18.KONKURS_2023 | Page 6

Olga Boznańska to impresjonistyczna malarka . Jej ulubionym tematem były portrety psychologiczne , martwe natury , a w szczególności kwiaty . W pracy Dziewczynka z chryzantemami ( 1894 r .) przedstawia rudowłosą dziewczynkę , w szarej sukience , która rzuca cień na tło szarej ściany i trzymającej w rękach białe chryzantemy . Nieprzypadkowa jest tu chryzantema - kwiat przeznaczony na groby , i ich biel - symbolizuje czystość i niewinność . Tym , co przykuwa uwagę , jest jej twarz , a przede wszystkim ciemne oczy świdrująco wpatrzone wprost w widza . Maluje się w nich pewne onieśmielenie , niepewność , a może nawet strach 5 . Jak pisał Edward Trojanowski : Ten ogólny , szary , nieco przymglony ton , na który składa się cała gama kolorowych płatków , tak dobrze licuje z szarym tłem ludzkiego istnienia na ziemi 6 . Z kolei w innej olejnej pracy pt . Róże ( 1907 r .) przedstawiła je w sposób niezwykle subtelny i ulotny ... gdy traciły już jędrność , zaczynały delikatnie pochylać się ku dołowi i opadały z nich pierwsze płatki . Artystkę fascynował spektakl przemijania , powolna przemiana kwiatów , ich utrata majestatu 7 .
Nie sposób pominąć dzieła Vincenta van Gogha Słoneczniki ( 1888 r .). Z czterech obrazów przedstawiających słoneczniki , tylko dwa artysta uznał za dobre na tyle , by je podpisać . ... Różnicując sposób kładzenia farby i grubość warstwy malarskiej , artyście udało się wydobyć wszystkie niuanse barwne . Z jednolitym tłem i płaszczyznowo potraktowanym wazonem skontrastował wibrujący kolorami bukiet kwiatów 8 .
Andy Warhol , jeden z głównych przedstawicieli pop-artu , na wystawę w Paryżu wybrał serię prac z kwiatami . Pomyślał , ... że Francuzi powinni lubić kwiaty , ze względu na Renoira na przykład ". Wówczas ... odkrył to zdjęcie w atlasie botanicznym " 9 i bez wcześniejszego pozwolenia autorki wykorzystał tę fotografię i ją przetworzył ( później miał za to proces ). W banalnym temacie , jakim zdawałyby się kwiaty , Warhol dostrzega problem o wiele głębszy , aniżeli tylko ładne , kolorowe popkulturowe kwiatki . Poprzez zestawienie negatywu ( z którego dopiero ma powstać obraz ) z namalowanymi płaskimi kwiatami , artysta dostrzega problem życia i śmierci , stwarzania , stawania się , umierania i powstawania na nowo , tak jakby proces życia naprawdę nigdy się nie kończył .
Amerykańska malarka Georgia O ’ Keeffe malowała kwiaty . Choć ... artystkę niezwykle oburzały seksualne konotacje , przypisywane jej obrazom , ... twórczość tej malarki jest niepowtarzalną wizją , w której dokonano przełożenia skomplikowanych naturalnych kształtów na język prostych form . Jej obrazy pokazują nam poezję natury i piękno geometrii , wskazują nowe możliwości widzenia otaczającego nas świata 10 , a równocześnie wnikają w głąb natury i sięgają jej istoty .
Zbudowany w latach 60 . XX w . Pałac królewski w Fez w Maroku stanowi przykład ( tak jak wcześniejsza sztuka islamska ) połączenia natury , wielkiego kunsztu geometrii i inżynierii budowlanej człowieka w jedną całość .
Fenomenem na skalę światową , a na pewno Polski , jest miejscowość Zalipie - niewielka wieś znajdująca się w województwie podkarpackim . Nie tylko wnętrza , ale i elewacje budynków , przedmioty codziennego użytku , ubrania , urządzenia będącew budynkach i dookoła nich , są dosłownie ukwiecone . W żadnych z przytoczonych powyżej przykładów nie jest tak widoczne całościowe , a zarazem tak naturalne umiłowanie natury , a w szczególności kwiatów .
