30 | BNL | OKTOBER 2022 | REGIOKATERN RANDSTAD NOORD TEKST | ROBIN VAN ESSEL
UNIEK AANBESTEDEN IN AMSTERDAM : INNOVATIE ALS EEN OLIEVLEK
In Amsterdam voeren negen infrapartijen werkzaamheden aan de openbare ruimte uit onder de naam SOK . Het betekent simpelweg ‘ samenwerkingsovereenkomst ’, maar het is veelbelovender dan dat : een unieke manier van aanbesteden , gericht op een meerjarige samenwerking zonder financiële afspraken vooraf en waarbij duurzame innovatieve oplossingen zich als een olievlek verspreiden .
In 2019 deed de gemeente Amsterdam een aanbesteding voor onderhouds- en vernieuwingswerkzaamheden aan de openbare ruimte van negen stadsdelen of percelen . Infrabedrijven konden zich voor maximaal één perceel inschrijven . Gunning gebeurde niet op de gebruikelijke criteria , maar de gemeente hanteerde een vrij unieke benadering die SOK ( samenwerkingsovereenkomst ) heet .
Slim en schoon Een van de percelen werd gegund aan Combinatie Markus Veekens ( Gebr . van der Veekens BV uit Zaandam en Markus BV uit Amsterdam ). “ We werden geselecteerd op basis van twee plannen waarin we zelf invulling gaven aan de opdracht ,” vertelt directeur Vinus van der Veekens . “‘ Slim ’, gericht op samenwerking met andere partijen , met de gedachtegang dat het werk daar goedkoper , beter en plezieriger van wordt . En ‘ Schoon ’, gericht op het stimuleren van duurzame innovaties en de versnelling van de energietransitie .”
Een financiële uitvraag werd tijdens de aanbesteding nog niet gedaan . “ We doen alleen beloftes over wat we willen bereiken . De gemeente vertrouwt ons dat we daar invulling aan geven en wij vertrouwen erop dat er uiteindelijk betaald wordt .” Het is een andere manier van afrekenen dan de sector gewend is , beaamt Van der Veekens . “ Het voordeel is continuïteit in de planning . We hebben vier jaar consequent 60 tot 70 man aan het werk , in plaats van elke keer een los project . En we denken mee over veiligheid , bereikbaarheid en communicatie , waardoor we meer invloed hebben op onze eigen fasering en routing en faalkosten verminderen . Deze synergie in de bouwketen is gunstiger voor de opdrachtgever , omgeving en andere stakeholders .”
Demodagen Sleutelwoord in de SOK is samenwerken . De manier van werken stimuleert innovatie , omdat de meewerkende infrabedrijven oplossingen moeten zoeken voor de beloftes die ze hebben gedaan . Die innovaties worden gedeeld met rest van de percelen en de wereld . Hoe , mogen de infrabedrijven zelf invullen .
Markus Veekens organiseert zogenaamde ‘ demodagen ’, waarop de bedrijven en stakeholders samenkomen en hun oplossingen tentoonstellen . Zo kunnen andere bedrijven ervan leren en ze verder brengen . “ We hebben bijvoorbeeld beloofd met minder lawaai en uitstoot te werken . Dus lieten we de eerste demodag onze elektrische machines zien . Deze demodag waren die machines alweer groter , zoals de asfaltspreidmachine en vrachtwagens . De workshops staan in het teken van samenwerken . Niemand mag en kan meer aan de zijlijn blijven staan .”
Olievlek Het idee is dat innovatie zich daarmee als een olievlek verspreidt . “ Er komen steeds meer toonaangevende partijen naar de demodag . De eerste keer hadden we 75 man , de laatste keer zo ’ n 300 . En niet alleen van andere infrabedrijven , maar mensen uit de hele keten , van brancheorganisaties , opdrachtgevers en universiteiten . Zij dragen ook bij aan het programma , waardoor de beschikbare kennis weer breder wordt en het bij een volgende aanbesteding weer makkelijker is om vraagstukken op te lossen .”
Vooralsnog is Amsterdam de enige opdrachtgever in Nederland die op deze manier een uitvraag doet . Maar dat gaat veranderen , verwacht Van der Veekens . “ Iedereen moet er even aan wennen , maar ik hoor al dat er interesse is bij Rotterdam , Den Haag en RWS .”