M
ens hoor soms die stelling dat boere nie
aftree nie en gevolglik ook nie vir
aftrede voorsiening hoef te maak nie.
Maar is dit waar? Boere se
omstandighede is nie dieselfde nie, en daarom moet
elke boer sy eie omstandighede in ag neem om oor die
geldigheid van hierdie stelling te besin.
As ’n boer nie kinders het wat sy boerdery een of ander
tyd gaan oorneem nie, sal hy heel waarskynlik besef
dat sy gesondheid en/of afnemende lewenskrag hom
iewers in die toekoms gaan noop om op te hou boer.
Wat dan? Verhuur of verkoop hy sy plaas? Sal die huur
of verkoopprys genoeg wees om in sy finansiële
behoeftes te voorsien? Sê nou daar is nie ’n huurder of
koper op die tydstip wat die boer gedwing word om af
te tree nie?
Die boer het dalk ’n kind(ers) wat die boerdery by hom
gaan oorneem. In so ’n geval is dit belangrik dat die
wyse waarop hierdie oorname plaasvind, behoorlik
deurdink word. Verkoop die boer sy plaas aan die kind
(ers)? Indien meer as een kind betrokke is, op wie se
naam word die plaas oorgedra? Watter
belastingimplikasies het hierdie transaksie? Hoe gaan
die transaksie gefinansier word? Dalk word die grond
nie verkoop nie, maar neem die kind(ers) net die
boerdery oor. Hoe werk die vergoeding aan die boer
dan? Is daar ’n behoorlike kontrak tussen die boer en
sy kind(ers)? Wat is die finansiële implikasies van
hierdie transaksie? Sal die inkomste uit die plaas
genoeg wees vir die boer, sy kind(ers) en hulle gesin
(ne)?
Adv. Kobus Engelbrecht
Sanlam Besigheidsmark
Uit bogenoemde vrae is dit duidelik dat aftrede en
opvolgbeplanning nie iets is wat kort voor die beplande
aftrede gou-gou afgehandel kan word nie. Dit moet
lank voor die tyd beplan word. Op dié wyse word
verseker dat die regte strukture opgerig word, die
nuwe boer toegerus word met die regte vaardighede
en dat daar genoeg fondse beskikbaar is om aan die
afgetrede boer ’n inkomste tydens sy aftrede te verskaf.
Die toekoms in onseker. Huurders en kopers by aftrede,
of finansiering vir die boer se kinders om die plaas te
koop, is dalk nie beskikbaar nie. Boere kan hierdie
onsekerhede vermy deur so vroeg as moontlik vir hulle
spesifieke omstandighede te begin beplan en dan
daardie planne in werking te stel.
As ’n mens in ag neem dat die oordrag van die
boerdery van een geslag na die volgende verreikende
gevolge vir die hele familie inhou, is dit ’n
aangeleentheid wat met groot sorg aangepak moet
word. Heel moontlik beskik die boer en sy familie nie
oor die kundigheid om alle vrae te beantwoord nie.
Raadpleeg gerus kundige mense, maar onthou – dis jou
rykdom en jou familie se toekoms wat hier ter sprake
is, en daarom rus die finale verantwoordelikheid op
jou.
Telefoon: 0860100539
Epos: [email protected]
Web:www.sanlamsme.co.za