KONGRE BİLDİRİLERİ
Doç. Dr. Özgür KÜLCÜ
Hacettepe Üniversitesi / TÜRKİYE
DİJİTALLEŞTİRİLEN KÜLTÜR MİRASIN
ARŞİVLENMESİ KORUNMASI VE DEVAMLILIĞI
B
ÖZET:
ilgi teknolojileri çeşitli türde bilgi kaynaklarını hizmete sunan arşivler, kütüphaneler ve
müzelerin elektronik ortamda aynı platform üzerinden bütünleşik hizmetler sunmalarına
olanak sağlamaktadır. Önceleri kurumsal çerçevede bütünleştirilen farklı türde bilgi
hizmetleri, günümüzde ulusal hatta uluslararası bilgi erişim platformlarına dönüşmektedirler. Katalog
düzeyinde verilerin yer aldığı zamanla tam metin içeriklerin de paylaşıldığı bu platformlar, kaynağı ve
içeriği farklı noktalarda da olsa, elektronik ortamda bilgiye tek noktadan erişim sağlayan merkezlere
dönüşmektedirler. Kurumların kaynaklarını ilgili merkezlerde temsil edebilmeleri için dijitalleştirilme
uygulamalarını standartlara uygun biçimde gerçekleştirmesi ve kaynak paylaşım süreçlerinin doğru
yönetilmesi gerekmektedir. Çalışmada bu çerçevede kültürel miras kapsamına giren kaynakların
dijitalleştirilmesi ve çok yönlü erişimine dönük uygulamalar tartışılmakta, Türkiye’de kültür mirası
niteliğindeki eserlerin Avrupa Dijital Kütüphanesi Europeana ile paylaşımına dönük yürütülen
AccessIT Projesi çerçevesinde gerçekleştirilen faaliyetler değerlendirilmektedir.
GİRİŞ
Günümüzde teknolojik gelişmelerin katkılarıyla kültür mirası niteliğindeki eserlerin uzun süre
korunması, çoklu erişimi ve paylaşım üzerine farklı uygulamalar ve platformlar geliştirilmiştir.
Bu eserlerin korunması ve etkin kullanımında dijitalleştirme ve dijitalleştirilen eserlerin ortak
erişim platformlarının kullanımı büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede çalışmada aşama aşama
dijitalleştirme uygulamaları ele alınmakta, dijitalleştirme uygulamalarında dikkat edilmesi gereken
unsurlar tar tışılmakta; konu ile ilgili uygulamalara yöne veren yaklaşımlar ve gelişmeler sıralanmaktadır.
Çalışmada kültür mirası niteliğindeki kaynakların dijitalleştirilmesine örnek bir uygulama olarak,
Türkiye’de el yazmaları koleksiyonun dijitalleştirilmesi ve Internet ortamında hizmete sunumu üzerine
“Türkiye Yazmaları” projesi incelenmektedir. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde Avrupa genelinde
874
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Arşiv Dairesi Başkanlığı
875