1923’ten Günümüze Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
F. TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN İLK TEŞKİLAT YASASI
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün görev, yetki ve sorumluluklarının belirlendiği 29 Mayıs 1936 tarihli ve 2997 sayılı ”Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü Teşkilat ve
Vazifeleri Hakkında Kanun”892 kırk sekiz yıl boyunca teşkilat yasası olarak yürürlükte kalmıştır. Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü’nün teşkilat yasasıyla aynı gün kabul edilen 2996
sayılı “Maliye Vekâleti Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun“893 un merkez teşkilatına dair olan 1. maddesinde yer alan “Maliye Vekâletine bağlı olan Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü teşkilatı ve idaresi hususî kanunlarına tabidir” ifadesiyle 2997 sayılı Kanuna atıfta bulunulmaktadır. Maliye Bakanlığı’na bağlı müstakil bütçeli ve özel teşkilat yasasıyla idare olunan bir kurum olarak tanımlanan teşkilat, Osmanlı döneminde Defterhâne-i Hâkanî adıyla ve
Cumhuriyet’in ilanını müteakip çeşitli adlarla Maliye Bakanlığı bünyesinde hizmet vermekte
iken 1939 yılında yapılan değişiklikle Adliye Vekâleti’ne bağlı bir genel müdürlük olarak yapılandırılıncaya dek mevcut durumunu korumuştur.
2997 sayılı Kanun, Cumhuriyet’in ilanını müteakip Tapu ve Kadastro Genel
Müdürlüğü’nün teşkilat yapısı ve vazifelerine dair hazırlanan ilk ciddi ve kapsamlı yasal düzenleme olması açısından önem taşımaktadır. 1936 yılında yürürlüğe giren kanunla tespit edilen gereksinimler göz önünde bulundurularak teşkilatın görev, yetki ve sorumlulukları yeniden belirlenmiş, merkez ve taşra teşkilatında yeni kadrolar ve birimler tesis edilerek yeniden yapılandırılmıştır.
1. 2997 Sayılı Kanun Uyarınca Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü’nün
Merkez Teşkilatı
2997 sayılı kanun ile her türlü mülkiyet hakkının güvence altına alınması ve taşınmaz mallarla ilgili bütün işlemlerin gerçekleştirilmesi sorumluluğu ile görevlendirilen Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü’nün teşkilat yapısı ve vazifeleri tüm teferruatlarıyla tespit edilmiştir. Kanunun merkez teşkilatına dair bölümünün 1. maddesinde Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü’nün görevi; “Gayrimenkûl mallara ait akitlerle bütün tescil ve kadastro
ve tapu tahrir işlerinin kanunlarına ve nizamnamelerine göre yapılmasını temin ve idare etmek” şeklinde tanımlamaktadır.
Kanuna göre, Tapu ve Kadastro Umûm Müdürlüğü merkez teşkilatı; taşınmaz malların tapu, tescil, kadastro ve tapu tahrir işlerini emniyetle yaptırmak vazifesiyle sorumlu bir
Genel Müdür ve onun idaresi altında bir genel müdür yardımcısı ile Teftiş Heyeti, Muamele
Müdürlüğü, Fen Müşavirliği, Kadastro Müdürlüğü, Tapu Sicilleri Müdürlüğü, Zat İşleri ve Levazım Müdürlüğü gibi merkez dairelerinden oluşmaktadır.
892 DÜSTUR, III. Tertib, C.XVII, s.1053-1064
893 T.C. Resmî Gazete, Sayı 3322, Yıl 1936
257