KONGRE BİLDİRİLERİ
Dora köyü ise üç mahalleden ibarettir. 1. Aya Marina 2. Aya Sava 3. Kapuluka.
Anuvire köyü ise iki mahallelik bir köydür. 1. Istraniku 2. Ishavro mahalleleri. Baçna köyü üç
mahalleliktir ve biri açıkçası Katolik mahallesidir. A. Katloki 2. Aya Marina 3. Aya Yorgi Terulaka.
Yervasiye köyü ise iki mahalleden oluşmaktadır. 1. Aya Marina 2. Aya Nikola. Bu köylerin Osmanlı
idaresi öncesinde mahallelere sahip oldukları anlaşılıyor. Dr. Dr. Jennings, Baçna (Pahna) köyünden
Müslüman olmayan bir kadının bir Müslüman erkeği dava etmek için 1630’lu yıllarda Lefkoşa Osmanlı
mahkemesine başvurduğunu tespit etmiştir.2 Bu bölgede İslam’ı kabul etme örnekleri 1002 yılında
itibaren görülür. Avdimli Mariya, kocası İslam dinini kabul etmemesine rağmen kendisi Lefkoşa Şeri
Mahkemesine gelerek 1604 yılında Müslüman olmuştur.3 Bu bölgenin köylerinde yaşayan kimi dul
kadınlara ise, vergisini ödemek şartıyla, 1572 yılından sonra tarım yapma izni verilmiştir.
Tablo 1. 1572 Yılında Avdim Nahiyesinin Nüfusu
( Kaynak: Defter-i Mufassal-ı Liva-yı Kubrus, TKGM Arşivi, Ankara)
Köyler
Arçu
Dora
Vasa
Pano Avdim
Anuvire
Malya
Omodoz
Baçna
Potamiyu
Ayo Oros
Afhatora
Yervasiye
Perithiyu Diyokenuse
Platanistiye
Kato Avdim
Aya Yorgi Pisuri
Paramali
Kato Yannada
Pisuri
Galfiye
Malavri
Iskleniku
Kıridi
Kamara
Kisuse
Mandala
Fini
Apliki Turtari
Periskiyu Koni
Hane
250
142
132
124
120
113
111
102
96
89
79
78
65
62
56
42
42
41
40
28
2
23
18
14
12
12
9
-
Mücerred
26
16
15
14
28
17
19
27
9
5
19
9
12
11
5
7
2
7
6
3
2
6
4
4
1
1
1
6
4
Diğerleri
1
2
6
1
1
1
1
1
4
2
-
2 Ronald C. Jennings, Christians and Muslims in Ottoman Cyprus and the Mediterranean World, 1571-1640, New York 1993, s. 25, 70.
3 Jennings, Ottoman Cyprus, s. 140.
748
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Aya Anarkiri Manastırı
Asateri mz.
Lindiye mz.
Kaputami mz.
Toplam
1923
259
19
Dr. Jennings, Pano Evdim köyünün 140 yetişkin erkek nüfusa sahip olduğunu, bunların on
dördünün mücerred ve ikisinin kör olduğunu yazar. Yaklaşık 600-650 kişilik bir yerdir.4Pano Evdim
köyünün Müslüman olmayan nüfusunun on altıncı yüzyıl sonlarına doğru keskin bir şekilde % 46’lık
bir oranla, 25 haneye düştüğünü yazıyor. 1623’e kadar bu köyün nüfusu düşmeye devam etmiştir.5
EKONOMİK ZENGİNLİK
En zengin köyler sıralamasında ise ilk sırayı Pano Avdim alıyor. On bin akçeden daha fazla
Osmanlı hazinesine vergi ödeyen bölge köyleri arasında, sırasıyla Arçu, Anuvire, Dora, Malya, Vasa,
Omodoz, Potamiyu, Afhotora, Pahna, Aya Oros köyleri ilk sırayı almaktadır. Malavri, Fini, Lindiye,
Perikiyu Koni, Kaputami, Apliki Turtari en fakir yerlerdir.
Tablo 2: 1572 Yılında Avdim köylerinin Osmanlı hazinesine ödediği yıllık vergi miktarı (akçe
olarak)( Kaynak: Defter-i Mufassal-ı Liva-yı Kubrus, TKGM Arşivi, Ankara)
Köyler
Pano Avdim
Arçu
Anuvire
Dora
Malya
Vasa
Omodoz
Potamiyu
Afhotora
Baçna
Ayo Oros
Paramali
Platanistiye
Yervasiye
Perithiyu Diyokenuse
Kato Yannada
Aya Yorgi Pisuri
Iskleniku
Kato Avdim
Galfiye
Pisuri
Kamara
Mandala
Hâsıl
40583
22594
20785
17743
17666
17239
17179
16773
14768
13526
11549
9871
7827
6975
6227
5950
5894
4734
4650
3955
3852
3349
3051
4 Jennings, Ottoman Cyprus, s. 259.
5 Jennings, Ottoman Cyprus, s. 194-196.
Arşiv Dairesi Başkanlığı
749