KONGRE BİLDİRİLERİ
KAYNAKÇA
I-Başbakanlı Osmanlı Arşiv (BOA) Belgeleri:
Ayniyat Defteri (Ayn.Def.)
-Bağdat Ayn.Def, 851, s.137, 4 Cemaziye’l-ahir 1288(1871).
İrade-i Meclis-i Vâlâ (İ.M.Val)
İ.M.Val, 3069, 24 Cemaziye’l-ahir 1264 (1848).
-İ.M.Val, 663, 3 Safer 1276 (1859).
-İ.M.Val, 16890, 17 Safer 1274 (1857).
İ.M.Val, 24610, 23 Şaban 1282 (1865).
İrade-i Mesail-i Mühimme (İ.Mes.Müh.)
İ.Mes.Müh, 1840, 28 Ramazan 1257(1840).
-İ.Mes.Müh.965, 17 Ramazan 1264 (1847).
İrade-i Hâriciyye (İ.Hrc.)
-İ.Hrc, 2205, 4 Şaban 1264 (1847).
Şuray-ı Devlet (Şur.Dev.)
-Şur.Dev, 3149, 24 Ağustus 1297 (1878).
-Şur.Dev, 5645, 16 Zi’l-hicce 1309 (1892).
II-Kitaplar:
-Ayni Ali EFENDİ; Osmanlı İmparatorluğu’nda Eyalet Taksimatı, Toprak Dağıtımı ve Bunların
Mali Güçleri, 1602 (1018), çeviren; Hadiye Tuncer, Gürsoy Basımevi, Ankara 1964.
-BARKAN, Ömer Lütfi; Türkiye’de Toprak Meselesi, Toplu Eserler 1, Gözlem Yayınları, birinci
baskı, İstanbul 1980.
-EL-SAMARAİ, Hişam Alvan; Mülkiyetü’l-arz fi’l-fikr el-iktisadî ve re’yü’l-İslam fihâ, Nedvetü’liktisad el-İslamî, Ma’had el-buhûs ve’l-dirâsât el-Arabiyye, Bağdat 1983.
-MARUFOĞLU, Sinan; Osmanlı Döneminde Kuzey Irak, Eren Yayınevi, İstanbul 1998.
; Al-Irak fi al-Vesaik al-Osmaniyye, Dar Al-Shorok, Amman 2006.
-TABAKOĞLU, Ahmet; Türk İktisat Tarihi, 2. baskı, İstanbul 1994.
-TUNÇER, Hadiye; Osmanlı İmparatorluğunda Toprak Hukuku, Arazi Kanunları ve Kanun
Açıklamaları, Görsoy Basımevi, Ankara 1962.
Yrd. Doç. Dr. Belkıs KONAN
Ankara Üniversitesi / TÜRKİYE
İSTİMLÂK KANUNU ÖNCESİ VE SONRASINDA YABANCILARIN OSMANLI
DEVLETİ’NDE TAŞINMAZ MAL MÜLKİYETİ EDİNME HAKKI
T
ÖZET:
emel hak ve özgürlüklerden biri olan taşınmaz mal mülkiyetinin yabancılara verilmesi
konusuna o dönemdeki tüm devletler gibi Osmanlı Devleti de ihtiyatla yaklaşmıştır. 1867
yılında çıkarılan İstimlak Nizamnamesine (H.7 Safer 1284 ) kadar Osmanlı Devletinde
yabancıların taşınmaz mal edinmesi kural olarak yasak olmakla birlikte, yabancıların çeşitli yollarla
yine de Osmanlı ülkesinde taşınmaz mal edindikleri görülmektedir. 1868 yılında Osmanlı Devleti
bazı istisnalarla yabancılara taşınmaz mal edinme hakkını vermiştir. Ancak, bu hakkın verilmesi
yabancılara hak tanıma isteğinden öte, daha çok kapitülasyonlardan kurtulma çabası olarak karşımıza
çıkar.
ABSTRACT:
Ottoman Empire like all the other counties of the époque was precautious about granting the
right of acquisition of property to her foreigners. Until the İstimlak Nizamname issued in 1867,
although the acquisition of property by the foreigners was forbidden as a rule still one may observe
that foreigners could possess some properties by alternate ways. In 1868, Ottoman Empire granted the
right acquisition of properties the foreigners with some exceptions. But this was due to the efforts of
canceling the capitulations rather than the willing of giving some rights to the foreigners.
Genel Olarak
Osmanlı Devletinde yab