başkandan
Ali ÇANDIR
ATB Yönetim Kurulu Başkanı
B
ugünlerde önemi daha fazla gündeme gelen yerli
üretimimize sahip çıkmak amacıyla 9 yıl önce “Sizin
Oraların Nesi Meşhur?” sorusuyla Yöresel Ürünler
Fuarı YÖREX’i başlattık. Üyelerimiz, Türkiye Odalar ve Bor-
salar Birliğimiz, oda ve borsalarımız, kalkınma ajanslarımız,
yerel yönetimler, kentimiz ve ülkemizin dört bir yanından
memleket sevdalısı insanımızın katkılarıyla bu yıl 9’uncusu
düzenlenecek YÖREX, ANFAŞ Fuar Merkezi’nde 24-28 Ekim
tarihlerinde ziyaretçiyle buluşacak.
YÖREX, kültürümüz, gelenek ve göreneklerimizin yaşatılması,
geliştirilmesi, paylaşımı ve gelecek kuşaklara aktarılması açı-
sından çok önemli bir organizasyon. Yöresinin adını almış ve
bu özelliğiyle Coğrafi İşaret (Cİ) ile tescillenmiş ürünlerin ulu-
sal ve uluslararası pazarlarda yer almasını, henüz tescillenme-
miş ürünlerin ise coğrafi işaret tescili almasını teşvik etmede
önemli bir role sahip.
Yöresel ürünlerinizin markalaşması, ticari değerlerinin artı-
rılması ve bu ürünlere yönelik yeni pazarlar yaratılması için
önemli bir fırsat olan YÖREX, çok sayıda ilin yöresel ürünlerinin
sergilenmesine, kültürel zenginliklerinin korunmasına, ekono-
miye kazandırılmasına katkıda bulunuyor.
Gerek YÖREX katılımcıları gerek ziyaretçiler Türkiye’nin tüm
bölgelerindeki yöresel ve geleneksel ürünleri bir arada tanıma
ve paylaşma olanağı bulacaklardır. Ülkemiz ihracatını ve üreti-
mini artırarak daha fazla istihdam yaratacak olan yöresel ürün-
lerin üretimi, girişimcilere sunulmuş olacak, üretim dış serma-
yenin yatırımı yolunu da açmış olacaktır.
Dünya üzerindeki pazar büyüklüğü 200 milyar doları aşan Cİ’li
yöresel ürünler pazarından ülkemiz ürünleriyle mevcut ihraca-
tımızın yüzde 10’u kadar pay alabiliriz. Ancak yöresel ürünleri
taklit ve tağşişlere karşı korunabilmesi için ulusal düzeyin yanı
sıra uluslararası düzeyde Cİ tescili ile koruma altına almamız
gerekmektedir. Örneğin Avrupa Birliği’nin (AB) bugün itibariyle
Cİ tescilli ürün sayısı 1432’dir. Başvurusu kabul edilerek yayım-
lanmış itiraz sürecini bekleyen 28 adet ve başvuru aşamasında
bulunan 174 adet yöresel ürünü bulunmaktadır. Ülkelere göre
İtalya 296 tescil ile başı çekerken, İtalya’yı sırasıyla 248 tescille
Fransa, 195 tescille İspanya, 139 tescille Portekiz, 106 tescille
Yunanistan, 90 tescille Almanya ve 71 tescille İngiltere takip et-
mektedir. Ayrıca Çin ile yapılan iki taraflı anlaşma sonrası Çin’e
ait 10 yöresel ürün Cİ ile tescil edilmiştir. Ürün gruplarına göre
Cİ ile tescil edilmiş meyve, sebze, hububat ve işlenmiş ürün sa-
yısı 385’tir. Yine 339 adet taze et ve işlenmiş et ürünleri, 235
adet peynir, 132 adet sıvı ve katı yağ Cİ tescili bulunmaktadır.
Ülkemizin ise ulusal düzeyde Türk Patent ve Marka Kurum’un-
ca tescil edilen 357, AB Komisyonu’nca tescil edilen ise yalnızca
3 adet Coğrafi İşaretli ürünü bulunmaktadır. Bunlar Antep Bak-
lavası, Aydın İnciri, Malatya Kayısısı’dır. 13 coğrafi işaretimizin de
AB Komisyonu’nda başvuru işlemleri devam etmektedir. Bu
nedenle bize ait olan yöresel ürünlerimizin gerek AB nezdinde
korunması gerek ticaretinin artırılması ve en az yüzde 20 daha
fazla ihracat geliri elde edilebilmesi için daha fazla çalışmalıyız.
Bunu da özellikle tarımsal ürünlerde ön plana çıkan Cİ sistemini
işlevsel hale getirerek sağlayabiliriz. Kentlerimizin kimliği haline
dönüşmüş olan bu ürünlerimizi aynı standartta ve süreklilik ha-
linde üretmemiz ve doğru bir pazarlama kurgusu içerisinde,
uygun tarım politikalarıyla desteklememiz gerekmektedir.
5