarda bu faktörler ve şayet batılıların akli yönünün ağırlıkta olduğu İslami öğretileri tahkir etmek için çaba harcamalarındandır ki, Teşeyyü mez-