Armenians Of The World Armenian Cinematographers Of The World | Page 20

01
ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ
WILLIAM SAROYAN
ԱՄՆ
USA
Նա սկսում է ճամփորդել: Նրա ճանապարհորդութ-
յունները դեպի Լոնդոն,Էդինբուրգ, Փարիզ, Վիեննա ու
Մոսկվա, նաև Խորհրդային Հայաստան՝ Երևան, մեծ
ազդեցություն թողեցին երիտասարդ Վիլ յամի վրա:
Սակայն նրան չի հաջողվում լինել ծնողների հայրենի
քաղաքում՝ Բիթլիսում:
Սարոյանն իր ստեղծագործություններում ընդդիմա-
ցել է ազգայնական գաղափարներին և ջերմ զգաց-
մունքայնությամբ է արտահայտվել Խորհրդային Հա-
յաստանի հանդեպ: Այդ հակասությունը լավագույն
կերպով արտացոլվել է նրա «Անդրանիկ Հայաստանի»
կարճ պատմվածքում: Մոսկվայում Սարոյանը հան-
դիպում է Եղիշե Չարենցին, որը խոստանում է հար-
ցազրույց կազմակերպել ռուս մեծ գրող Մաքսիմ Գորկու
հետ, թեև այդ առաջարկը հետագայում մերժվում է`
20
ԱՇԽԱՐՀԻ ՀԱՅ ԿԻՆՈԳՈՐԾԻՉՆԵՐԸ
ARMENIAN CINEMATOGRAPHERS OF THE WORLD
the Saroyan voice always clearly in evidence, these early
stories established his reputation, as a writer with stay-
ing power, and provided the foundation for the rest of his
career.
In fact, his most successful early collection was “My Name
Is Aram” (1940), a poetic representation of the Armenians
of his hometown in the days of his boyhood. Having known
the conditions himself from an early age, he did not see the
situation as greatly abnormal and this, in combination with
youthful exuberance and the strong poetic streak always
present in his work, helped lift his stories of the Depression
well above the level of mere realism or mere criticism of
wealth and privilege.
Saroyan’s career as a playwright began with “My Heart’s
Սարոյանի քաղաքական հայացքների պատճառով:
Մինչև նահանգներ վերադառնալը, նա մեկնում է
Ֆինլանդիա, այցելում կոմպոզիտոր Յան Սիբելիուսին:
Ընկճախտի շարունակական ֆոնին ծնվեցին նոր
կարճ պատմվածքներ՝ «Ելք ու մուտք» (1936 թ.), «Երեք
անգամ երեք» (1936 թ.), «Փոքրիկ երեխաներ» (1937 թ.),
«Թրեյսի վագրը» (1951 թ.), «Խաղաղություն», «Հրաշալի
է» և այլն: Տարբեր տրամադրություններով և զանազան
ոճերով գրված ստեղծագործություններում ակնհայտ
էր սարոյանական դրոշմը, որը հիմք դարձավ նրա
հետագա ստեղծագործական ուղին կերտելու համար:
Նրա վաղ շրջանի ամենահաջողված աշխատանք-
ներից է «Իմ անունն է Արամ» (1940թ.) պատմվածքների
ժողովածուն, որտեղ բանաստեղծական լույսի ներքո նա
ներկայացնում է իր մանկության տարիները՝ հայերով
շրջապատված հայրենի քաղաքում: Դեռևս վաղ տարի-
քից ապրելով դժվարին պայմաններում, նա արտասո-
վոր ոչինչ չէր ավելացնում իր պատմություններին,
դրանք համեմված էին երիտասարդական ավ յունով
ու բանաստեղծական ձիրքով և օգնում էին նրան այդ
տխուր պատմություններն ավելի բարձր մակարդակի
հասցնել, քան սովորական ռեալիզմն է:
Սարոյանը, որպես դրամատուրգ, սկսել է ստեղ-
ծագործել 1939 թ.։ Առաջին պիեսը «Իմ սիրտը լեռներում է»
դրաման էր: Ներկայացումը մեծ հաջողություն ունեցավ,
գլխավորը, այն դուր եկավ Ջորջ Ժան Նաթանին, և
թատերական այս հաջողությանը հաջորդեց «Կյանքիդ
21
in the Highlands” in 1939. The play was well received, most
importantly by George Jean Nathan, and was swiftly fol-
lowed by his greatest theatrical success, “The Time of Your
Life” (1939). The latter earned the New York Drama Critics’
Circle Award and the Pulitzer Prize (it was the first play to
win both), though Saroyan refused the Pulitzer Prize be-
cause of his strong feelings about commerce patronizing
the arts.
“The Time of Your Life” was followed by a series of Broad-
way productions: “Love’s Old Sweet Song” (1940), “The
Beautiful People” (1941), “Across the Board on Tomorrow
Morning” and “Talking to You” (1942) etc.); in 1941 he estab-
lished a Saroyan Theatre at the Belasco. In late 1941, he took
time off from his theatre activities to write a film scenario
in Hollywood, “The Human Comedy.” He sold the script to
M.G.M. American Media Company for sixty thousand dol-
lars, but then offered to buy it back for a larger sum when
his demand to personally produce and direct the film was
declined.
The Company declined the offer: the film, starring Mickey
Rooney, was a hit, but was hardly to Saroyan’s liking. He
turned the script into a novel, which became his most suc-
cessful book.
At the age of 36, he won the American Film Academy’s
Award (Oscars) for the Screenplay for the “Human Comedy.”