5 8
Sprawcami infekcji bywają również bakterie( Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus). Tworząc na błonie śluzowej zatok swoiste skupiska, dają one początek bakteryjnemu biofilmowi, który stanowi utajone ognisko zapalne. Drobnoustroje w tej formie są trudne do wykrycia i ciężko je wyeliminować konwencjonalną antybiotykoterapią. Obecność biofilmu bakteryjnego wiąże się z poważnym i opornym na leczenie przebiegiem choroby. Wśród przyczyn zapalenia zatok wymienia się ponadto grzyby( Aspergillus, Candida albicans) oraz patogeny nietypowe( Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Legionella pneumophila). Infekcje grzybicze dotyczą zwykle osób z obniżoną odpornością i cukrzyków, a ich przebieg jest agresywny.
FORMA CHOROBY
Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych( w skrócie ZNZP, łac. rhinosinusitis) może przybierać formę ostrą lub przewlekłą. Ostra postać ZNZP charakteryzuje się nagłym występowaniem objawów, które trwają krócej niż 12 tygodni. Postać przewlekłą z kolei cechują powracające symptomy i czas choroby przekraczający 12 tygodni. Zmiany zapalne obejmują zazwyczaj kilka zatok jednocześnie, ale nie zawsze obustronnie.
OBJAWY ZAPALENIA ZATOK
Charakterystycznym objawem chorych zatok jest ból głowy, określany jako jednostajny i niepulsujący. Nasila się on przy zmianie pozycji głowy, a jego umiejscowienie zależy od zajętej zatoki. Na podstawie bólu głowy nie można jednak rozpoznać ZNZP, bo istnieje wiele innych schorzeń z tą dolegliwością. Częstym symptomem infekcji zatok( szczególnie u dzieci) jest przewlekły kaszel, suchy pochodzenia zatokowego lub powstały w wyniku usunięcia wydzieliny z gardła( nie z oskrzeli). Dodatkowo mogą występować takie objawy jak zatkany nos czy nieprzyjemny zapach z ust, związany z obecnością śluzowo-ropnej wydzieliny na tylnej ścianie gardła.
BAKTERIA, WIRUS CZY ALERGIA?
Odróżnienie zakażenia bakteryjnego
od wirusowego jest dość trudne ze względu na brak charakterystycznych objawów. Rodzaj wydzieliny z nosa i jej ropny charakter nie dają podstaw do rozpoznania przyczyny infekcji. Zakażenie bakteryjne prawie zawsze poprzedza infekcja wirusowa, będąca powszechnym schorzeniem, które u przeciętnej, ogólnie zdrowej osoby dorosłej może występować nawet 2 – 5 razy w ciągu roku, dlatego ważna pozostaje obserwacja przebiegu choroby. U 75 % pacjentów objawy zakażenia wirusowego mijają po 7 – 10 dniach. Nieustępujące symptomy, trwające dłużej niż 10 dni, mogą świadczyć o obecności bakterii, jednak dzieje się tak tylko w 0,5 – 2 % przypadków. Istotne jest, aby odróżnić infekcję od alergii.