KONGRE BİLDİRİLERİ
Tablo 4: Arşivde Bilgisayar Kullanma Durumu
Bilgisayar
Kullanımı
Evet
Cinsiyet Erkek Sayı
Yüzde
Bayan Sayı
Yüzde
Toplam
Sayı
Yüzde
Toplam
Hayır
6
38
44
13,6%
86,4%
100,0%
16
18
34
47,1%
52,9%
100,0%
22
56
78
28,2%
71,8%
100,0%
Tapu müdürlükleri için arşivin taşıdığı önem dikkate alındığında çıkan sonuçlar son derece
ilginçtir. Kurumun hafıza merkezi durumunda olan ve teknolojik gelişmelerin hızla tatbik edilmesi
gereken arşivlerde çalışan personel, ihtiyaç duyulan en temel donanımlara maalesef sahip değildir. Bu
durum, arşiv çalışanlarının modern metotlarla arşiv hizmetlerini yerine getirebilmelerine engel teşkil
emektedir.
Ayrıca, bu iki grafikten arşivlerde, arşiv memurlarının sadece kas gücünden faydalanıldığı
sonucu da çıkarılabilmektedir. Hâlbuki arşivcilik alanında mesleki eğitim alarak uzmanlaşmış
personelden düşünce gücü noktasında f aydalanılması, kurumsal hizmet kalitesi ve standartlarının
yükseltilmesi açısından daha faydalı olacağı aşikârdır. Tapu arşivlerinde bulunan belgelerin işlemlerin
yürütülmesinde temel kaynak olduğu göz önünde alındığında, işlemlerin hızlı bir şekilde yürütülmesi
ve zamanın en iyi şekilde kullanması için bilgi-belge erişiminde arşivcilik eğitimi almış çalışanlara
ihtiyaç duyulacağı açıkça görülmektedir. Bilinmelidir ki bilgi-belge hizmeti sunma konusunda
eğitim almış çalışanların en önemli amacı bilgi ve belgeleri zaman kaybetmeden, en etkin bir
biçimde kullanıcılarına ulaştırılmaktır. Çalıştıkları alanlar düşünüldüğünde ise en önemli görevi bilgi
merkezlerini bu amaca yönelik olarak düzenlemektir. Bu ilkeler doğrultusunda tapu arşivlerinde
hizmet verildiği zaman ortaya çıkacak durum bilgi-belge erişiminde hız, kullanıcılar için zamandan
tasarruf, kaliteli işlem, çağını yakalamış bilgi merkezleri olacaktır.
Arşiv Memurlarının Sorunları
1- Mesleki Sorunlar
“…belge yığınlarını belli bir disiplin içinde muhafaza etmek ve gelecek
nesillere aktarmak, hem bilimsel anlamda hem de geçmişten geleceğe kurulan bağın
devamlılığı noktasından hayatî önem taşıyan bir konudur. Bu bakımdan arşiv malzemesi
kendi taşıdığı değer haricinde, bir de muhafazası açısından başlı başına ayrı bir önem
arz etmektedir. 4
4 Uğurhan Demirbaş ve diğerleri. Belgelerle Arşivcilik Tarihimiz (Osmanlı Dönemi)-I. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayı. Ankara, 1999.
734
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Yapılan anket çalışması göstermiştir ki arşiv memurlarının en önemli sorunu mesleğe saygı
konusundadır. Arşiv memurlarına yöneltilen “Bir arşivci olarak müdürlüğünüzde yaşadığınız sorunlar
genel olarak nelerdir?” sorusuna verilen cevaplar genel itibarıyla bu konuda yoğunlaşmaktadır.
Arşivcilik konusunda bilgi ve donanıma sahip arşiv memurları geride bıraktığımız çağın teknikleri
ve imkânları ile görevlerini ifa etmek mecburiyetinde bırakılmaktadır. Oysaki kurumun bünyesinde
barındırdığı eğitimli işgücünü olumlu yönde kullanarak hem arşiv birimlerin hem de arşivciliğin
gelişmesini sağlaması gerekmektedir.
Tapu müdürlüklerinde yıllar boyunca arşiv hizmetleri yardımcı hizmetler sınıfında çalışan
personelle emanet edilmiştir. Kurum son yıllarda özellikle Bilgi ve Belge Yönetimi5 bölümü
mezunlarını istihdam ederek olumlu bir adım atmış ve arşiv hizmetlerinin uzmanlık gerektiren teknik
bir uğraş olduğunu kabul etmiştir. Fakat yıllardır yan iş olarak görülen arşivlere bu konuda eğitim
almış insanların gelmiş olması kurum eski çalışanları tarafından tam olarak kabul görmemiş ve
arşiv memurlarına eski zihniyetle bakılmaya devam edilmiştir. Kurumumuzun arşivlerde yeterince
iyileştirme yapmamasından böyle bir kanıya varmaktayız. Öyle ki bir taraftan arşivcilik eğitimi almış
insanları arşivlerde görevlendiren kurum diğer taraftan arşivlerin gelişimi ve çağa ayak uydurması
konusunda yeterli adımları atmamıştır. Arşivlerde teknoloji kullanımı bilgisayar sahip olma grafiğinde
de görüldüğü üzere son derece gerilerdedir. Aldıkları eğitim doğrultusunda çalışacakları ümidi işe
başlayan arşiv memurları karşılaşmış oldukları manzara karşısında kuruma karşı duydukları aidiyet
hissini kaybetmektedirler. Arşiv memurlarına yöneltilen “Kurumum bana aidiyetlik hissi vermektedir”
şeklindeki cümleye ankete katılanların % 81,1’lik kısmı “Katılmıyorum” yanıtını vermiştir. Ankete
katılanların % 10,8’i Kısmen katılıyorum derken “Katılıyorum” diyenlerin oranı sadece %2,7’de
kalmıştır.
Kurumum bana aidiyetlik hissi vermektedir.
Tablo 5:Aidiyetlik Hissi
Kişi
Sayısı
Yüzde
Yüzde
Katılıyorum
2
2,5
2,7
Kısmen
katılıyorum
8
10,0
10,8
Kararsızım
4
5,0
5,4
Katılmıyorum
60
75,0
81,1
Toplam
74
92,5
100,0
6
7,5
80
100,0
Cevaplamayan
Toplam
Tablo rakamları açıkça gösteriyor ki kurumdan istediği önemi görmediğini düşünen arşiv
memurları kendilerini kuruma karşı aidiyetlik duygusu ile bağlı hissetmemektedirler. Dolayısıyla arşiv
5 Bilgi ve Belge Yönetimi: Üniversitelerin Kütüphanecilik-Arşivcilik alanlarında eğitim veren bölümleri
Arşiv Dairesi Başkanlığı
735