Balikesir Universitesi Kutuphane Bulteni Ocak 2020 | Page 24
KÜTÜPHANE BÜLTENĠ
OCAK 2020
KĠTAP VE KÜTÜPHANE TARĠHĠNDEN
ĠLGĠNÇ NOTLAR
Hacettepe Üniversitesi Bilgi Belge Yönetimi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Bülent
Yılmaz’ın BBY Haber.com da paylaştığı yazısı..
“Kitap Kıyımının Evrensel Tarihi” adlı kitabından aldığım ve
bana ilginç gelen bazı kısa notları paylaĢmak isterim.
Aziz Ġoannes Khrysostomos 4. yüzyıl Antakya‟sında insanla-
rın kötülüklerden korunmak için (tılsım olarak) boyunlarına ko-
deksler (kitabın ilk biçimi) astıklarını anlatır.
Antik Yunan‟da bir kitap halka açık bir yerde bir köle ya da
yazarın kendisi tarafından okunduğunda yayımlanmıĢ kabul edi-
lirdi.
Ġskenderiye‟de bir rahip olması gereken kütüphane baĢkanını yalnızca hüküm-
dar atayabilirdi. Kütüphane BaĢkanı kütüphane gibi alıĢılmadık bir kurumun
yarattığı öfkeyle deliye dönmüĢ yerli halklar nedeniyle yakın koruma altınday-
dı. Kralın sarayında yaĢardı ve rüĢvet almasını ve krala ihanet etmesini önle-
mek için kendisine her türlü ekonomik teĢvik sağlanırdı. Vergi ödemezdi ve
veliaht prensi eğitmekle yükümlüydü. Eski dönemlerde kütüphanecilerin genel-
likle ruhban sınıfı thiasos‟a ait olması gerekmezdi.
Laertios‟a göre, Pergamon kütüphanecileri, zaman zaman kitapları sansürlüyor
ve uygun olmadıklarını düĢündükleri bölümleri çıkarıyorlardı.
Halka açık ilk kütüphane Julius Caesar tarafından planlandı. Caesar, kütüpha-
nenin yöneticisi olarak Romalıların en bilgilisi olarak nitelenen edebiyatçı Mar-
cus Terentius Varro‟yu seçti. Varro‟nun yazdığı Kütüphaneler Üzerine adlı
eser bu konudaki ilk yapıtlardan birisidir. Ancak Caesar suikasta kurban gitti-
ği için halk kütüphanesinin kurulması iĢi (savaĢ ganimetleri ile oluĢturulmuĢtu)
tarihçi Gaius Asinius Pollio‟ya düĢtü.
24
24