KONGRE BİLDİRİLERİ
Osmanlı’nın hükmettiği büyük coğrafyadan bugün otuza yakın devlet çıkmış olduğu düşünülürse,
arşivlerimizin ulusal ve uluslararası alanda ne kadar vazgeçilmez bir öneme sahip olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Siyasî, iktisadî, idarî, hukukî, kültürel ve benzeri alanlar için büyük bir öneme sahip olan bu belgeler,
hem uluslararası siyasî ve sosyal meselelerin çözüm dayanakları olarak, hem ilmî araştırmalar için başvuru
kaynakları olarak, hem de geçmişin daha iyi anlaşılabilmesi için faydalanılan kültür hazineleri olarak müstesna bir yere sahiptir.
Tarihsel kökenleri, Osmanlı’nın devlet teşkilatı içerisinde arazi ile ilgili muameleleri yürüten bir daire
olmasının yanında, aynı zamanda devletin en önemli arşivi konumunda olan Defterhâne’ye dayanan Tapu
ve Kadastro Genel Müdürlüğü, günümüze ulaşan bu arşiv hazinelerinin önemli bir kısmını halen Kuyûd-ı
Kadime Arşivi’nde muhafaza etmektedir.
Kuyûd-ı Kadime Arşivi’nde başta mufassal, icmal ve evkaflardan oluşan tahrir defterleri olmak üzere
çok çeşitli dokümanlar bulunmaktadır. Ruznamçe ve kal’a defterlerinden vakf-ı cedid defter ve belgelerine;
timar tevcih beratlarından ikame-i pazar ve panayır belgelerine; defterhane’nin merkez ve taşra birimlerinde kullanılan mühürlerden Kanunname ve nizamnamelere; Defterhane’nin teşkilat yapısı ile ilgili defterlerden memurin sicil-i ahval kayıtlarına kadar zengin bir muhtevaya sahip dokümanlar sayılabilir.
Arşivlerimizi oluşturan bu kayıtların büyük bir kısmı Kurumumuzca yürütülen TARBİS Projesi kapsamında dijital ortama aktarılmıştır. Böylece, hem belgelerin daha fazla yıpranması önlenmiş hem de ilgililere daha kaliteli bir hizmet verilmesi sağlanmıştır. Dijital ortama aktarılarak kullanıcı hataları nedeniyle yıpranması önlenen bu dokümanlardan yıpranmış olanlarına bakım yapılabilmesi amacıyla “Belge
Bakım-Onarım Atölyesi ve Restorasyon Ünitesi” kurulmuştur. Böylelikle yüzlerce yıl kullanı