✤
✤
İstanbullu genç tiyatro topluluğu ReBeZe 13” kim ' de Bremen Shakespeare Company�de, 15” kim�de ise Hannover�deki Pavillion�da Shakespeare ' in ünlü Macbeth oyununu Türkçe olarak sahneleyecek. Oyun’ lmanca üst yazılı olacak.’ lmanya dışında“ animarka, Brezilya gibi ülkelerde bu oyunu sahneleyen ReBeZe topluluğu, 400 yıllık bu sahne eserinin çok başarılı ve güncel bir yorumunu yapmış. ReBeZe�nin’ lmanya�ya gelmesi dolayısıyla topluluk üyesi” rkan Uyanıksoy ile Shakespeare, Macbeth, Türkiye�de tiyatroların durumu hakkında bir söyleşi yaptık.
BREMEN
- Nedir Shakespeare ' in 400 yıllık oyununu hâlâ güncel kılan?
ERKAN UYANIKSOY- Arzular, çeli�kiler ve onların Shakespeare�deki dile geli� biçimleri. 400 yıl önceki insanla bugünkü insanın sahip olduğu arzular ve çeli�kiler aynı. Ve o arzular ile çeli�kiler Shakespeare�in dilinde en basit, çıplak, yoğun ve derin haliyle hayat buluyor.
İnsan eylemlerinin ardındaki itkilere dair Shakespeare�in indiği derinlikte, insan doğasına ait çok basit, tam bu nedenle de her döneme ait, evrensel, zamansız gerçekler var. İktidar, hırs, a�k, korku, cinayet... Hepsi bizim �içeriden� bildiğimiz, kolaylıkla algılayabildiğimiz, tanımlayabildiğimiz kavramlar. Örneğin, Macbeth�in iktidar hırsını hepimiz tanımlarız, belli oranda bir güç arzusu hepimizde vardır. O belli orandaki güce ula�mak için önümüzde ahlaki bir engel varsa( ��Macbeth��de Kral�ı öldürme zorunluluğudur bu engel) bir çeli�kiyle ba� ba�asınızdır. Oranlar, engeller, yoğunluklar deği�ir ama temel arzular ve çeli�kiler 400 yıldır aynı.
Diğer yandan, Shakespeare bu kavramların özündeki en can alıcı çeli�kilere enfes bir �iirle dokunuyor. �iiri oyunda olup bitenleri ve karakterin kafasından geçenleri benzersiz imgelerle aktarıyor. İmgeleri benzersiz kılan da bir yanıyla doğrudan, net, somut olu�ları, bir yanıyla da insana ait daha derin bir kavrayı�ı sunan soyutlamaları. Macbeth Kral�ı öldürdüğünde, gece çığlık çığlığa inler: ��Macbeth uykuyu öldürdü! ��. Enfes bir imge. Hem çok somut, doğrudan ve iziksel hem de imgenin yarattığı ekoda zamanı, dönemi olmayan bir estetik var. Shakespeare�in imgesi zamanı büküyor, onun ötesine geçiyor, 400 yıl öncesiyle bugünü bulu�turuveriyor.
- İzleyiciler Macbeth ' in modern, günümüze uyarlanmı� bir yorumunu mu izliyorlar?
ERKAN UYANIKSOY- Evet. Sahnede iki ki�iyiz, haliyle bu bir uyarlama. Günümüzle hikâyenin geçtiği dönemi bulu�turan bir kâbus zamanında geçiyor diyebiliriz.
✤
SHAKESPEARE ' IN INDIĞI DERINLIKTE ZAMANSIZ GERÇEKLER VAR.
✤
13