✤
✤
✤
" OKUYUCUSUNA DİKEN GİBİ BATMAYAN,
ONU ACITMAYAN KARİKATÜR
ANLAMSIZDIR "
✤
FRANKFURT- Ömrünü çizgi, renk ve hicve adamı� ünlü bir çizer, yaz ba�ında sonsuzluğa göçtü. �Ele�tirisi olmayan, okuyucusuna diken gibi batmayan, onu acıtmayan, tahrik etmeyen karikatürün bence hiçbir anlamı yoktur� diyen Manfred Deix, aramızdan ayrıldı. Üzerine ilmler yapılan bir sanatçıydı. Bunlardan biri Rupert Hennig�in senaryosunu yazdığı, Deix�in graik denetimi altında Nils Engler�in de rejisini üstlendiği �Ta�ralı garson çırağı bir çocuğun ergenlik çağına eri�mesini� öyküleyen bir ilmdi. Avusturya�da çekilen ilk 3D ilmi özelliğine sahip bir çalı�maydı bu.
Ya�amı kitap ve ilmlere konu olan Manfred Deix, 22 �ubat 1949�da A�ağı Avusturya eyaletinin ba�kenti St. Pölten�de doğdu. Daha 11 ya�ında iken �A�ağı Avusturya Kilisesi Gazetesi�nde ilk çizgi romanını resimledi.
“ BEN BİR İNSAN DOSTUYUM”
Sanat hayatı boyunca ya�adığı çağı, toplumun ve siyasetin düzelmesi, doğru olması için, bu arzuyla ve kızgınlıkla hicvederek yorumladı. Karikatürlerini ve kendisini insanlık dü�manı, insanları a�ağılayan, küçük dü�ürüren biri olarak tanıtmak isteyenlere, tam aksine insanları sevdiğindan hatalarını, eksikliklerini hicvettiğini söylerdi dostlarına. Deix, ele�tirel yapıtları ile çağda� Avusturya�nın en önemli karikatüristi unvanını hak etmi� bir sanatçıdır.
Elbette �Deix Figuren – Deix�ın yarattığı çizgi kahramanları� deyiminin Avus-
Küçük burjuvaların büyük korkusu
Manfred Deix kadar küçük burjuva çevresini hicveden, bunları karikatürlerine konu eden, yaşadığımız dünyanın açmazlarını betimleyerek modern yaşamın derinliklerini görmemizi sağlayan bir bakış açısını ve bütün bunların toplum ruhunda yansımalarını görünür hale getirebilen çizer, gerçekten azdır.
Deix’ ın kuruluşunda katkıda bulunduğu, 2001 yılında Krems beldesinde açılışı yapılan karikatür müzesinde 250 eseri devamlı sergilenmektedir. Müzeye gidenler, Deix’ ın yarattığı çizgi kahramanları ile birlikte sergiyi dolaşmaktadır.
Deix’ ın vefatından sonra sanatı ve kişiliğiyle ilgili birçok yorum yapıldı.
Müze yöneticisi Gottfried Gunsauer:“ Öncelikle siyasi bir karikatürist idi, ama kesinlikle Avusturya’ nın en büyük sanatçılarından biridir.”
ÖVP( Österreichische Volkspartei) sağcı Avusturya Halk
Partisi Eyalet Başkanı Erwin Pröll:“ Toplum tarafından tanınmış ve benimsenmiş bir sanatçıydı Deix. Keskin bakışını, sivri kalemini arayacağız.”
SPÖ Viyana Kültür Sorumlusu, Andreas Mailath-Pokorny:“ Deix, Avusturya ruhunu sevgiyle aynı zamanda acımasızca yorumladı.”
Yoldaşı ve meslektaşı Helnwein’ ın, dostunun ölümü üzerine yaptığı açıklamadan:“ Michelangelo’ nun dediği gibi‘ en büyük sanat tanrısal mükemmelliğin ancak gölgesidir’. Bu bağlamda bakıldığında Deix, en acımasız deliller içeren yapıtları ile karşılarına çıkar. Yaratıcının eserlerinin hatalar, utançlar ve yanlış kesimlerle, şekillendirme ile dolu olduğunu gösterir bize. Dua etmeliyiz ki yaratıcı tür hataları yaptı. Yoksa mükemmelliyetçi bir yaratıcı, bize çok az gülme olanağı tanırdı. Deix’ a teşekkür borçluyuz. Onun sayesinde yaratılışın / yaratılmışların gülünç olabileceği, Tanrı’ nın da en büyük mizahçı olduğu gibi bir felsefi kavrama ulaştık.”
14