FOTO | PROVINCIE GELDERLAND REGIOKATERN OOST | DECEMBER 2022 | BNL | 29
Versnellen Het actieplan knipt het complexe vraagstuk op in veertien actiegerichte projecten met harde doelstellingen en deadlines . Van Rhijn : “ Het gaat vooral om het versnellen van de processen , stimuleren van doorstroming , innovatiever en betaalbaar bouwen en meer ruimte voor flexwoningen .” Met tal van financiële regelingen probeert de provincie sociale huur- en koopwoningen betaalbaar te maken . Uit een tussentijdse rapportage blijkt dat in 26 gemeenten , bij 53 bouwprojecten , zo ’ n 30.000 woningen versneld tot stand komen . Daarmee ligt het Actieplan Wonen op koers om in 2025 zo ’ n 45.000 woningen te realiseren .
Logisch Voor Bouwend Nederland was deelname een logische stap , zegt Van der Zande . “ Wij voelen de maatschappelijke urgentie natuurlijk ook . Bovendien is het goed om nauw contact te hebben met overheden en andere marktpartijen .” Van Rhijn zag bij de overheden iets gebeuren : “ Het is voor een toezichthoudende organisatie bijna onnatuurlijk om opeens uitvoeringsplannen te gaan maken én regie te pakken . Dat was en is nog wel even wennen .” Ook gemeenten hebben soms moeite aan te geven dat zij de ambtelijke ( mens ) kracht missen om complexe bouwprojecten te managen . “ Het is soms lastig om je kwetsbaar op te stellen ,” stelt Van Rhijn .
Effectief Het uitvoerend kernteam concludeerde al snel dat juist het gebrek aan menskracht oplosbaar is . De provincie heeft hiertoe een raamcontract met adviesbureau Sweco gesloten , zodat men kan putten uit een arsenaal van 1.600 specialisten . Van Rhijn : “ We inventariseren een probleem dat een gemeente meldt en wijzen daar een ingehuurde specialist aan toe . Zulke versnellingsteams blijken in de praktijk erg goed te werken . Vaak zijn de personele kosten al wel begroot dus kan er snel worden gehandeld .” De versnellingsteams zullen in 2023 verdrievoudigd worden omdat ze bijzonder effectief zijn .
Betrekken Van der Zande ziet in veel kleinere gemeenten steeds vaker bouwteams ontstaan . “ Door aan de voorkant samen te werken , wordt in de besluitvorming veel vertraging voorkomen . Soms helpen aannemers zelfs bij het aanpassen van bestemmingsplannen .” Van Rhijn denkt dat gemeenten hun inwoners vaak beter kunnen betrekken : “ Je moet je inwoners niet alleen informeren , maar ook betrekken . Daar zijn onze specialisten weer goed inzetbaar voor . Het verkleint de kans op grote vertragingen door procedures .”
Zorgpunten Over innovatief bouwen liggen de meningen iets verdeelder . De provincie meent dat conceptmatig en industrieel bouwen de prijzen laag zal houden . Van der Zande wil daarnaast ook oog houden voor de haalbaarheid : “ Niet iedere timmerman wordt gelukkig als hij in een fabriekshal moet werken . En het kost tijd om voldoende massa in productie en arbeid te realiseren .” Van Rhijn ziet ook kansen : “ Misschien trek je zo juist werknemers aan die niet met slecht weer op een steiger willen staan .” Van der Zand tipt nog een ander zorgpunt aan : “ Veel gemeenten gunnen werk nog steeds op de laagste prijs . Begrijpelijk omdat ze elke cent moeten omdraaien , maar voor innovaties en verduurzaming is het funest . Als een aannemer bijvoorbeeld wil investeren in duurder elektrisch materieel moet hij niet op prijs worden afgerekend .”
Flexwoningen Van Rhijn meldt dat er in Gelderland nog steeds te weinig flexwoningen zijn gerealiseerd , terwijl de behoefte eraan enorm is . “ Het komt door de toename aan spoedzoekers , zoals vluchtelingen uit Oekraïne , maar zeker ook omdat gemeenten lastig locaties kunnen aanwijzen . Hierbij gaan onze versnellingsteams ook meer bijdragen en ook hebben we met het Kadaster een scan ontwikkeld , waarmee men beter geschikte locaties kan vinden .” Daarnaast menen hij en Van der Zande dat het Bouwbesluit soepeler kan worden toegepast . Dat een afwijkende drempelhoogte tot afwijzing kan leiden of dat industriële woningen per gemeente opnieuw getoetst moeten worden , zijn in hun ogen onnodige vertragende factoren .
Einde vrijstelling Nadat de Raad van State op 2 november een einde maakte aan de ‘ vrijstelling voor stikstofuitstoot ’ stelt de Gelderse gedeputeerde Peter Kerris dat er zeker vertraging zal ontstaan : “‘ De uitspraak laat zien dat we serieus werk moeten maken van natuurherstel en stevig moeten inzetten op fabrieksmatig en stikstofvrij bouwen . Het stapelen van stenen is verleden tijd . De overheid en de bouw moeten hiervoor samen een flinke stap bijzetten .”