INNOVATIE | Oktober 2019 | BNL | 25
Foto's | Van Hattum en Blankevoort
RUPSJE ONDER DE GROND
Binnenstedelijk tunnels bouwen met minimale verkeershinder. Het klonk
Sipke Huitema van VolkerWessels Infra Competence Centre als muziek
in de oren, toen hij en een collega de Japanse uitvinding in 2009 voor het
eerst zagen tijdens een congres van de International Tunnel Association.
Tien jaar later is de Urban Passway geperfectioneerd voor de Nederlandse
bodem.
De Urban Passway (URUP) is te vergelijken met een mol die geleidelijk naar
beneden graaft en verderop weer boven komt. Dit maakt een start- en
ontvangstschacht bij de bouw overbodig. "De tunnelboormachine (TBM)
zet je op het maaiveld in een startframe met een bepaalde hellingshoek.
Daarna kruipt die als een rupsje zelf onder de grond en komt aan de andere
kant - van bijvoorbeeld een spoorweg - weer boven. Het innovatieve concept
is vooral geschikt voor fiets- en voetgangerstunnels tot 250 meter", legt
Huitema uit. "Na de lezing op het ITA-congres hebben we met Van Hattum
en Blankenvoort - waarvoor ik toen nog werkte - contact gezocht met
Obayashi om te kijken hoe we de techniek voor Nederlandse grondcondities
geschikt konden maken."
Water en ballast
Anders dan in Japan hebben we hier immers grondwater en dat vroeg om
aanpassingen op het concept. Samen met de TU Delft deed Van Hattum
en Blankenvoort onderzoek om tunnels te kunnen graven bij een beperkte
grondwaterstand. Ze voegden ballast toe om de tunnel zwaarder te maken,
zodat die niet kan opdrijven, en zorgden er aan de voorkant voor dat er geen
water in de TBM kon stromen tijdens het graven. "Virtueel hebben we een
aantal succesvolle pilots en praktijkcases gedaan."
Beperkte overlast
Helaas staat de Urban Passway in de praktijk nog in de coulissen. Hij is
namelijk dertig procent duurder dan de traditionele methode. Huitema:
"Voorlopig hebben we eerst meerdere projecten nodig om de investering van
de TBM terug te verdienen. Daar staat een kortere realisatietijd en beperkte
overlast voor de omgeving tegenover. Als je hinder in geld uitdrukt, ben je
effectief goedkoper uit. In EMVI-scores wordt verkeershinder steeds vaker
in euro's gewaardeerd. We staan te popelen om de Urban Passway in de
praktijk te gebruiken!"
•
Meer informatie
Kijk op www.vhbinfra.nl