✤
✤
STUTTGART
✤
BİLGE NATHAN
GÜNÜMÜZDE NEDEN BU KADAR İLGİ UYANDIRIYOR,
SÜREKLİ SAHNELENİYOR?
✤
Deutsches Theater Berlin, Theater an der Donau Ulm, Münchener Volkstheater, Mainz Stadttheater, Kammertheater Bonn, Staatstheater Stuttgart, Theater Heidelberg … Bunlar gibi daha ba�ka tiyatroların sahnesinde de �Bilge Nathan� gösterimleri var. Bu oyuna ilgi neden bu denli yoğun? Niye �imdi?
Günümüzde, yönetmenlerin ilgisini özellikle çeken nedir?
Önce �Bilge Nathan� kim, bir tanıyalım. Bilge Nathan ba�arılı ve zengin bir tüccar. Musevi�dir. Recha isminde bir kızı vardır. Sürekli i� seyahatinde olduğundan kızını dadısı Daja büyütmektedir. Nathan, yardımseverliği ve iyi niyeti ile tanınan, sayılan biridir. Servetini insanlara yardım ederek değerlendirir. Ancak bu yardımını insanlara borç vererek değil, muhtaçlara hediyeler vererek yapar.
Olay Kudüs�te 1129�da geçer. İ� seyahatlerinin kervan olarak bilindiği, develer ile yola çıkıldığı günlerde anlatılan bu öykü, günümüzde uçak ile i� seyahatine uçulduğu günlerde de güncelliğini koruyor. Nathan yine bir i� seyahatinden döndüğünde evinin yandığını öğrenir ve can havliyle evine ko�ar. Kendisini kızının dadısı Daja kar�ılar. Kızını yangından bir gencin kurtardığını öğrenir. Bu genç Hıristiyan�dır ve tapınağın bekçisidir. Nathan kızının kurtulmu� olmasının minnetarlığı içinde te�ekür etmek ama-
cıyla bu gence gider. Fakat genç te�ekkür istemez. Böyle bir durumda �herkesin yapacağı yardımı yaptığını� söyler.
Nathan, te�ekkürünün kabul edilmemesini hayretle kar�ılar. Daja da bu gencin Sultan Selahattin�in( Selahaddin Eyyubî) zindanlarında tutuklanmı� olduğunu, fakat her ne hikmetse Sultan Selahattin�in kendisini afettiğini anlatır. Sultan Selahattin�in niye böyle bir af hükmünü verdiğini Nathan merak eder.
Olaylar geli�meye ba�lar. Sultan Selahattin�in beklediği kervan çok gecikmi�tir, hazine bo�tur, ülke para sıkıntısı içindedir. Sitare, Sultan Selahattin�in kız karde�i, Nathan�dan yardım istemesini önerir. Bunun üzerine Sultan Selahattin, Nathan�ı huzuruna çağırır. Sultan Selahattin, acımasızlığıyla ünlü bir hükümdardır. Onu kendisinden para isteyeceğini dü�ünen Nathan da, huzura çıkarken tedirgindir. Müslüman bir hükümdar niye bir Musevi tüccarla görü�mek istesin? Sultan Selahattin, �Musevilik mi, Hıristiyanlık mı yoksa İslam mı, hangi din en iyisi? � sorusunu Nathan�a yöneltir. Nathan �a�ırır ve Sultan Selahattin�e bir öykü anlatır:
ÜÇ YÜZÜK!
�Uzak bir diyarda, çok değerli bir yüzük varmı�. Bu yüzük babadan oğula miras olarak geçermi�. Yüzüğün üzerindeki ta� bin bir rengi yansıtan, pırıl pırıl e�i benzeri olmayan bir yüzükmü�. Bir gün bu yüzüğü miras olarak bırakmak sırası üç oğlu olan bir babaya ula�mı�. Baba hasta yatağında çaresizlik içinde yüzüğü hangi oğluna bırakacağını dü�ünmekteymi�. Üç oğlunu da çok severmi� ve aralarında ayırım yapmak istemezmi�. Yüzüğün aynısından iki tane daha yaptırmaya karar vermi�. Bunları birbirinden ayırt etmek
44