Armenians Of The World Armenian Cinematographers Of The World | Page 22

01
ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ
WILLIAM SAROYAN
ԱՄՆ
USA
ԱՇԽԱՐՀԻ ՀԱՅ ԿԻՆՈԳՈՐԾԻՉՆԵՐԸ
ARMENIAN CINEMATOGRAPHERS OF THE WORLD
ժամանակը» պիեսը, որի համար այն արժանացավ Նյու
Յորքի քննադատների և Պուլիցերյան մրցանակների.
սա առաջին աշխատանքն էր, որ արժանացավ
միաժամանակ երկուսին էլ: Բայց Սարոյանը վերջինից
հրաժարվեց՝ պատճառաբանելով. «Առևտուրը իրա-
վունք չունի հովանավորելու արվեստը»:
22
«Կյանքիդ ժամանակին» հաջորդեցին մի շարք
բրոդվեյյան ներկայացումներ՝ «Սիրո հին քաղցր երգը»
(1940 թ.), «Գեղեցիկ մարդիկ» (1941 թ.), «Վաղը՝ վաղ
առավոտյան», «Խոսիր քեզ հետ» (1942 թ. ) և այլն... 1941 թ.
նա սկսեց Բելասկոյում՝ սեփական՝ Սարոյանի թատրոնի
հիմնադրման աշխատանքները: 1941 թ. նա փոքր-ինչ
դադար է առել իր թատերական գործունեությունից,
քանի որ ձեռնամուխ է եղել Հոլիվուդում ֆիլմի սցենարի
ստեղծմանը, որը «Մարդկային կատակերգությունն» էր:
Նա վաճառեց սցենարը հանրահայտ Էմ. Ջի. Էմ-ին՝(MGM)
60 հազար դոլարով, սակայն հետագայում, երբ մերժվեց
Սարոյանի` ֆիլմի ռեժիսորն ու պրոդյուսերը լինելու
պահանջը , նա առաջարկեց ավելի բարձր արժեքով
հետ գնել սցենարը: Ստուդիան հրաժարվեց այդ
գործարքից: Միկի Ռունիի գլխավոր դերակատարմամբ
այս ֆիլմն իսկապես հիթ դարձավ, սակայն Սարոյանը
այնքան էլ չհավանեց կինոնկարը: Նա սցենարը վերածեց
վեպի, որն էլ դարձավ նրա ամենամեծ հաջողություն
ունեցած գիրքը: 36 տարեկանում «Մարդկային
կատակերգություն» կինոնկարի սցենարի համար նա
արժանացավ ամերիկյան կինոակադեմիայի Օսկար
մրցանակին:
23
The marriage and World War II now intervened. In Octo-
ber 1942, he allowed himself to be drafted into the army,
despite his pacifist views, and early in the following year, he
married Carol Marcus, a young society girl and a friend of
Oona O’Neill (who was to marry Charlie Chaplin). After the
birth of their son Aram, Saroyan was posted to England. In
London in 1944 he was allowed time off to write a novel to
promote Anglo-American relations. Finally discharged in
September 1945 he later said that he had fought the army
for three years and won.
The late nineteen forties were to be very difficult years
for William Saroyan. He had lovingly dedicated a 1944 col-
lection of short stories, “Dear Baby”, to his wife, but after
the birth of daughter Lucy in 1946, the marriage began to
fail. At the same time, his literary career went into steep
decline. He had already ceased offering plays to Broad-
way producers because of his intense dissatisfactions with
the system, where the only priority was given to money,
and the critics disliked “Wesley Jackson” when it finally ap-
peared in 1947. Fashions had changed, hastened by the im-
pact of the way, and Saroyan was suddenly almost old hat.
The marriage of Saroyan and Carol Marcus was not
peaceful, after six years of life, the couple divorced and
married again a year later. The second marriage also
took place at the Armenian Church, but soon afterwards,
they divorced. Saroyan’s literary career began to fade
away as well.
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկզբին նա
ամուսնանում է երիտասարդ Քերոլ Մարկուսի հետ, որը
դերասանուհի էր և Չառլի Չապլինի կնոջ Ունա Օ’Նիլի
ընկերուհին: 1942 թ. հոկտեմբերին նրան զորակոչում
են բանակ: Սարոյանին որդու՝ Արամի ծնվելուց հետո
ուղարկում են Անգլիա: 1944 թ. նա ժամանակ է գտնում և
մի վեպ գրում անգլո-ամերիկյան հարաբերությունների
մասին:
1945 թ. սեպտեմբերին նրան զորացրում են,
հետագայում նա ասել է, որ երեք տարի կռվել է բանակի
դեմ ու հաղթել:
1940 ական թթ. ավարտը բավականին բարդ ժամա-
նակշրջան էր Սարոյանի համար: 1944 թ. գրում է «Սիրելի
փոքրիկ» խորագրով պատմվածաշարը, որը նվիրվել էր
կնոջը: Սակայն 1946 թ. նրանց դուստր Լյուսիի ծնվելուց
հետո ամուսնությունը սկսում է անկում ապրել: Միևնույն
ժամանակ ճգնաժամային բարդ իրավիճակ է սկսվում
նաև Սարոյանի գրական ստեղծագործական կյանքում:
Նա սկսել էր Բրոդվեյի պրոդյուսերներին պիեսներ
չառաջարկել, քանի որ ամբողջովին հիասթափված
էր գրական այդպիսի միջավայրից, որտեղ առաջ-
նահերթությունը տրվում էր միայն փողին: 1947 թ. նա
ներկայացնում է իր «Ուեսլի Ջեքսոնը», որը սակայն
մերժվում է քննադատներից: Կարծես նորաձևությունը
ակնթարթորեն փոխվել էր, և այժմ Սարոյանը նման էր
հին ու նորաձևությունից դուրս եկած գլխարկի:
In 1949 he felt sufficiently aggrieved to walk out and leave
immediately for Europe.
In Paris, in a mood of despair, he wrote “The Assyrian.”
Soon afterwards he had a surprising worldwide hit in
collaboration with Ross Bagdasarian with a pop song,
‘C’mon-a My House,’ sung by Rosemary Clooney. Saroyan
probably never recovered fully from the psychic blows of
his unhappy marriage and the three wasted years in the
army, but at Malibu in the fifties, he regained his soul suf-
ficiently to arrest the alarming decline of his literary for-
tunes.
In 1952 he published “The Bicycle Rider in Beverly Hills”, the
first of his several book-length experiments in autobio-
graphy. This book was followed by a warm-hearted novel
of the theatre, written for his daughter “Mama, I Love You”
(1956); and a book for his son, “Papa, You’re Crazy” (1957).
He had another play on Broadway, “The Cave Dwellers”,
in 1957. In that period he return to the world of cinema and
there were a number of television productions and ad-
aptations of his works. Meantime he was publishing short
stories and articles in a wide variety of magazines and
newspapers. He left Malibu in 1958 and headed for Europe,
with no clear plan, only the vague thought that he would
buy a vineyard and perhaps even forget about writing. His
typewriter stayed in its case for a period. However, gam-