● Heel belangrijk is dat Stimulanz hiermee het
voor elkaar heeft gekregen om een
breekijzer te ontwikkelen/ te organiseren
waarmee zij het complexe veld van het
sociale domein nieuwe mogelijkheden tot
handelen biedt.
● Stimulanz geeft met dit instrument een
mogelijkheid om naast het algemeen belang
tegelijkertijd ook casusgericht te kijken.
● De Omgekeerde Toets biedt hiermee tevens
en allereerst ook een reflectiemechanisme
voor het handelen van professionals.
● Het instrument faciliteert daarmee ten
tweede een kans om te reflecteren op het
eigen werkveld.
● Tot slot biedt De Omgekeerde Toets kansen
tot ontkokering en integraal werken. Vaak
sluiten wetten die consequenties hebben
voor één casus niet naadloos op elkaar aan,
ondanks de intentie van deze wetten.
Kritisch kijken
at als we nu kritisch naar De
Omgekeerde Toets gaan kijken? De
Omgekeerde Toets geeft een kans om bij complexe casussen in het sociaal domein andere paden te bewandelen, maar bedient zich daarbij wel vooral vanuit één ethisch kader (ethische stroming). Dat is belangrijk omdat de ethiek ons meer zienswijzen biedt om tot ‘juiste’ (goede) beslissingen te komen. We kunnen ons bijvoorbeeld afvragen of het vooral gaat om de te maken kosten voor de samenleving, of dienen misschien ook andere aspecten - die kunnen leiden naar een oplossing van casussen - centraal te staan? Natuurlijk hebben we voordeel bij een maatschappelijk systeem waarbij een besluit maximaal bijdraagt aan het algemeen nut, maar zijn mensen (en dus ook kinderen) daarmee ook altijd geholpen?
Het complexe veld waarin thuiszitters ongewild zitten
aar zijn we ook al weer naar op zoek?
Een benaderingswijze die het
algemeen nut centraal stelt én 20.0005 individuele kinderen helpt (v.v.). In deze zoekvraag herkennen we zaken die terugkomen in wat we net hebben beschreven. Dit maakt in de eerste plaats dat we ons de vraag moeten stellen of het momentum dat de Omgekeerde Toets in het gemeentelijk sociaal domein bewerkstelligt ook een opening biedt voor thuiszitters? Ten tweede welke hefboom principes die dit instrument toepast kansen bieden voor een oplossingsgericht passend script?
Hiervoor moeten we eerst nog de opmerking maken dat de situatie waar veel van de thuiszitters in zitten bijzonder complex is. De term complex verwijst hierbij voor ons naar het theoretische begrip complexiteit. Het gaat daarbij om (organisatorische) systemen waarbij zeer veel mechanismen tezamen de uitkomst van processen bepalen, zo veel dat deze uitkomsten eigenlijk niet via eenvoudige modellen te vinden en te voorspellen zijn. Dat we bij thuiszitters kunnen spreken over complexiteit wordt bevestigd door het beeld dat ondanks vele waarborgen voor het onderwijs de zorgbreedte onvoldoende tot gelding kan worden gemaakt voor alle leerlingen. Als we kijken naar het onderwijskundig systeem en al haar werkende onderdelen (professionals, regels, waarborgen, etc.) dan is het geen simpele kwestie van oorzaak en gevolg dat er thuiszitters ontstaan: thuiszitters ontstaan door onverwachte bij-effecten. Hierdoor kan het voorkomen dat er handelingsverlegenheid bij scholen ontstaat en dat er ondanks verschillende betrokken professionals nog steeds (voortijdig) uitvallers en thuiszitters bij komen.
28
4 Het utilitarisme is een ethische stroming die de morele waarde van een handeling afmeet aan de kwantitatieve bijdrage die deze handeling levert aan het algemeen nut. Hierbij wordt onder algemeen nut het welzijn en geluk van alle mensen verstaan. Dit houdt grofweg in dat het individueel belang soms verworpen moet worden omdat de keuze minder baat heeft voor het algemeen belang dan bij een andere keuze het geval is.
De schrijvers zijn van mening dat dit ethisch principe niet voldoende is om een inclusieve samenleving te kunnen waarborgen.
5 Het door ons gebruikte getal van 20.000 thuiszittende leerplichtige kinderen is wellicht groter dan het officieel gehanteerde aantal. Zie voor uitleg over getallen deze link
W
W