KONGRE BİLDİRİLERİ
Prof. Dr. Bülent YILMAZ
Hacettepe Üniversitesi /TÜRKİYE
TÜRKİYE’DEKİ KÜLTÜREL MİRASIN DİJİTALLEŞTİRME ARACILIĞIYLA
ULUSLARARASI DOLAŞIMI VE AVRUPA DİJİTAL KÜTÜPHANESİ
(EUROPEANA)
B
ÖZ
u bildiride, öncelikle dijitalleştirme, kültürel miras, kültürel dolaşım gibi temel kavramlar
açıklanmakta ve Avrupa Dijital Kütüphanesi (EUROPEANA) tanıtılmaktadır. Daha sonra
EUROPEANA’nın Türkiye’nin kültür mirasının uluslar arası dolaşımı açısından sunduğu
olanaklar tartışılmakta ve Türkiye’de dijitalleştirme sorunlarına değinilmektedir. Çalışma sonunda
Türkiye’deki Tapu Arşivlerine yönelik olarak kültürel mirasın dijitalleştirilmesi süreci için önerilerde
bulunulmaktadır.
Anahtar sözcükler: Dijitalleştirme, kültürel miras, EUROPEANA, Türkiye.
GİRİŞ
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin son birkaç on yıldaki hızlı değişiminin en çok yansıdığı bilgi ve
hizmet alanlarından birisi bilgi yönetimi olmuştur. Bilginin gerek üretim, gerek korunma ve gerekse
erişim olanakları geçmişle kıyaslanamayacak kadar artmıştır. Bilginin basılı ortamdan elektronik
ortama geçişi bilgi yönetimi sürecinin her aşamasını, tüm işlem, teknik ve hizmetlerini etkilemiştir.
Bilgi artık elektronik ortama dayalı olarak üretilmekte, bu ortamda saklanmakta ve yine elektronik
iletişim araçları ile paylaşılmaktadır. Yeni bilgi ve iletişim teknolojilerinin getirdiği bazı dezavantajlara
karşın yarattığı olanaklar yaşadığımız döneme “Bilgi Toplumu” denmesine neden olacak kadar önemli
kabul edilmektedir.
Dijitalleştirme yukarıda sözü edilen teknolojik gelişmeler içinde son dönemde en çok öne çıkan
olgulardan birisi olmuştur. Bilgi kaynaklarının ve dolayısıyla bilginin korunması, depolanması,
düzenlenmesi, erişimi ve paylaşımında basılı ortamdaki bilginin elektronik ortama uluslar arası
standartlara dayalı biçimde tanımlanarak aktarılması anlamına gelen dijitalleştirme toplumların temel
bellek kurumlarından olan arşivleri de yakından ilgilendiren bir süreçtir.
Kültürel miras toplumların geçmişleri, insanlıktan kalan ya da insanlığa ait maddi ve manevi
ürünlerin tümü demektir. UNESCO kültürel miras kavramının kültür politikaları için “köşe taşı”
olduğuna dikkat çeker. Geleceğin geçmiş üzerinden kurulabileceği, aynı anlama gelmek üzere, eski
848
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Arşiv Dairesi Başkanlığı
849