'Het thuiszittersprobleem is sociaal geconstrueerd.
Het kan derhalve ook sociaal worden opgelost!'
Wij zien ook dat oorzaken van mogelijke gedragsproblemen of onderpresteren bij kinderen niet worden herkend of echt worden onderzocht.
● Scholen komen hun zorgplicht niet altijd na, waardoor het vinden van een andere passende school terug bij de ouders wordt gelegd.
● Er bestaat een tendens om het probleem niet echt aan te pakken, maar er omheen te organiseren of het zelfs onzichtbaar te maken. Het lijkt erop alsof de problematiek waarmee men geconfronteerd wordt als te complex wordt ervaren. Het ontbreekt niet zelden aan kennis, maar dat kan in relatie tot ouders én de samenleving moeilijk worden toegegeven. Er bestaat ook angst bij de scholen voor mogelijk slechte school prestatiecijfers, indien men kinderen moet bedienen die buiten de reguliere gewenningspatronen vallen.
● Wij zien ook dat complexe thuiszit casussen liever worden doorgeschoven naar de volgende in de keten. De leerplichtwet biedt mogelijkheden aan leerplichtambtenaren om snel te sanctioneren. Dit biedt in feite scholen ook de gelegenheid om het probleem van een dreigende schooluitval te verleggen. Dit verleg-mechanisme is een belangrijke veroorzaker van het ontstaan van negatieve spiralen en het escaleren van casussen van thuiszitters. ‘Handelingsverlegen zijn’ is een te gemakkelijke escape!
● Ouders krijgen door dat verlegmechanisme achtereenvolgens te maken met steeds andere professionals en daarachter beroepsgroepen, die ieder branche- en organisatie specifieke normatief professionele invulling geven en zich beroepen op dienovereenkomstige kennisdomeinen. Zou er een relatie kunnen bestaan tussen betere ketenafspraken op organisatieniveau en het makkelijker kunnen doorverwijzen van onopgeloste casussen?
● Ouders spelen vaak een ‘uitwedstrijd’. Zij komen bij school op bezoek of worden ontboden bij het SWV. En wanneer de leerplichtambtenaar op bezoek komt, voelt het vaak als een inbreuk op de veiligheid in eigen huis.
● Ouders krijgen soms leerplicht-verzuimboetes, een VT-melding of nog erger een OTS opgelegd, zelfs als de grondslag daartoe niet onafhankelijk is getoetst en is vastgesteld. Ook het juridisch handhavingskader functioneert conform de eigen logica. Dit resulteert uiteraard in extra ballast op de schouders van de ouders, die daar - naast een dreigende schooluitval of een reeds thuiszittend kind - ook nog eens mee moeten leren omgaan.
● Er zijn kinderen die bijvoorbeeld zes jaar lang geen educatief traject kunnen volgen. Wie is daar expliciet mee akkoord gegaan?
Nou is bovenstaande schets een optelsom van vele negatieve aspecten die in casussen kunnen voorkomen. Soms wordt voortijdig schoolverlaten adequaat voorkomen en wordt een thuiszitterscasus ook echt wel opgelost. Het grote aantal thuiszitters geeft evenwel aan dat er nog veel werk te verzetten is. Tot echte oplossingen komt men niet door de onderliggende problemen onbespreekbaar te houden. Tot echte oplossingen komt men ook niet door nationale thuiszitterspacten, lokale G4-pacten en ketenafstemming te organiseren.
‘Echte oplossingen komen voort uit heroverwegingen van het normale'
15
Katern