KONGRE BİLDİRİLERİ
C. Araştırma ve İnceleme Eserleri:
ADIN, Mehmet Akif, “ Arazi Kanunnamesi”, TDVİA, c. 3, s. 346.
AFYONCU, Erhan, “Defter Emini”, TDVİA, c. 9 (İstanbul 1994), s. 91-93.
COG, Mehmet, “ Biyografi Çalışmaları İçin Önemli Kaynak “ Emekli Sandığı Arşivi”,
Fırat
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9/1(2004), s. 69-74.
ÇADIRCI, Musa, Osmanlı Türkiyesi Yönetiminde Yenilikler 1826-1856, AÜ DTCF
Basılmamış Doçentlik Tezi, Ankara 1979.
---------“Tanzimat’ın Uygulanması ve Karşılaşılan Güçlükler 1840-1856”, Mustafa Reşid
Paşa ve Dönemi Semineri Bildiriler, Ankara 1985, s. 97-104.
Halid Ziya, Kadastro Ne İdi, Nedir, Ne Olmalıdır?, İstanbul 1928.
İNALCIK, Halil, Tanzimat ve Bulgar Meselesi, Ankara 1943.
KOCA, H. İbrahim, Kanun ve Nizamnameler Işığında Dersaadet Belediye Teşkilatı
(Şehremaneti) (1855-1313), İstanbul 1996), İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Yükseklisans Tezi.
KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., Osmanlı-İngiliz İktisadi Münasebetleri, II ( 1838-1850),
İstanbul 1976.
TERZİ (TOZDUMAN ), Arzu , “Hazîne-i Hâssa”, TDVİA, c. 17 (İstanbul 1998), s. 137.
TURAL, Erkan, “ II. Meşrutiyet Döneminde Adliye ve Mezâhip Nezareti’nde Bürokratik
Reform”, AÜHFD, 57/2 (Ankara 2008), s. 223-252.
---------, II. Meşrutiyet Döneminde Devletin Restorasyonu Bağlamında 1909 Teşkilat ve
Tensikat Kanunu, DEÜ AİİTE Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir 2006.
ÜLGENALP, Nuri , “ Evvelki Hukukumuzda Gayrimenkule Tasarruf Belgeleri”, Adalet
Dergisi, 40/5 (Mayıs 1949), s. 658-689; 40/6 (Haziran 1949), s.848-879; 40/7
(Temmuz 1949), s. 1023-1053.
SAYDAM, Abdullah, “ Kamu Hizmeti Yaptırma ve Suçu Önleme Yöntemi Olarak
Osmanlılarda Kefalet Sistemi”, Tarih ve Toplum, sayı 164 ( İstanbul 1997), s. 4-12.
Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Plânı Harita Tapu ve Kadastro Özel İhtisas Komisyonu Raporu,
yay.: T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, yayın nr.: DPT:2417
ÖİK:476, [Ankara] Eylül 1995.
YEŞİLYILMAZ, Yavuz, ”İmparatorluktan Günümüze Yaşayan Arşivlerimiz ve Bilgi ve
Belgelerde Bilgisayar Uygulamaları”, I. Millî Arşiv Şûrâsı (Tebliğler-Tartışmalar)
20-21 Nisan 1998, Ankara 1998, s. 363-367.
YILDIRIR, Mehmet, KADIOĞLU, Songül, Defterhane’den Tapu ve Kadastro’ya, Ankara 2010
YILDIRIR, Mehmet, KADIOĞLU, Songül, DALKIRAN, Ayşe, Osmanlı’dan Günümüze Tapu Arşiv,
Ankara 2012.
YILMAZÇELİK, İbrahim, “Diyarbekir Eyaleti’nin Yeniden Teşkilâtlandırılması”, Osmanlı
Ansiklopedisi, c. 6 (Teşkilât), Ankara 1999, s. 221-237.
D.Gazeteler:
Sabah,
Takvim-i Vekayi(TV).
Yrd. Doç. Dr. Abdülmecit MUTAF
&
Doç. Dr. Şenol ÇELİK
Balıkesir Üniversitesi / TÜRKİYE
OSMANLI DÖNEMİ VİLAYET DEFTER-İ HAKANİ (TAPU) MÜDÜRLÜKLERİ
ARŞİVLERİNİN MUHTEVASI VE AKADEMİK DEĞERİ
–BALIKESİR ÖRNEĞİ-
O
ÖZET
smanlı Devleti döneminde vilayetlerde kurulan Defter-i Hakani Müdürlüklerinde çoğu
Arazi Kanunnamesinin uygulanması sürecinde biriken bir arşiv oluşmuştur. Bu arşivlerde
bulunan çok sayıda defter ve belgeden zaman zaman rutin tapu işlemlerinin öncesi için
yararlanılmaktadır. Fakat bu defter ve belgeler aynı zamanda akademik değer de taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Defter-i Hakani Müdürlüğü, Yoklama Defterleri, Mahlulat Defterleri,
İlmıuhaber Defterleri, Mevaki Defterleri, Daimi Defterler, Zabıt Defterleri.
ABSTRACT
In the Ottoman times, an archive was accumulated and established at the Defter-i Hakani
managements during the process of most Field Laws (Arazi Kanunnamesi) applications. Many
registers and documents shelved in these archives are used from time to time for the pre-investigation
of the routine real estate registeries. These registers and documents, however, do posses academic
value as well.
Key Words: Defter-i Hakani Müdürlüğü, Yoklama Defterleri, Mahlulat Defterleri, İlmühaber
Defterleri, Mevaki Defterleri, Daimi Defterler, Zabıt Defterleri.
Giriş
Osmanlı döneminde vilayetlerdeki Defter-i Hakani, yani bugünkü adıyla Tapu-Kadastro
Müdürlüklerinin kuruluşlarından itibaren tutmuş oldukları defterler ve tapu işlemleri sırasında biriken
evraklar bu kurumların arşivlerini oluşturmuştur. Bu arşivlerin bir kısmına hala, genellikle de dava
68
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Arşiv Da