Jak si? ustrzec
przed wirusem HPV?
Rak szyjki macicy nie jest chorob? uwarunkowan? genetycznie. Za rozwój
komórek nowotworowych odpowiada wirus brodawczaka ludzkiego HPV. Musimy
pami?ta?, ?e mo?emy skutecznie zapobiega? jego rozwojowi poprzez dzia?ania
profilaktyczne. Dr n. med. Przemys?aw Ustianowski, specjalista ginekologii
i po?o?nictwa, ekspert medyczny na stronie internetowej Ogólnopolskiej Organizacji
Kwiat Kobieco?ci (www.kwiatkobiecosci.pl), opowiada o jednej z najwa?niejszych
zasad profilaktyki raka szyjki macicy – szczepionce przeciwko HPV.
Ewelina St?pie?, Kwiat Kobieco?ci: Jak skutecznie zabez-
pieczy? si? przed onkogennymi typami wirusa HPV?
Dr n. med. Przemys?aw Ustianowski, ginekolog:
Najskuteczniejsz? metod? zapobiegania rakowi szyjki macicy jest
profilaktyka, dlatego zawsze warto rozwa?y? szczepienie przeciwko najbardziej onkogennym typom wirusa HPV oraz regularnie,
co roku wykonywa? cytologi?. Rol? szczepionki jest zabezpieczenie
przed zachorowaniem, natomiast cytologia ma wykry? zmiany
zachodz?ce w szyjce macicy. Badanie musi by? przeprowadzane
za pomoc? specjalnej szczoteczki, posiadaj?cej atesty i rekomendacje Unii Europejskiej.
Najlepsze efekty szczepienia uzyskujemy wtedy, gdy szczepionka
jest podawana m?odym dziewcz?tom, jeszcze przed rozpocz?ciem
aktywno?ci seksualnej, czyli mniej wi?cej w wieku 12-13 lat.
E.S.: Jak mo?e doj?? do zaka?enia wirusem HPV?
P.U.: G?ówn? metod? przenoszenia wirusa jest wspó??ycie seksualne.
W du?o mniejszym stopniu wirus jest przenoszony przez wydzielin?
ustrojow?, poprzez styczno?? narz?dów intymnych.
E.S.: Jakie czynniki wp?ywaj? na proces powstawania komórek
nowotworowych?
P.U.: Komórki pod wp?ywem wirusa ulegaj? przekszta?ceniu nowotworowemu. Wp?ywa na to szereg czynników. Przede wszystkim typ
wirusa, to, jak dawno dosz?o do zaka?enia, podatno?? organizmu.
Dodatkowymi elementami, które maj? wp?yw na rozwój wirusa, s?:
tryb ?ycia, palenie papierosów, doustne ?rodki antykoncepcyjne, dieta bogata w t?uszcze czy siedz?cy tryb ?ycia. To wszystko powoduje,
?e organizm jest bardziej podatny na transformacj? nowotworow?.
Wspomniane czynniki po??czone z przewlek?? infekcj? wytwarzaj?
proces kancerogenezy.
E.S.: Wró?my do g?ównego tematu, szczepionki przeciw HPV. Na forach internetowych mo?na przeczyta?, ?e szczepionka jest skuteczna
tylko wtedy, gdy zastosujemy j? przed rozpocz?ciem inicjacji seksualnej.
P.U.: Musimy zaznaczy? jedn? rzecz – nie jest tak, ?e kobieta, która
rozpocz??a wspó??ycie, na pewno zetknie si? z jakimkolwiek rodzajem
wirusa HPV. Nawet je?li w jakim? okresie ?ycia tak si? zdarzy, zacho-
rowanie zawsze mo?e mie? charakter przej?ciowy. Kobiety mog? si?
styka? z ró?nymi typami wirusa, ale przez to nie uzyskaj? odporno?ci
na wszystkie jego odmiany. Jedynie podanie szczepionki wywo?uje
trwa?? odporno?? na konkretne typy wirusa. Przekonanie, ?e szczepionka nie daje ?adnych efektów po rozpocz?ciu wspó??ycia przez
kobiet?, to oczywi?cie mit. Podanie szczepionki w trzech dawkach
pozwala uzyska? odporno?? w znacznie wi?kszym stopniu ni? po przemijaj?cej infekcji, co podnosi szans? na zabezpieczenie przed kolejn?
infekcj? i ewentualnym przej?ciem zachorowania w stan przewlek?y.
E.S.: Szczepionki chroni? nas przed konkretnymi typami wirusa.
Jakie to typy i za co odpowiadaj??
P.U.: Aktualnie na rynku s? dwa rodzaje szczepionki. Pierwsza stymuluje wytwarzanie przeciwcia? przeciwko typom 16 i 18, druga
– przeciwko czterem rodzajom wirusów: 6, 11, 16 i 18. To wirusy, które powoduj? oko?o 70% zachorowa? na raka szyjki macicy. Nale?? one do najgro?niejszych dla cz?owieka typów. Uzyskuj?c odporno?? na powy?sze wirusy, poniek?d uodparniamy
si? tak?e na inne typy wirusów HPV, poniewa? s? one podobne
do tych najbardziej onkogennych. Mechanizm dzia?ania szczepionki polega na tym, ?e uzyskana odporno?? u?atwia walk? szczególnie
ze ?wie?? infekcj?. Obecnie s? przygotowywane szczepionki zawieraj?ce 9 i 12 typ antygenów.
E.S.: Jak powinien przebiega? proces szczepienia?
P.U.: Ka?da kobieta powinna przyj?? trzy dawki szczepienia.
Na rynku s? obecne dwa rodzaje szczepionki, które ró?ni? si? nieco
systemem podawania. Dzi?ki antygenom zawartym w szczepionce
i naszemu uk?adowi immunologicznemu wytwarzaj?cemu przeciwcia?a mamy gotowe rozwi?zanie, które u?atwi niszczenie
pojawiaj?cych si? w ciele wirusów HPV. Najbardziej skuteczne
rezultaty otrzymujemy po zastosowaniu pe?nego cyklu szczepienia,
czyli trzech dawkach.
E.S.: Czy m??czy?ni, aby uchroni? si? przed zachorowaniem
na HPV, powinni si? zaszczepi??
P.U.: M??czy?ni w ramach dzia?a? profilaktycznych jak najbardziej
mog? zastosowa? szczepionk? przeciwko HPV.