Produktem , który zyskał światowy rozgłos jest Bolesławiecka ceramika produkowana w miejscowości Bolesławiec na Dolnym Śląsku . Jako rękodzieło , wytwarzana od XIX w . po dzień dzisiejszy , utrzymała swój charakter . Każdy produkt malowany jest ręcznie i stemplowany , dzięki czemu jest unikalny i niepowtarzalny . To doskonały dowód połączenia oraz wykorzystania tradycji i biznesu , przy jednoczesnym zamiłowaniu do natury .
Natalia Rybka w pracy Siewca ziaren zmian . Opłakiwanie zmarłego Chrystusa wg Andrea Mantegny ( 2018 r .) postać Chrystusa otulają trawy , z której wyrastają kwiaty . Poza kształtem figury kwiatów nie ma . ... zarówno rzeczywistość , jak i sam człowiek wzajemnie rezonują i pozostawiają ślad w danej przestrzeni , miejscu . Ontologiczny wymiar istoty skłania do stawiania pytań o nieprzedmiotowość jednostki , a raczej o jej duchowy przymiot , jej wewnętrzną konstrukcję , jej stwarzanie . W przedstawieniu i złożoności natury artystka doszukuje się cech Boga osobowego , w którym stara się zakorzenić i przez jego poznawanie chce się do Niego upodobnić 11 .
A w dzisiejszym świecie , pod płaszczykiem " ekologizmu ", niszczy się naturalny proces ekosystemu , wmawiając nam , że zwierzęta szkodzą przyrodzie , a rośliny naturalne zastępują stworzonymi genetycznie . Stosuje się nawozy chemiczne , zamiast naturalnych , co niszczy i zatruwa naturę i nas . Również i kwiaty podlegają różnym sztucznym , chemicznym transformacjom . Poprzez nadmierną ingerencję człowieka w naturę , zakłócamy naturalny , od milionów lat trwający proces , którym rządzi przyroda , stwarzając sztuczny świat , może i piękniejszy , ale na pewno nie zdrowszy . Kwiaty są tylko częścią całego ekosystemu , ale jakże cudną i ulotną .
Podobnie i sztuka , od początku jej powstawania , jest przykładem umiłowania natury jako nierozerwalnej całości przyrody , jej bogactwa , obfitości roślin i ich urody . Uznanie dla Kwiatu , jako głównego tematu , znalazło wyraz w wielu dziełach artystów na przestrzeni nurtów , stylów i prądów sztuki . Kwiat stał się nie tylko rejestracją tego co piękne , nie tylko tematem podkreślającym jego wagę . Poprzez przypisywanie mu określonej symboliki , nie tylko stanowił element dekoracyjny stosowany we wzornictwi i ornamentyce , nie tylko był miejscem , wnętrzem , rozumianym jako całość , w której się jest i bezpośrednio obcuje , ale przede wszystkim stał się źródłem wiedzy na temat naszego życia , jego nierozerwalności z przyrodą i naturą jako całości . Nie zmieniajmy więc natury . Niech rozkwitną kwiaty , a wraz z nimi ich piękno !
Witold Adamczyk Komisarz Konkursu
5 https :// niezlasztuka . net / o-sztuce / olga-boznanska-dziewczynka-z-chryzantemami / 6 Tamże . 7 https :// mnki . pl / pl / obiekt _ tygodnia / 2020 / pokaz / 371 , roze , 2 8 Victoria Charles , Joseph Manca , Megan McShane , Donald Wigal , op . cit ., s . 373 . 9 Andy Warhol , Poznań , s . 71 . 10 Victoria Charles , Joseph Manca , Megan McShane , Donald Wigal , op . cit ., s . 373 . 11 Mirosław Jasiński , Agnieszka Pałata . Pięć panien rozumnych i jeden mężczyzna lekkomyślny , Wrocław 2018 , s . 84 .