Piyasalarda karşılıksız
çek sıkıntısı
nkara Ticaret Odası (ATO) Boya
Satıcıları ve İmalatçıları Meslek
Komitesi üyeleri, karşılıksız çek
konusunda piyasalarda büyük bir sıkıntı
yaşandığını belirterek, cezai yaptırımların artırılmasını istediler.
A
Boya Satıcıları ve İmalatçıları Meslek
Komitesi Başkanı Ali Yılık, Komite Üyeleri
Gürsel Baran, Mustafa Deryal, Ahmet
Cihangir, Hayvansal Üretim Meslek
Komitesi Üyesi Ülkü Karakuş ile Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Meslek Komitesi Üyesi Alaattin Doğan, çek ve senet
konusunda piyasalarda yaşanan sıkıntıları iletmek üzere Maliye Bakanlığı Gelir
Politikaları Genel Müdürlüğü’nü ziyaret
etti.
Boya Satıcıları ve İmalatçıları Meslek Komitesi Üyesi Mustafa Deryal, karşılıksız
çekte hapis cezasının kaldırılmasından
sonra çeklerin geri dönme oranında ciddi bir artış yaşandığını söyledi. Karşılıksız
çekle ilgili yaptırımların azalmasının getirdiği sıkıntılar nedeniyle boyacılık sektöründe senet kullanımının yüzde 50’ye
ulaştığını anlatan Deryal, senetlerle ilgili
de sorunlar yaşandığını belirterek, “Senet protesto olduğu zaman yaptırımı
yok. Senedi protesto olan kişi ticari hayatına devam ediyor. Bu kişilere mal satanlar çok ciddi sıkıntılar yaşıyor” dedi.
22 | atobülten | mayıs 2016 |
İflas Erteleme Yasası’nın da istismar edildiğini söyleyen Deryal, muhasebecilerin
gazetelere “İflas ertelemeye göre bilanço hazırlanır” şeklinde ilanlar verdiklerini
hatırlattı. Deryal, iflas ertelemeden yararlanarak durumunu düzelten işletmelerin oranının sadece yüzde 2 olduğunu,
geriye kalan işletmelerin battığını sözlerine ekledi.
Komite Üyesi Gürsel Baran da çok zor
günler geçirdiklerini belirterek, “Uzun
yıllardan beri hiç bu kadar sıkıntılı olduğumuz vaki değil. Biz artık ticaret yapmıyoruz, birer risk analiz uzmanı olduk.
‘İşimi nasıl geliştiririm, nasıl yatırım yaparım?’ diye düşüneceğimize ‘Mal verdiğim insan öder mi, ödemez mi?’ günümüzün yarısı bunu incelemekle geçiyor” dedi. Senet konusuna da değinen
Baran, bakkallardan bile senet alınabildiğini belirterek, “Senedi edinmek bu kadar kolay olmamalı. Senetler banka
onaylı olsun” diye konuştu.
Komite Başkanı Ali Yılık ise dönen çeklerin KDV’sini ödemek zorunda kaldıklarını belirterek, “Kazanmadığım, tahsil
edemediğim batmış bir paranın KDV’sini ödüyorum” dedi.
Karşılıksız çeke ceza gelsin
Hayvansal Üretim Meslek Komitesi Üyesi
ve Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Genel
Başkanı Ülkü Karakuş ise ekonomide
ödemelerden kaynaklanan bir sıkışıklık
yaşandığını söyledi. Karşılıksız çekte hapis cezası uygulamasının 2011 yılının
sonunda kaldırıldığını hatırlatan Karakuş, “Hapis cezası çok caydırıcı bir yöntemdi. Karşılıksız çek oranı yüzde 2,8’e
kadar düşmüştü” dedi. Karakuş, 2011
yılı sonunda 580 bin olan karşılıksız çek
sayısının 2015 yılı sonunda 775 bine,
karşılıksız çek tutarının ise 11 milyar 513
milyon TL’den 27 milyar 287 milyon
TL’ye çıktığını hatırlattı. Artış oranının
karşılıksız çek sayısında yüzde 30, karşılıksız çek tutarında yüzde 137 olduğunu
belirten Karakuş, “Rakamlar daha kötüye gittiğimizi gösteriyor. Bu olumsuzluğun giderilmesi için çekte cezanın geri
gelmesi lazım” diye konuştu. Vadeli satış yapan tüccarların küçük ve orta ölçekli işletmelere mal satmaktan kaçındığını bildiren Karakuş, “Bu sistem küçük
ve orta ölçekli işletmelerin aleyhine işliyor. Özel sektörde şu anda dışarıdan görüldüğü gibi bir bahar havası yok. Bütün
sektörlerde ciddi bir sıkışıklık yaşanıyor.
Çekte ceza uygulaması gelmezse bu sıkışıklık devam edecek” diye konuştu.
Kare kodlu çek uygulamasının sorunu
çözmediğini kaydeden Karakuş, suistimal edilen iflas erteleme sisteminin de
sorgulanması gerektiğini söyledi.
Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel
Müdür Yardımcısı Mehmet Bahattin
Akçay, çek konusundaki sıkıntıları üst
makamlara ileteceğini belirterek, konuyu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile yapılan ortak toplantılarda da dile getireceklerini ifade etti.