Αποκριών, Σαρακοστής και Πάσχα) αλλά και αυθόρμητα γλέντια σε καφενεία,
γίνονται πλέον σπάνια, γιατί απλά δεν υπάρχουν άνθρωποι για να
συσταθούν παρέες γλεντιστών.
•
Ο δεύτερος κίνδυνος, εν πολλοίς απόρροια της δημογραφικής αλλαγής στα
χωριά της Καρπάθου, συνίσταται στην υποβάθμιση του καθιστού γλεντιού,
της διαλογικής, δηλαδή, φάσης του γλεντιού, που αποτελεί και τον πυρήνα
του, «το πνευματικό και το συναισθηματικό κομμάτι του», με τα λόγια ενός
γλεντιστή. Για να υπάρξει, το καθιστό γλέντι προϋποθέτει την ύπαρξη
κοινότητας γλεντιστών, που πρέπει να γνωρίζονται μεταξύ τους (ως
συγχωριανοί αλλά και κάποιοι ‘ξένοι’ γλεντιστές από άλλα χωριά που ξέρουν
να τραγουδούν και συνδέονται με την ομάδα). Η αθρόα μετανάστευση και η
αστικοποίηση που υπέστησαν ιδιαίτερα τα Κάτω Χωριά της Καρπάθου,
οδήγησαν στο φαινόμενο γαμήλιων γλεντιών και πανηγυριών, ιδιαίτερα κατά
τους θερινούς μήνες, με μεγάλη πολυκοσμία. Σε τέτοια περιβάλλοντα το
καθιστό γλέντι δεν μπορεί να διεξαχθεί λόγω της φασαρίας που δεν επιτρέπει
τον διάλογο με μαντινάδες, αλλά και λόγω των διαφορετικών ψυχαγωγικών
επιδιώξεων του συρρέοντος πλήθους που συνήθως στρέφεται προς τον
χορό, εξυπηρετούμενο από τις ντόπιες ή επείσακτες ορχήστρες. Έτσι, το
‘καρπάθικο γλέντι’ χωρίς την ‘καθιστή’ του φάση καταλήγει να είναι πλέον ένα
μεμονωμένο μουσικοχορευτικό γεγονός (τμήμα του μουσικοχορευτικού
γαμήλιου προγράμματος), κατά το οποίο παίζονται και χορεύονται ο κάτω
χορός με κάποιες μαντινάδες από την ορχήστρα, ο πάνω χορός και η
σούστα. Τα όργανα πλέον που συνηθίζονται είναι λύρα, μπουζούκι,
synthesizer και drums, ενώ αρκετά συχνά υπάρχει πρόγραμμα από djs. Οι
γλεντιστές, κυρίως μεγαλύτεροι σε ηλικία άντρες αλλά και νέοι που αγαπούν
το διαλογικό γλέντι και θέλουν να μυηθούν σε αυτό, καταφεύγουν σε καφενεία
όπου γίνεται καθιστό γλέντι. Καθιστό γλέντι επίσης διεξάγεται στο σπίτι του
γαμπρού και της νύφης πριν πάνε στην εκκλησία. Αλλά και στα πανηγύρια
στα Κάτω Χωριά, μετά τον χορό στο πέργερο της εκκλησίας, συχνά ομάδες
γλεντιστών επισκέπτονται τα γειτονικά σπίτια και στήνουν καθιστό γλέντι σε
αυτά. Το φαινόμενο της διάσπασης του πρώην ενιαίου καρπάθικου γλεντιού
απασχολεί τις κοινότητες και τους συλλόγους των Καρπαθίων, οι οποίοι
προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν με μαθήματα όπου τα παιδιά και οι νέοι
εισάγονται στους σκοπούς, στη δημιουργία μαντινάδων, στο τραγούδι και
στο χορό, αλλά και στην έννοια και στην τάξη του καθιστού γλεντιού ώστε να
48